Хфх лек Хосилбеков

Rentgen nurlanish. Rentgen nurlarning manbalari ishlab chiqarish texnologiyasiga qarab tabiiy yoki sun’iy bo’lib, ularning o’lchov birligi siftiada «Ber» («Biologicheskiy ekvivalent rentgena») qabul qilingan. Agar ish joylaridagi nurlanishning yillik miqdori 170 m.Ber.dan oshib
ketsa, bu inson hayoti uchun xavfli hisoblanadi.
Qishloq xo’jalik mahsulotlariga radioaktiv moddalar bilan ishlov berishda, chorvachilikda hayvonlarni rentgen qilishda rentgen nurlaridan zararlanish xavfi tug’iladi.
Rentgen nurlanish natijasida qon tarkibi o’zgaradi, asab tizimining ishlash faoliyati buziladi, doimo yo uyqu bosadi yoki uyqusizlik kuchayadi, ter bosadi, bosh og’riydi, xotira pasayadi, ko’z
xiralashadi, teri quriydi, soch tusha boshlaydi.
Ultrabinafsha nurlanish. Ultrabinafsha nurlanish manbalari quyosh radiatsiyasi, plazmali payvandlash vositalari, cho’g’lanuvchi va gaz razryadli yoritgichlar, lazerli hamda elektr gaz payvand qurilmalaridir. Utltrabinafsha nurlardan quyoshning nurlari ta’siriga dalada, nurlantiruvchi
qurilmalarda, o’simliklarning o’sishini va rivojlanishini tezlashtiruvchi omillar bilan hamda issiqxonada ishlaydiganlar va chorvachilik komplekslarida chorva mollarini nurlantiruvchilar zararlanishi mumkin.
Ultrabinafsha nurlanish kishi organizmiga ma’lum miqdorda zarur. Bu nurlar bilan ortiqcha nurlanish elitromatozali teri kasalliguga, darmonsizlikka, bosh og’rig’iga, tana haroratining ko’tarilishiga va boshqalarga olib keladi. Terining himoyalanmagan qismi 0,2m2dan ortiq bo’lmagan joylari bo’lsa (yuz, bo’yin, qo’l barmoqlari va boshq.) nurlanishning jadalligi me’yoridan oshmasligi kerak .
Infraqizil nurlanish. Infraqizil nurlanish (yoki issiqlik radia-siyasi) manbalari - quyosh, eritilgan metall, elektr yoyi, olov, uskunalardagi qizigan yuzalar, yoritgichlar va boshqalardir.
Ekin
maydonlarida infraqizil nurlanishga dala mehnatkashlari duchor bo’ladilar. Infraqizil nurlanish,
kishi to’qimalariga o’tib, uning tana haroratini oshiradi va jadal va uzoq vaqt ta’sir etishi, terining
qizarishiga, kuyishiga, ko’z to’r pardasining shikastlanishiga va ayrim hollarda oftob urishiga olib
keladi.