“Himoyaga tavsiya etilsin” Kasbiy ta`lim fakulteti

                       Bug‘ haroratini rostlash usullari 

Odatda bug‘ haroratini rostlash uchun ikkita asosiy usul ishlatiladi: 

bug‘li va gazli 

 

Bug‘ haroratini rostlash usullarining tuzilishi 

Bug‘li  rostlashda  bug‘ning  entalpiyasi  kamaytiriladi.  Buning  uchun  о‘ta 

qizigan  bug‘dan  bir  miqdor  issiqlik  olinadi  va  ta’minlovchi  suvga  beriladi, 

yoki bug‘ga tozalangan kondensat purkaladi. Bu usullar odatda yuqori bosimli 

bug‘  haroratini  rostlashda  qо‘llaniladi.  Oraliq  qizitilgan  bug‘  haroratini 

rostlashda  odatda  maxsus  issiqlik  almashtirgichlarda  yuqori  bosimli  bug‘ 

yordamida oraliq qizdirilgan bug‘ harorati о‘zgaradi. 

Bug‘li  rostlash  asosan  yuqori  bosimli  bug‘  uchun  qо‘llaniladi.  Bu  yerda 

sirtqi  va  purkaydigan  bug‘  sovutgichlar  ishlatiladi.  Bug‘-bug‘lik  issiqlik 

---

                                                                                              

      32 

almashgich va bug‘ о‘ta qizdirgichlar sirtini о‘zgartish usullar faqat oraliq о‘ta 

qizdirgichlarda qizdirilgan bug‘ haroratini rostlash uchun ishlatiladi. 

Gazli rostlashda esa gaz tomonidan oraliq о‘ta qizdirgichlarga beriladigan 

issiqlik miqdorini о‘zgartiriladi. Bu yerda yonish maxsulotlarini baypaslash va 

о‘txonadagi alanga holatini о‘zgartirish, yonish maxsulotlarini retsirkulyatsiya 

qilish usullari ishlatiladi [8]. 

Bug‘ sovitgichni bug‘ о‘ta qizdirgichlardan keyin, radiatsion va konvektiv 

о‘taqizdirgichlar bosqichlar orasida yoki tо‘yingan bug‘ tomonida о‘rnatilishi 

mumkin. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Agar  bug‘  sovitgich  bug‘  о‘taqizdirgichdan  keyin о‘rnatilsa, kerakli bug‘ 

harorati 

turbina 

oldida 

ishonchlik 

holatda 

bо‘ladi,  ammo  bug‘ 

о‘taqizdirgichning  chiqish  qismi  yuqori  haroratdan  himoyalanmay  qoladi. 

Shuning  uchun  о‘ta  qizigan  bug‘  haroratini  rostlash  uchun  bu  usul 

ishlatilmaydi. 

Bug‘ sovutgichni boshqa variantlar bо‘yicha о‘rnatilishi mumkin, chunki 

turbina va о‘taqizdirgich metalli himoya qilinadi. 

Odatda  bug‘  haroratini  rostlash  uchun  bitta  emas,  balki  ikkita  bug‘ 

sovutgich  ishlatiladi.  Birinchisi  pardali  bug‘  qizdirgich,  metallning  harorati 

ortib  ketishidan  saqlab,  ishonchli  ishlanishni  ta’miinlaydi.  Ikkinchisi 

purkagichli bug‘ sovutgich bug‘ ќaroratini rostlashda eng sodda tuzilishga ega