1-mavzu: biologiya fanining maqsadi va vazifalari



Download 1,33 Mb.
Pdf ko'rish
bet271/274
Sana16.06.2021
Hajmi1,33 Mb.
#67110
1   ...   266   267   268   269   270   271   272   273   274
Bog'liq
Biologiyadan yangi ped texnol. ishlanmalarnkji

“LOYIHA” TEXNOLOGIYASI
1-KICHIK GURUH
VAZIFA
Insonning biosferaga ta’siri
Insonning biosferaga ta’siri. Insonning biosferaga ta’sirining boshlanishni neolit 
davriga to’g’ri keladi. Insoniyat tarixining dastlabki bosqichlarida uning tabiatga ta’siri 
uncha sezilarli bo’lmagan, u tabiatdan nimani olsa uni tabiatga qaytargan. Biosferadagi 
moddalarning biotik davriy aylanishini buzmagan. Asta-sekin insonning tabiatga ta’siri 
kuchayib borgan.   Ayniqsa keyingi yuz yilliklarda ilmiy-texnika revolyutsiya natijasida 
inson  ta’sirida  elementlarning  biogen  migratsiyasi  juda  kuchayib  ketdi.  Butun  tarix 
davomida  insoniyat  o’z  mehnat  faoliyati  bilan  atrof-muhitdan  iloji  boricha  ko’proq  va 
tez foyda olishga harakat qilib kelgan. Keyingi asrda insonning biosferaga ko’rsatadigan 
ta’siri  juda  kuchayib  ketdi  va  o’tkir  muammolarning  kelib  chiqishiga  sabab  bo’ldi. 
Tabiiy  resurslar  tobora  kamayib  ketmoqda.  Ko’plab  o’simlik  va  hayvonlarning  turlari 
yo’qolib  ketdi.  Muhit,  sanoat,  turmush  chiqindilari,  zaharli  kimyoviy  moddalar 
tomonidan  ifloslanmoqda  va  zaharlanmoqda.  Tabiiy  ekosistemalar,  ko’llar,  o’rmonlar 
buzilmoqda. Biosferadagi bunday noqulay o’zgarishlar o’simliklar va hayvonot olamiga, 
insonning o’ziga ham kuchli ta’sir ko’rsatmoqda.
Insonning  gidrosferaga  va  atmosferaga  ta’sirining  tobora  kuchayib  borishi 
biosfera  doirasida  iqlimning  o’zgarishiga  olib  kelmoqda.  Ayniqsa,  keyingi  yillarda 
atmosferada  karbonat  angidridning  miqdori  tobora  ortib  bormoqda.  Organik 
yoqilg’ilardan  foydalanish  kislorodning  yonib  kamayishiga,  karbonat  angidridning  esa 
ko’payishiga  sabab  bo’lmoqda.  Atmosferada  karbonat  angidridning  ko’payishi  esa 
“parnik  effektiga”  olib  keladi,  bu  esa  Yer  yuzasi  haroratining  ko’tarilishiga  sabab 
bo’lmoqda.  Keyingi  100  yil  davomida  Yer  yuzasining  harorati  o’rtacha  0.6
0
C  gacha 
ko’tarilganligi aniqlangan. Atmosferaga azot II-oksid va freonning o’tishi natijasida bir 
necha  yillar  davomida  ozon  qatlami  yupqalashib  bormoqda.  Freon  lak  va  bo’yoqlarni 
purkovchi  sifatida,  sovitgichlar  va  kondensionerda  sovitgich  modda  sifatida  keng 
qo’llanib kelinmoqda. Atmosferaga har yili yuz millionlab tonna ifloslanuvchi moddalar 
ajratiladi.  Havoda  H
2
S  ning  ortib  borishi  kislotali  yomg’irlarning  ko’payishiga  sabab 
bo’lmoqda.  O’zbekistonda  mevali  daraxtlar  hosildorligining  kamayishi,  ularning 
kasallanish  sabablaridan  biri  ham  kislotali  yomg’irlarning  ko’payib  borishidir. 
O’rmonlarning  yo’qolishi  iqlimning  keskin  o’zgarishiga,  suv  boyliklarining 
kamayishiga, tuproq holatining  yomonlashishiga olib kelyapti.



Download 1,33 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   266   267   268   269   270   271   272   273   274




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish