011 adabiyot 1-qism djvu

mashq. Matnni o‘qing. Gaplarning oxiriga kerakli finish belgilarini qo‘yib daftaringizga ko‘chiring.

Tog‘ga ham chiqamizmi() dedi Feruza quvoncmdan qichqirib( ) Zuhra Feruzaning qo‘lidan ushlab yo‘l boshlagan edi, oyisi tayinladi () -Yalpiz ham terib kelinglar (?) Feruza yalpiznihech ko‘rmagan


15





edi ( ) - Nima yalpiz ham gulmi () deb so‘radi () - Voy, yalpizni bilmaysanmi () Fotima hayron bo‘ldi ( ) Yalpiz o‘t-da ( )

(0‘. Hoshimov)


53-mashq. Rasm asosida «Bolalikning beg‘ubor tongi» mavzusida og‘zaki matn tuzing. Unda darak, so‘roq, buyruqva his-hayajon gaplardan foydalaning.





Tayanch so‘zlar: o‘g‘il, qiz, baxtli, gul, kapalak, varrak, bog‘, chamanzor, mehribon, g‘amxo‘rlik, o‘ynamoq, yugurmoq, maza qilmoq, xursand bo‘lmoq

*54-mashq. His-hayajon gaplarni topib, ularning oxirida nima sababdan undov belgisining ishlatilayotganini tushuntirib bering.

Achchiq savol berib, shirin javob kutma! Bugungi ishni ertaga qo‘yma! Ma’rifatli, yuksak didli bolalardan kelajakda ulug‘ insonlar yetishib chiqsa ne ajab!

16





Kelishning ketishi bordirdunyoda,

So‘zingni ezgu qil-umring ziyoda!

(Yusuf Xos Hojib)

Takrtrrfash uchun savollar

*) 1. «O ‘zbekiston-miistaqil davlat». Bu gapning oxirida nima uchun nuqta

• 
  ishlatiladi?
  

2. 
   So‘roq belgisining ishlatilishiga misollar keltirmg.
   
3. 
   Undov belgisi qanday gaplarda ishlatiladi?
   

5§-mashq. Uyga topshiriq. Rivoyatni o‘qib, undagi mazmun haqida o‘ylang. Fikrlaringizni daftarga yozib keling.

Aytishlaricha, ikki qo‘shni bir parcha yemi talashib qolishibdi. -Bu yer menikil-debdi biri.

-Yo‘q! Bu yer meniki!-debdi ikkinchisi.

Shunda yerdan sado chiqib:

-Ikkoving ham meniki! debdi.

Shu sado tufayli ikki qo‘shni murosaga kelib, yarashishibdi.

(Rivoyat)

11.