1-dars sana: 9-sinf Mavzu: Molekular –kinetik nazariya haqida tushuncha Darsning maqsadi

3. Yangi mavzu bayoni:

Ko’z quyidagi qismlardan iborat:

Narsa va buyumlardan qaytgan yorug’lik gavhardan o’tib to’r pardag tushadi. To’r pardada buyumning haqiqiy, kichraygan va to’nkarilgan tasviri hosil bo’ladi. To’r pardada tayoqchalar va kolbachalar deb ataluvchi ko’rish nerv tolalari bo’ladi. Tayoqchalar tusdhgan yorug’likka mos signallarni bosh miyaning tegishli qismiga yuboradi. Kolbachalar yorug’likning rangi haqidagi signalni beradi. Ko’zdan turli uzoqlikda joylashgan buyumlarni aniqriq ko’rish uchun maxsus muskullar ko’z gavharining egrilik radiusini biroz o’zgartiradi, bunga ko’z akkomadatsiyasi deyiladi.

Inson dunyoni ikkita ko’z bilan ko’radi. Bu esa buyumlarni hajmiy holatda, o’lchamlarini his qilgan holatda ko’rishga imkon beradi.

Ko’z tuzilishi bilan bog’liq ayrim kasalliklar mavjud.

1. Yaqindan ko’rarlik. Bu kasallik ko’z gavhari nurlarini to’r pardada emas, balki uning old qismiga yig’ilganda hosil bo’ladi, bunda tasvir xira bo’ladi. Bunday odamlar sochuvchi linzali ko’zoynak taqadi. Natijada nurlar to’r pardada to’planadi.

2. Uzoqdan ko’rarlik. Bu holda ko’z gavhari nurlarni to’r parda orqasiga to’playdi. Nuqsonni tuzatish uchun yig’uvchi linzali ko’zoynak taqiladi.