|
(1) Ijtimoiy hayotdan tanqidiy fikrlash bilan bogʻliq bir nechta misol keltirib, yuqoridagi fikrni asoslang.
5.Tanqidiy fikrlash oddiy qarorlar va bir tomonlama xulosani xohlaydigan toifalar uchun moʻljallanmagan, degan qarash mavjud.
(1) Mazkur qarash bilan qanday hayotiy haqiqat eʼtirof etilayotganini shaxsiy fikringiz asosida izohlang.
6. Chikagodagi bir universal doʻkon sotuvchisining suhbatdoshini tinglay olmasligi tufayli, sal boʻlmasa, bu yerda har yili bir necha ming dollar sarflaydigan doimiy xaridoridan ajralib qolardi. Chikagolik Genriyetta Duglas xonim doʻkondan arzonlashtirilgan narxda palto sotib oldi. Uyga kelgach, palto astari yirtiqligini koʻrdi. Keyingi kuni u doʻkonga ravona boʻldi va sotuvchidan paltoni almashtirib berishini iltimos qildi. Sotuvchi tinglab ham oʻtirmadi. “Siz paltoni arzon narxda sotib oldingiz, dedi u va devorga osigʻliq turgan eʼlonni koʻrsatdi. – Oʻqib koʻring!” Eʼlonda shunday yozilgandi: “Sotilgan mol qaytarib olinmaydi”. “Siz xarid qilingan molni qaytarib berolmaysiz. Astarini oʻzingiz tikib oling” – dedi sotuvchi.“Lekin bu sifatsiz mol-ku!” – eʼtiroz bildirdi Duglas xonim.“Buning ahamiyati yoʻq, dedi sotuvchi. – Mol qaytarib olinmaydi”.Gʻazablangan Duglas xonim endi doʻkonga hech qachon kelmasligini oʻylab, ketmoqchi boʻlib turgandi, boʻlim maʼmuri chaqirib qoldi. U Duglas xonim koʻp yillardan beri ularning mijozi ekanligini bilardi. Duglas xonim boʻlib oʻtgan voqeani aytib berdi. Maʼmur diqqat bilan tingladi, paltoni koʻrdi, keyin esa shunday dedi: “Narxi arzonlashtirilgan mollar qaytarib olinmaydi. Bu qoida mavsum oxirida qolib ketgan mollardan xalos boʻlishimiz uchun joriy qilinganiga qaramay, sifatsiz mollarga taalluqli emas. Biz albatta, astarni taʼmirlaymiz yoki almashtiramiz. Qolaversa, agar siz xohlasangiz, pulingizni qaytarib berishimiz mumkin”.
(1) Qaysi bir yondashuv toʻgʻri? Nizoli vaziyatlarni hal qilish boʻyicha oʻz nuqtayi nazaringizni izohlang. (2) Doʻkon maʼmuri va sotuvchisining xatti-harakatlarida kasb etikasi talablari buzilganmi? Fikringizni asoslang.
Nizoli vaziyatlarning hal qilish usuli bu muzokara. Музокаралар – аслида, ҳар қандай аниқ натижага эришиш учун амалга ошириладиган икки ёки ундан ортиқ одам ўртасида фикр алмашиш жараёни. Катта миқдордаги музокаралар ҳар бир инсон ҳаётида мавжуд – ҳаммамиз ҳам биров билан вақти-вақти билан музокарага киришиб, бирор нарсага рози бўлишимиз керак. Ишга жойлашиш, муҳим шартномани тузиш, потенциал бизнес шериклари билан учрашув, мижозга товарлар ёки хизматларни сотиш, оилавий маслаҳат ва бошқалар – буларнинг барчаси музокаралардир. Музокарага тайёрланиш қуйидагилардан иборат:
а. Музокараларни олиб бориш воситаларини аниқлаш;
б. Иштирокчилар ўртасидаги алоқани ўрнатиш;
в. Музокаралар учун зарур бўлган маълумотларни тўплаш ва таҳлил қилиш;
г. Музокара режасини тузиш;
д. Ўзаро ишонч муҳитини яратиш;
Музокараларга тайёргарлик кўриш ва уларни ўтказиш. Суҳбат давомида сиз суҳбатдош билан юзма-юз туришингиз ва у билан визуал алоқада бўлишингиз керак. Сизнинг хатти-ҳаракатларингиз ва имо-ишораларингиз суҳбатдошни диққат билан тинглаётганингизни кўрсатсин. Ҳеч қачон унутмаслик керакки, фавқулодда вазиятларда адвокатга мурожаат қилган киши тош девор билан эмас, жонли суҳбатдош билан алоқа қилишни истайди. Ҳеч қачон ўзингизни тинглаётгандай қилиб кўрсатманг, чунки имо-ишоларда ёки юзингизда зерикканингиз билиниб қолади, шу сабабдан муғомбирлик амалда фойдасиз. Kasb etikasiga toxtalsak, dokon mamuri va xaridor o’rtasida kasb etikasi buzilmagan, sababi: Kasbiy etikaning xususiyatlari
