1-lekciya. «Ximiyalıq injinering processleri hám qurılmaları» páninne kirisiw «Ximiyalıq injinering processleri hám qurılmaları»

Jıllılıq almasınıw processleri – bul sonday processler, olarda, temperaturası joqarı dene (yáki ortalıqqa) den temperaturası tómen denege (yáki ortalıqa) jıllılıq ótedi. Olarǵa ısıtıw, pasterizaciya, sterilizaciya, suwıtıw, puwlatıw, kondensaciyalaw hám basqalar kiredi. Jıllılıq almasıw processleriniń tezligi jıllılıq ótkeriw nızamları menen anıqlanadı hám tómendegi kinetikalıq teńleme arqalı anıqlanadı:
(1.2)
bul jerde Q – ótkerilgen jıllılıq muǵdarı; F – jıllılıq almasıw júzesi; К₂ – jıllılıq ótkeriw koefficienti; R₂ – termikalıq qarsılıq; t – ortasha temperaturalar parqı.
Massa almasıw yáki diffuziyalıq processler – bul sonday processler, bunda koncentraciyası joqarı fazadan koncentraciyası tómen fazaǵa túrli agregat jaǵdaylarda massa ótedi.
Bul processlerge absorbciya hám desorbciya, aydaw hám rektifikaciya, adsorbciya, ekstrakciyalaw, eriw, kristallanıw, ızǵarlaw, qurıtıw, ion almasıw hám basqalar kiredi.
Massa almasıw processleriniń tezligi massa ótkeriw nızamları menen anıqlanadı hám tómendegi kinetikalıq teńleme arqalı tabıladı.
(1.3)
bul jerde M – ótkerilgen massa muǵdarı; C – processti háreketke keltiriwshi kúsh, ortasha koncentraciyalar parqı; К₃ – massa ótkeriw koefficienti; R₃ – diffuziyalıq qarsılıq.
Mexanikaliq processler – bul sonday process, olarda denelerdiń tek ǵana mexanikalıq óz ara tásirlesiwinde ótedi. Olarǵa qattı, shashılıwshań materiyallardı maydalaw, klassifikaciyalaw (klassqa bóliw, presslew, granulalaw hám basqalar) kiredi.
Ximiyalıq hám bioximiyalıq processler - bul sonday processler, olardа zatlardıń ximiyalıq quramı hám qásiyetleri ózgeriwi menen xarakterlenedi. Bul processlerdiń tezligi ximiyalıq кinetiка nızamları menen anıqlanadı hám tómendegi teńleme járdeminde kórsetiledi:

bul jerde