1-мавзу: «иионинг жамо¬ат тартибини саќлаш ва жамоат хавфсизлигини таъмин¬лаш фаолияти¬ни бош¬ќариш» ўќув курси¬нинг пред¬мети, вазифаси ва тузилиши

Темир йўл транспорти объектларига қуйидагилар киради: 
темир йўл вокзаллари, бекатлари, тўхташ жойлари, поездлар, 
локомотивлар ва темир йўл транспортининг бошқа ҳаракат таркиби; 
бекатлар (Тошкент метрополитени), уларнинг чегара доираси-
даги кириш чироғидан чиқиш чироғигача барча юк ва йўл хўжалик-
ларига, энергетик локомотив ва вагон хўжаликларига тегишли барча 
бинолар, иншоатлар, темир йўл транспортидан фойдаланиш учун 
махсус темир йўл хоналари ва бошқа объектлар, шу жумладан юк 
ҳовлилари ва контейнер майдончалари (пунктлари), темир йўл бекат-
лари, ѐнидаги омборлари, саралаш рампалари (саҳналари, жойлари), 
вақтинча юк сақловчи омборлари ҳамда бошқа техник-хизмат 
кўрсатиш хоналари ва объектлари; 

---

336 
йўловчиларнинг ўтиш ва пиѐда юриш кўприклари, ер ости 
йўллар (агар улар аҳоли томонидан умумий фойдаланиш жойлари 
бўлмасдан йўловчилар учун махсус хизмат кўрсатишга мўлжалланган 
бўлса); 
вокзаллар ва бекатлар оралиғидаги темир йўллар (перегонлар) – 
шағал (фақат муҳандис) тўкилган кўтармалар (темир йўлларнинг 
икки томони тўсиқлар билан ўралган участкалар бундан мустасно); 
ижарага берилган ѐки саноат корхоналарига тегишли бўлган 
темир йўллар (фақат тузилган шартномалар асосида транспортда 
хавфсизликни таъминлаш хизматлари ходимлари томонидан жамоат 
тартиби сақланишини таъминлаш ташкил этилади). 
Ҳаво транспорти объектларига қуйидагилар киради: 
аэропорт биноси, аэродромлар чегарасида жойлашган ҳудудлар 
ва объектлар; 
ҳаво транспорти барча объектлари, ҳаво транспортининг 
объектларининг қурилиши билан шуғулланувчи ташкилотлар; 
бекатлар ва уларнинг ҳудуди, вокзал ва аэропортларда 
жойлашган меҳмонхоналар, савдо ташкилотлари, умумий овқатла-
ниш ва маиший хизмат кўрсатиш объектлари. 
Транспортда хавфсизликни таъминлаш хизматларининг ваколат-
лари транспорт узеллари, темир йўл станциялари, аэропортларда 
уларнинг иш ҳажми, шахсий таркиби, штат бирлиги, улар хизмат кўрса-
тадиган транспорт объектларининг хусусиятларидан келиб чиқиб, 
жиноятчилик даражаси ҳамда криминоген вазиятнинг хусусан, жамоат 
тартибини сақлаш ва хавфсизлигининг таъминланганлик ҳолатига таъ-
сир этувчи бошқа омилларни инобатга олган ҳолда ташкил қилинади. 
Транспортда хавфсизликни таъминлаш хизматлари ўз вазифала-
рини белгиланган хизмат кўрсатиш чегаралари доирасида, ҳудудий 
ички ишлар органлари, бошқа ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари, 
шунингдек, корхона, муассаса, ташкилотлар ва жамоат бирлашма-
лари билан ҳамкорликда бажарадилар. 
Ўзбекистон Республикаси ИИВ Транспортда хавфсизликни 
таъминлаш бош бошқармасининг асосий вазифалари қуйидагилардан 
иборат: 

---

337 
метрополитен, темир йўл ва ҳаво-транспорт инфратузилмаси 
объектларида 
жамоат 
тартибини 
сақлаш, 
ҳуқуқбузарликлар 
профилактикаси ва жиноятчиликка қарши курашиш борасидаги 
фаолиятни мувофиқлаштириш; 
йўловчиларнинг ҳаракатланиш хавфсизлигини, темир йўл ва ҳаво 
транспортида ташиладиган товар-моддий бойликларнинг бутлиги ва 
қўриқланишини самарали таъминлаш; 
транспорт объектларида террористик таҳдидларни, гиѐҳвандлик 
воситалари, уларнинг аналоглари, психотроп моддалар ва уларнинг 
прекурсорлари, ўқотар қурол, ўқ-дорилар, портловчи, радиоактив, 
заҳарли, кучли таъсир қилувчи ва заҳарловчи моддаларнинг 
ноқонуний айланмаси билан боғлиқ ҳолатларни ўз вақтида аниқлаш 
ва бартараф этишни ташкил қилиш; 
замонавий ахборот-коммуникация технологияларидан фойдалан-
ган ҳолда транспорт объектлари ва уларга туташ ҳудудларда жамоат 
хавфсизлигини таъминлашнинг марказлашган мувофиқлаштирилган 
бошқарувини амалга ошириш.