Hayvonot dunyosining zamonaviy sistemasi

 
ЖАНУБИЙ СУРХОН СУВ ОМБОРИДА ТАРҚАЛГАН БАЛИҚ ТУРЛАРИ 
 
Аллаяров С.К. 
Термиз давлат университети 
 
Жанубий Сурхон сув омбори Сурхондарѐ вилоятининг жанубий ҳудудларини сув билан 
таъминлаш мақсадида Сурхон дарѐсининг ўрта оқимида 1967 йилда бунѐд этилган. Жанубий 
Сурхон сув омборининг умумий сув сиғими 800 млн/м
3
, фойдали сув сиғими 532,99 млн/м
3
, 
максимал чуқурлиги 27 метр. 
Жанубий Сурхон сув омобрининг табиий географик ўрни ва ҳолати аникланишича 
Қумқурғон тумани худудида денгиз сатҳидан 415 метр баландликда, Сурхондарѐсининг ўрта 
окимида, Заркамар-Хужамулки тўқайи ўрнида жойлашган. Табиий шароити ѐзи иссиқ, қиши 
деярли илиқ. Иқлими бир оз намлик. Ўртача йиллик ҳарорат +18 С
0
, йил ўрталарида +33 С
0
ни 
ташкил этади. Қиш ойи узоққа чўзилмайди. Жанубий Сурхон сув омбори қиш ва баҳор 
ойларида ѐмғир сувидан оз бўлсада тўйинади. Ёғингарчилик асосан декабр-апрел ойларида 
бўлиб ўртача йиллик ѐмғир 200-250 мм.ни ташкил этади. Асосий вазифаси – Сурхондарѐ 
вилоятининг жанубий кисмини сув билан таъминлайди. 
Материал ва тадқиқот методлари. 
Жанубий Сурхон сув омборининг ихтиологик 
фаунасини ўрганишдан мақсад ушбу сув омборида тарқалган балиқларнинг турлар таркибини 
аниқлаш ва улар популцияларни тадқиқ қилишдан иборат. Тадқиқотларимиз 2016-2017 йиллар 
баҳор, ѐз ва куз фаслларида олиб борилди. Бунда катакчаси 3.6-4.0, 6.0 ва 8.0 мм, узунлиги 10 м. 
келадиган тўрлардан фойдаланилди. Тадқиқотларимизда балиқларнинг турларини аниқлашда 
умумихтиологик тадқиқот методлар қўлланилди. Овланган балиқлар очиқ дала шароитида ва 
Термиз давлат университети экология кафедраси лабораториясида текширилди ва турлари 
аниқланди. Аниқланган турларларнинг морфологик кўрсаткичлари таҳлил қилинди. 

---

44