1-amaliy mashg‘ulot mavzu: Traktor va transport vositalarining dvigatellarining krivoshipshatun mexanizmi, tuzilishi va ishlashini o’rganish

1-rasm. Silindrlar bloki 
 
Silindrlar bloki golovkasi:
Deyarli barcha karbyuratorli, injektorli dvigatellarda 
silindrlar bloki golovkasi aluminiyli qotishmadan tayyorlanadi. Bunday golovkalar 
yengil va issiklikni yaxshi o’tkazuvchan bo’ladi. Bunday xususiyat dvigatelning 
siqish darajasini, kuvvatini yonilgi tejamligini oshirish imkoniyatini beradi. Dizel 
dvigatellarida silindrlar bloki golovkasi legirlangan cho’yandan tayyorlanadi. 
Silindrlar golovkasining ichki qismi kavaksimon bo’lib, sovituvchi suyuklik uchun suv 
gilofi xisoblanadi. Sovituvchi suyuklik suv gilofida aylanib turishi kerak. Shuning 
uchun silindrlar golovkasini silindrlar bloki bilan zich tutashtirish maqsadida ular 
orasiga po’lat asbestli kistirma (prokladki) ko’yiladi va shpilka bilan 
maxkamlanadi. 
2-rasm. Blok kallagi
1-Qistirma(prokladka), 2-Silindirlar bloki kallagi, 3-salnik, 4-qopqoq qistirmasi(prokladka),
5- Silindirlar blokining qopqog’i, 6-qisuvchi plastina, 7-Masla quyish teshigining propkasi,
8- Qistirma(prokladka), 9-klapin ftulkasi, 10-rostlash ftulkasi, 11- mahkamlovchi bolt.
 
Porshen:
Silindr ichida sodir bo’ladigan ish siklining barcha jarayonlari porshen 
yordamida bajariladi. Porshen yukori bosim va temperature sharoitida ishlaydi, bundan 
tashkari unga o’zgaruvchan inersiya kuchlari ta’sir etadi. Shuning uchun porshen 
kuyidagi talablarga javob berishi kerak: Issiklik o’tkazuvchan, yedirilishga chidamli 
va yengil bo’lishi kerak. 
3-rasm. Porshen

---

Porshen halkalari:
Porshen halkalar o’zining vazifasiga ko’ra kompression va 
moy sidirgichli bo’ladi.
Kospression halkalar
– porshenning silindrda jipsligini ta’minlaydi.Natijada 
porshen yukorisidagi gazlarni karterga o’tishidan saklaydi.