1-ma'ruza kompyuterlarga texnik xizmat ko’rsatish. Texnik asbob-uskunalar va diagnostika qilish jihozlari

Shtrix-skanerlar (Trait-scanners)
- qo’l skanerlarining bir turi bo’lib, mahsulotlarning 
qutilaridagi yoki etiketkalaridagi shtrix-kodlarni o’qib, kompyuterga kiritishga va ularni 
maxsus dastur yordamida dekodlashga (ya’ni matnli ma’lumotlarga aylantirishga) xizmat 
qiladi. Shu bilan birga bunday skanerlar kredit kartochkalari va smartkartalardagi kodlarni 
ham o’qish imkonini ham beradi.
Zamonaviy skanerlar, asosan Canon, HP va Microtek kabi kompaniyalar tomonidan ishlab 
chiqarilmoqda.
Ko’pfunksiyali qurilma (MFU – MnogoFunksionalnoye Ustroystvo) 
 
Keyingi yillarda. turli qurilmalarni ishlab chiqaruvchi korxonalar tomonidan bir-nechta 
qurilmalarning funksiyalarini birdaniga bajaradigan universal qurilmalarni ishlab chiqarishga 
katta e’tibor berilmoqda. Smartfonlar, kommunikatorlar, raqamli video-fotokameralar va 

---

flesh-pleyerlar kabi qurilmalar shular jumlasidandir. Shunday universal qurilmalar qatoriga 
ko’pfunksiyali qurilmalarni ham kiritish mumkin. 
Ko’pfunksiyali qurilmalar – printer va skanerning funksiyalarini o’zida mujassamlagan 
qurilmalar bo’lib, bulardan tashqari ular ma’lumotlarni turli xotiralash qurilmalardan (flesh-
karta, flesh-brelok va h.k.) kiritishga xizmat qiluvchi maxsus portlar bilan ham 
jihozlangandirlar. Bunday qurilmalar kompyutersiz ham xotiralash qurilmalaridagi 
ma’lumotlarni to’g’ridan-to’g’ri bosmaga chiqarish hamda skaner orqali kiritilayotgan 
ma’lumotlarni to’g’ridan-to’g’ri shunday xotiralash qurilmalariga yozish imkoniyatini ham 
beradi.
 Mobil (olinuvchi) qattiq disk diskovodlari 
Bunday diskovodlar 
Zip
yoki 
Mobile Rack
diskovodlar deb atalib, kompyuterning ichida 
emas, balki maxsus korpus ichiga joylashgan alohida qurilmadir yoki boshqacha qilib 
aytganda, qo’lga olib ko’tarib yuriluvchi qattiq disklardir. Sig’imlari 20 Gigobaytgacha 
boradi. Ular kompyuterdagi ma’lumotlardan nusxa olishga, so’ngra bu ma’lumotlarni boshqa 
kompyuterning xotirasiga yozishga xizmat qiladi. Buning uchun ularning kabeli 
kompyuterning USB yoki parallel portlaridan biriga ulanadi.
Magnitooptik diskovodlar 
Bunday diskovodlar - ma’lumotlarni 3,5 va 5,25 dyuymlik magnitooptik disklardan o’qib, 
kompyuterga kiritishga hamda kompyuterdagi ma’lumotlarni xuddi shunday disklarga 
yozishga xizmat qiluvchi qurilmadir. Magnit disklardagi ma’lumotlarni o’qish va ularga 
yozish lazer nuri yordamida amalga oshiriladi. 
Hozirgi paytda quyidagi disklar bilan ishlovchi diskovodlar keng tarqalgan: 
- 3,5" lik o’qish va yozishga mo’ljallangan disklar (sig’imlari 128Mb dan 1,3 Gb gacha); 
- 5,25" lik o’qish va yozishga mo’ljallangan disklar (sig’imlari 650Mb dan 5,2 Gb gacha); 
- 5,25" lik faqat o’qishga mo’ljallangan disklar (sig’imlari 600Mb dan 5,2 Gb gacha); 
Strimerlar