Холдор Чиниқулов, Анвар Жўлиев



Download 6,59 Mb.
Pdf ko'rish
bet248/286
Sana01.03.2022
Hajmi6,59 Mb.
#476869
1   ...   244   245   246   247   248   249   250   251   ...   286
Bog'liq
Умумий геология

Органик дунѐси
. Триас даврининг органик дунѐси перм 
давридагидан анча ўзгача бўлган. Бу давр учун йирик игнабаргли 
дарахтларнинг кўплиги характерли бўлган, уларнинг қолдиқлари 
триас континентал ѐтқизиқларида кўплаб учрайди. Аризонанинг 
шимолидаги чинг формациясининг гилли сланецларида тошқотган 


400 
дарахт таналари кўплаб учрайди. Сланецларнинг нураши туфайли 
улар очилиб қолган ва тошли ўрмонларни ҳосил қилган. Сагов-
никли ўсимликлар (ѐки цикадофитли) кенг тарқалган. Уларнинг 
баъзи турлари ҳозирги тропик районларда ҳам учрайди. 
Умуртқасизлардан энг кенг тарқалганлари моллюскалар 
бўлган. Уларнинг орасида аммонитлар (200-расм) устиворликка 
эга бўлган. Иккитавақали моллюскаларнинг кўплаб турлари 
яшаган. 
Умуртқалилар эволюциясида 
ҳам кескин ўзгаришлар содир 
бўлган. 
Ҳали 
стегоцефаллар 
мавжуд 
бўлсада, 
судралиб 
юрувчилар 
устиворликка 
эга 
бўлган. Уларнинг орасида янги 
гуруҳлар (масалан, танасининг 
шакли 
ҳозирги 
замон 
тимсоҳлариникига 
ўхшаш 
фитозавр) пайдо бўлган. Триасда 
оддий 
аждодларидан 
анча 
ривожланган дастлабки ҳақиқий 
динозаврлар пайдо бўлган. Уларнинг оѐқлари судралиб 
юрувчиларникидан фарқли ўлароқ сутэмизувчиларники каби 
пастка қараган (тимсоҳларники ѐнга қараган). Бу уларнинг 
танасини ердан баланда тутиб туриши ва ҳаракатланиши учун 
қулайлик яратган. Динозаврлар узун думи ѐрдамида мувозанатни 
сақлаб орқа оѐқлари ѐрдамида (кенгуру каби) ҳаракатланган. 
Баландлиги 30 см дан 2,5 м гача борган. Баъзи судралиб 
юрувчилар денгиз муҳитида яшашга мослашган. Масалан, танаси 
акуланикига ўхшаган, оѐқ-қўллари курак ва сузгич оралиғидаги 
шаклга ўзгарган ихтиозаврлар ва танаси яссиланган, бўйни 
узайган, оѐқ-қўллари куракка айланган плезиозаврлар шулар 
жумласидандир. Ҳайвонларнинг бу икки гуруҳи мезозой 
эрасининг кейинги даврларида кўпчиликни ташкил этган. 

Download 6,59 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   244   245   246   247   248   249   250   251   ...   286




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish