1. Reproduktiv salomatlik haqida tushuncha bering. Reproduktiv salomatlik

Birinchi yordam koʻrsatish algoritmi quyidagicha: 

Bemorga “nima boʻldi?” savolini bering. Albatta siz bunday holatda ahmoqona koʻrinishingiz mumkin, ammo aynan shu savol yordamida 

bemor nafas olyaptimi yoki yoʻqmi, bilib olishingiz mumkin. Aynan, mana shu holat orqali keyingi taktikangizni belgilab olasiz. 

Agar bemor umuman nafas olmayotgan boʻlsa unga “kuchliroq yoʻtal, yana yoʻtal, qani boʻlaqol” degan buyruqni bering – yaʼni bemorni 

hushini  yoʻqotmaslik  uchun,  uni stimmulash uchun  har  qanday  soʻz  bilan  himoya reflekslarini  “uygʻoting”.  Koʻpincha  mana  shu  chora 

tadbirlar yordamida kichik oʻlchamdagi yot jismlar nafas yoʻllaridan chiqib ketish uchun yetarli boʻladi. 

Agar  yot  jism  30  soniya  davomida  chiqib  ketmasa  yoki  bemor  xuruj boshlangan  vaqtning  oʻzida  nafas  olmaganligini 

sezsangiz Xeymlix usulini qoʻllash kerak boʻladi. 

Xeymlix usuli 

Bu usulni bajarish texnikasi quyidagicha: 

Shikastlanuvchining orqa tomonida turing; 

Uni ikki qoʻllaringiz bilan quchoqlang, oʻng qoʻlingizni musht qilib chap qoʻlingiz bilan uni kuchli ushlab oling, qoʻllarni qorinning yuqori 

sohasiga qoʻying. Yoʻnalish – yuqoriga va oʻzingizga torting. Nafas olish sezilsa – bu yot jismning nafas yoʻllaridan chiqib ketganligidan 

dalolat beradi. 

Xeymlix usuli  yot  jismning  nafas  yoʻllaridan  chiqib  ketguniga  qadar  yoki  bemor  hushini  yoʻqotgunga  qadar  amalga  oshiriladi.  Agar 

shikastlanuvchi hushini yoʻqotsa, yot jismni chiqarishga qaratilgan harakat toʻxtatiladi va zudlik bilan oʻpka-yurak reanimatsiyasi amalga 

oshirilishi kerak. 

1 yoshdan kichik boʻlgan bolalar nafas yoʻllariga yot jism tushganda birinchi yordam koʻrsatish: bolani qorin sohasi bilan bir qoʻlingizga 

oling,  yuzi  (boshi)  sizning  kaftingizda  boʻladi,  bolaning  boshi  tanasiga  nisbatan  pastroqda  boʻladi.  Soʻngra  ikki  kurak  oraligʻi  sohasiga 

ikkinchi  qoʻlingiz  kafti  bilan  5  marotaba  kuchli sirpanuvchi harakat  bilan  uriladi.  Ikkinchi  bosqich  –  bola  yuzini  yuqoriga  qaratgan 

holda ikknchi qoʻlingizga  oling,  soʻngra  soʻrgʻichlardan  bir  barmoq  pastki  sohaga,  toʻsh  ustiga  5  marotaba  turtki  beriladi.  Amallarni 

bajarayotganda kuchli harakatlar qilmang, aks holda bolakay qovurgʻalarini sindirib qoʻyishingiz mumkin