Har qanday kasbda o'z burchini halol va mas'uliyat bilan bajarish eng muhim vazifalardan biridir eng muhim qoidalar kasbiy etika. Biroq, kasbiy axloqning ba'zi xususiyatlari yangi boshlovchi mutaxassis tomonidan bilmagan holda yoki beparvolik bilan o'tkazib yuborilishi mumkin - keyin bunday xodim o'z vazifalarini bajarish uchun yaroqsiz deb tan olinishi mumkin. Buning oldini olish uchun kasbiy etikaning asosiy me'yorlari va tamoyillarini esga olish kerak:
Ularning ishi professional tarzda, qat'iy belgilangan vakolatga muvofiq amalga oshirilishi kerak;
ishda o'z shaxsiy yoqtirishlari va yoqtirmasliklari bilan boshqarilmasligi kerak, doimo ob'ektivlikka rioya qilish kerak;
mijozlar yoki boshqa shaxslar, kompaniyalarning shaxsiy ma'lumotlari bilan ishlashda har doim qat'iy maxfiylikka rioya qilish kerak;
ularning ishida mijozlar yoki hamkasblar, menejerlar yoki bo'ysunuvchilar bilan xizmatdan tashqari munosabatlarning paydo bo'lishiga yo'l qo'ymaslik kerak;
kollegiallik tamoyiliga rioya qiling va mijozlar, sheriklar yoki boshqa shaxslar ishtirokida hamkasblaringiz yoki qo'l ostidagilaringizni muhokama qilmang;
allaqachon qabul qilingan buyurtmani boshqa (foydaliroq) buyurtma foydasiga rad etish orqali buzilishining oldini olish mumkin emas;
mijozlar, sheriklar, hamkasblar yoki qo'l ostidagi xodimlarni jinsi, irqi, yoshi yoki boshqa sabablarga ko'ra kamsitish qabul qilinishi mumkin emas. Hozirgi vaqtda kasbiy standartlar rivojlanmoqda va takomillashtirilmoqda, ijtimoiy munosabatlar o'zgarib bormoqda. Va dunyoning bu yangi rasmida, har qachongidan ham, tabiatga va atrofdagi odamlarga hurmat ko'rsatishning muhim qobiliyati har qanday kasb vakillarining kasbiy etikasining asosiy ustunligidir.
7.CV har bir vakansiya uchun moslashtirilishi shart boʻlmagan hujjatdir. Bu holda har bir vakansiya uchun maxsus yozilishi kerak boʻlgan yagona hujjat – bu ilova xati. Uning yordami bilan siz vakansiyaga oʻz qiziqishingizni bildirasiz.
(1) CVdan farqli oʻlaroq, nima uchun rezyumelarning turli xil koʻrinishlari mavjud va ulardagi maʼlumotlar nega bir-biridan farqlanadi? Buning sabablarini aniq misollar yordamida bayon eting.
Резюме – бу сизнинг барча касбий тажрибангиз, ҳозирга қадар эришган ютуқларингиз, шахсий фазилатларингиз, шунингдек, кўникма, билим, таълимингиз ҳақидаги маълумотларни ёзма равишда акс эттирадиган ҳужжатдир. CV - Curriculum Vitae, лотинча сўздан келиб чиққан бўлиб, “ҳаёт йўли” деган маънони англатади. Ушбу ҳужжатда иш қидирувчи эга бўлган барча мутахассисликлар, таълим олган қўшимча курслари, унинг иш жойлари, барча лавозимлари, бажарган хизмат вазифалари хронологик тартибда акс эттирилади. Бу ҳужжат резюмега нисбатан анча катта ҳажмдаги ҳужжатдир.
Баъзи СVда ишга кирувчи номзоднинг нашр эттирган ишлари, қатнашган конференциялари, уларнинг номи, стажировкалари ва бошқа маълумотлари ҳам акс эттирилиши мумкин. Шу сабабли CV нинг ҳажми, резюменинг ҳажмидан фарқли равишда, ўнлаб варақдан иборат бўлиши мумкин. Резюме анча ихчам ҳужжат бўлиб, унда иш қидирувчи касбий фаолиятининг фақатгина энг муҳим томонлари кўрсатилиб, унинг иш тажрибаси, касбий кўникмалари ва эришилган ютуқлари айнан конкрет вакансияга қаратилади ва тескари хронологик тартибда акс эттирилади. Яъни битта номзод ҳақидаги маълумотлар вакансияга қараб турлича бўлиши мумкин. Кўпчилик RESUME ва СV ларни бир хил кўринишга эга ҳужжат, деб хато ўйлашади. Аслида булар фарқли ҳужжатлардир. Уларни асосий параметрлар бўйича солиштирамиз:
Do'stlaringiz bilan baham: |
