1. Mashina va mexanizm nazariyasi fanining umumiy holatlari. Mashinaning blok-sxemasi



Download 144,5 Kb.
bet4/7
Sana25.02.2022
Hajmi144,5 Kb.
#461896
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Mexanizm va mashinalar nazariyasi fanining predmeti, vazifasi, tarixi va tushunchalari

Mexanizmning tuzilishi.

Yuqorida keltirilgan mexanizm tushunchasini umumlashtiramiz. Mexanizm – bu maqsadga muvofik xarakatlanuvchi bir-biri bilan bog‘langan jismlar sistemasi. Mexanizmdagi jismlarni zveno, xarakatdagi bog‘lanishni – kinematik juft deyiladi. Zveno – bu bitta detal yoki mexanizmda aniq harakat qiladigan bir nechta detallarning qattiq bog‘langan sistemasi. Zveno sxematik ravishda ko‘rsatiladi. Ba’zi hollarda zvenolarning sxemasi konstruksiyasidan farqli bo‘ladi, bunda injener zveno konstruksiyasida uning sxemasini yaxshi ko‘rishi kerak. 1.2- rasmda tishli g‘ildirak va shatun zvenosining sxematik ko‘rinishi tasvirlangan. Tishli g‘ildirakning eng asosiy elementlaridan tish gardishi, doira va gupchak, sxemada tasvirlangan, shatunda esa asosiy elementlar – sterjen va boshqa zveo bilan bog‘lash uchun ikkita teshikcha tasvirlangan.

1.2-rasm.

Kinematik juft – nisbiy harakat qiluvchi ikki zvenoning bog‘lanishi. Kinematik juftlar har xil turda bo‘ladi. Ularning turlarini ko‘rib chiqamiz.

Kinematik juft turlari. Zvenoning harakatida juftlik vujudga keltiradigan bog‘lanish shartlari soni bo‘yicha kinematik juftlar bo‘linadi. Zveno fazoda oltita erkinlik darajasiga ega, bu degani, dekart koordinat sistemasida 6ta harakat qiladi. Agarda bu zvenoni kinematik juft yordamida boshqasi bilan bog‘langanda, uning harakati ma’lum miqdorda cheklanadi. Bu cheklanishlarni bog‘lanish, qolgan harakatni harakatchanlik deyiladi. Bog‘lanishlar soni va harakatchanlik yigindisi oltiga teng. Kinematik juftlar bog‘lanishlar soniga qarab klasslarga bo‘linadi, misol, zveno harakatiga bitta bog‘lanish qo‘yilgan bo‘lsa birinchi klass kinematik juft, agarda ikkita bog‘lanish qo‘yilgan bo‘lsa, ikkinchi klass kinematik juft deyiladi va h.k. 1.1. tablitsada kinematik juftlarning klassifikatsiyasi misollar tariqasida keltirilgan. Misol, uchinchi klass kinematik juft fakatgina sfera kurinishida bo‘lmasdan, konstruksiyasi bo‘yicha tekislikdan iborat bo‘lishi mumkin. Tablitsani to‘laroq ko‘rib chiqamiz. Birinchi klass kinematik juft zveno harakatiga bitta bog‘lanishni qo‘yib, beshta harakati qoldiriladi. Tablitsada shunday kinematik juft keltirilgan, uni “shar-tekislik” deyiladi va uning konstruktiv tuzilishi oxiri sferik ko‘rinishidagi yumaloq sterjen richag bilan kontaktda bo‘ladi.


Download 144,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish