1- mavzu: Iqtisodiy geografiya fanining


boshqa  joylardan  qazib  olinadi



Download 1,39 Mb.
Pdf ko'rish
bet94/198
Sana01.01.2022
Hajmi1,39 Mb.
#303255
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   198
Bog'liq
iqtisodiy geografiya

 
boshqa  joylardan  qazib  olinadi.
 
Neftni  aksariyat  qismini 


 
107 
«LUKOYL», 
«Slavneft», 
«Rosneft», 
«Bashneftexim» 
kompaniyalarining  korxonalarida  qayta  ishlanadi.  Qazib  olingan 
neftning 99,5% i «Transneft» birlashmasining 
  
magistral quvurlari (jami 
uzunligi 48,5ming km) orqali tashib beriladi. Aniqlangan gaz zaxiralari 
bo„yicha Rossiya dunyoda birinchi o„rinda (32% dan ko„proq) turadi va 
dunyoda qazib olinayotgan gazning 30% ni ta‟minlaydi. Tabiiy gazning 
asosiy  qismi  Yamal  -  Nenes  muxtor  okrugidagi  Urengoy,  Yamburg, 
Zapolyari,  konlaridan  olinadi.  Jami  gazning  94%  ni  «Gazprom» 
birlashmasi  qazib  chiqaradi.  Magistral  quvurlarining  asosiy  tizimlari  – 
G„arbiy  Sibirdagi  gazga    boy  yerlardan,  Volgabo„yidan,  Uraldan, 
Shimoliy  Kavkazdan  gazni  Markaziy  Rossiyaga  hamda  xorijga 
yuboradi.  
Ko„mir  zaxiralari  22  yirik  ko„mir  havzasida  va  115  ta  alohida 
konda  joylashgan.  Ko„zbass  va  Pichora,  Kansk  –  Achinsk,  Janubiy 
Yakutya havzalari Rossiyaning eng yirik konlari hisoblanadi. 2000 yilda 
290 mln tonna ko„mir qazib olindi.  
Elektr energiya ishlab chiqarish bo„yicha Rossiya dunyoda AQSH 
dan  keyingi  o„rinda  turadi  (2000  yilda  910  mlrd  kvt/s,  2001  yilda  888 
mlrd  kVt/s).  Elektr  quvvatining  eng  katta  qismi  issiqlik  stansiyalarida 
ishlab chiqaradi (70% dan ortiq). GES larning hissasi 18%, AESlarning 
hissasi esa 12%ga teng. 
Metallurgiya  mamlakat sanoatining eng rivojlangan tarmoqlaridan 
biri 2000 yilda 80 mln.t. temir rudasi qazib olindi va 42 mln t. cho„yan, 
51,6  mln.t.  po„lat  eritildi.  Bu  ko„rsatkich  bo„yicha  Yaponiya,  Xitoy  va 
AQSH  dan  keyin  to„rtinchi  o„rinni  egalladi.  Qora  metallurgiya 
markazlari  –  Ural,  Markaziy  Qorato„proq  va  G„arbiy  Sibir  iqtisodiy 
rayonlarida  jamlangan.  Yirik  markazlari  Nijniy  Tagil,  Magnitogarsk, 
Chelyabinsk, Novotroitsk , Novokuznesk va boshqalar. 
Qalay, mis, qo„rg„oshin, rux, alyuminiy, volfram, nikel, molibden 
rangli  metallurgiyani  eng  muhim  mahsulotlaridir.  Uning  asosiy 
markazlari: Norilsk, Krasnoyarsk, Irkutsk, Sayanogorsk va boshqalar. 
Mashinasozlik  Rossiyaning  hamma  iqtisodiy  rayonlarida  mavjud. 
Energetika,  transport,  kimyo,  neft  mashinasozligi,  aviasiya  va  raketa  – 
kosmos 
sanoati, 
radio-elektronika, 
elektrotexnika 
sanoati 
mashinasozligi,  priborsozlik  va  kemasozlik  kabi  tarmoqlar  tez 
rivojlandi.  Stanoksozlik  mahsulotlari  Markaziy,  Shimoliy-G„arbiy 
iqtisodiy rayonlarda va Uralda ishlab chiqariladi. Rossiyaning avtomobil 
sanoati 
yengil 
avtomashinalar, 
yuk 
mashinalari, 
avtobuslar, 
trolleybuslar,  ishlab  chiqaradi.  Bu  tarmoqning  eng  yirik  korxonalari 


 
108 
Moskva,  Yaroslav  va  Nijniy  Novgorodda  qurilgan  edi.  Hozirda  Ijevsk, 
Mias,  Ulyanovsk,  Moskva,  Tolyatti  shaharlardagi  korxonalarda  yengil 
avtomobillar  ishlab  chiqariladi.  Engels  shahrida  (Saratov  oblasti) 
troleybuslar ishlab chiqariladi. 
Samolyosozlik  Moskva,  Qozon,  Samara,  Voronej,  Saratov, 
Rostov-Don,  Taganrog  kabi  yirik  sanoat  markazlarida  rivojlangan. 
Rossiyaning  72  sub‟ektida  mudofaa  sanoati  tarmoqlarining  1700 
korxona va tashkiloti bor. 
Kimyo  sanoati

Superfosfat  sanoatining  eng  yirik  korxonalari 
Voskresensk,  Sanob-Peterburgda,  azot  o„g„itlari  ishlab  chiqarish 
bo„yicha  Djerjinsk,  Berezniki  kombinatlarida  rivojlangan.  Hozirgi 
vaqtda sun‟iy va sintetik tola ishlab chiqarish rivojlanmoqda. 
O„rmon  sanoati.  Umumiy  o„rmon  maydonlari  766  mln.ga  ni 
tashkil etgan holda, dunyodagi  yog„och zahiralarining 22 % Rossiyaga 
to„g„ri  keladi.  Rossiya  o„rmon  sanoati  yog„och  tayyorlash, 
yog„ochsozlik,  sellyuloza  –  qog„oz,  gidroliz  va  yog„och  kimyosi 
tarmoqlarini  o„z  ichiga  oladi.  Arxangelsk,  Siktivkar,  Yenisiy,  Bradsi, 
Ashur o„rmon sanoati majmualari barpo etilgan.  
Yengil  sanoatda  to„qimachilik  yetakchi  o„rinda.  Uning  yirik 
markazlari  bo„lgan  Ivanova,  Moskva,  Yaroslavl,  Orexova  –  Zuyevo, 
Tver  shaharlarida  ip,  zig„ir,  shoyi,  jun  gazlamaning  aksariyat  qismi 
ishlab  chiqariladi.  Oziq-ovqat  sanoati  barcha  iqtisodiy  rayonlarda 
rivojlangan.  Shimoliy  va  Uzoq  sharqda,  Qora,  Azov  va  Kaspiy  
dengizlari atrofida yirik baliq sanoati korxonalari mavjud. 

Download 1,39 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   198




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish