Хорижий давлатлар ва Ўзбекистон Республикасининг коррупцияга қарши кураш борасидаги амалиёти ва унинг аҳамияти

2017 йил 3 январь куни Ўзбекистон Республикасининг “Коррупцияга қарши курашиш тўғрисида”ги (№ ЎРҚ-419) қонуни ва «Маъмурий тартиб-таомиллар тўғрисида», «Давлат харидлари тўғрисида»ги қонунларни қабул қилинди
Яқин ўтмишда Осиё қитъасида жойлашган Жанубий Корея, Туркия ва Покистон давлатларининг собиқ раҳбарларига ва юқори мартабали мансабдор шахслари ўз мансаб ваколатларини суиистеъмол қилганликлари учун уларга нисбатан парламент томонидан текширувлар ўтказилган.
Франция, Германия, Буюк Британия, Италия, Япония ва АҚШ каби ривожланган мамлакатларда ҳам давлат хизматидаги мансабдор шахсларнинг коррупциялашуви тез-тез учраб туради. Мисол учун, 90-йилларнинг иккинчи ярмида Германияда 2 мингга яқин мансабдор шахсларга нисбатан порахўрлик ҳолатлари бўйича расман жиноят ишлари қўзғатилиб, тергов қилинган.
АҚШнинг Оқ уй маъмурияти эса, доимий равишда сиёсий компаниялар учун ажратилган маблағлардан ноқонуний равишда фойдаланилганлиги ҳақидаги айбловлар билан курашиб келади.
Ҳар бир мамлакат, халқ “жиноят” ва “коррупция” каби тушунчаларни ўз дунёқараши, тафаккури ва менталитети даражасига кўра ҳар хил тасаввур қилади. Айрим мамлакатларда коррупция порахўрликнинг синоними ҳисобланади, айрим мамлакатларда эса у кенгроқ - давлат ҳокимияти ва ҳатто жамиятнинг маънавий инқирози сифатида талқин этилади. Сўзимизнинг исботи тариқасида бу масалани бир неча мамлакатлар мисолида кўриб чиқамиз ҳамда тегишли хулосалар чиқарамиз. Зотан, Президентимиз такрор-такрор таъкидлаганидек, “биз турли мамлакатлар иқтисодиётининг ўзига хос тараққиётини катта диққат-эътибор билан ўрганамиз, жаҳон амалиёти ва жаҳон тафаккурида тўпланган энг яхши тажрибаларни ўзимизда қўллашни ор билмаймиз, аксинча, бундай интилишни ҳар жиҳатдан рағбатлантирамиз”.
Бугунги кунда коррупция муаммосига жаҳоннинг деярли ҳар бир мамлакатида дуч келиш мумкин. Аммо бу коррупция ҳаммаёқда бир хил деган маънони англатмайди. Коррупциянинг вужудга келиш сабаблари турли мамлакатларда ҳар хил бўлиб, тарихий босқич ва ижтимоий-иқтисодий тараққиёт даражаси билан белгиланади. Шу боис коррупциянинг олдини олиш ва унга барҳам беришнинг универсал маъмурий-ҳуқуқий воситаларини ишлаб чиқиш керак деб ўйлаймиз.