Hayvonot dunyosining zamonaviy sistemasi

Mandarin
-uning mevasi ajoyib desert sifatida juda mashhur bo‗lib, mevasi tarkibida karotin, 
askorbin kislotasi, C, B
6
vitaminlari, 7-8 % shakar, 0,7% pektin, 30-60 mg% A, B
1
, PP vitaminlari, 
temir, oltin, ruh, kaliy, fosfor kabi moddalarni saqlaydi. Sovuq mavsumda turli infeksiyalarga chidamli 
bo‗lishda, shuningdek, tungi uyqu davomida o‗pka va bronxlarda yig‘ilgan shilimshiq ajralmalarni 
bartaraf qilishda ham qo‗llaniladi.
Banan
-bu ekzotik meva hisoblanib, qon bosimini tushirib asab-qon tizimini normallashtiradi. 
O‗rtacha kattalikdagi bitta banan tarkibida 27 g uglevod va 14 g fruktoza mavjud bo‗lib, uning 
kaloriyasi 105 kkal ga yaqin bo‗ladi. 
Kivi
- bu o‗simlikning mevasi boshqa o‗simliklardan vitaminlarga boyligi bilan ajralib turadi. U 
inson organizimida imunitetni ko‗tarib, tuz va yog‘larni eritadi. Ortiqchasemirishdansaqlaydi.[5] 
Bu mevalarni bizga kirib kelish narxlari va aholiga sotish narxlari quyidagi jadvalda keltirilgan: 
Bu mevalarga talab kuchli va aholi ehtiyoji uchun zarur lekin, yuqoridagi jadvaldan ma‘lumki, 
ularning narxi aholi o‗rtasida qiyinchilik tug‘diradi. 
Quyidagi jadvalda chet davlatlardan import qilingan sitrus mevalarni sotuvga chiqish narxlari
bilan mamlakatimizda yetishtirilganda sotuvga chiqish narxlari va aholiga qancha summa 
foydaga qolishi keltirilgan: 
Meva nomi 
Import qilgan 
mahsulotni sotuvga 
chiqish narxi(barcha 
xarajatlar bilan) 1 kg 
uchun (so‗m) 
O‗zbekistоnda 
yetishtirilgan 
mahsulotni sotuvga 
chiqish narxi(barcha 
xarajatlar bilan) 
1kg uchun (so‗m) 
Import qilingan mahsulot 
va mamlakatimizda 
yetishtirilgan mahsulotlar 
o‗rtasidagi farq 
(aholi foydasiga qolgan 
summa) 1 kg uchun 
(so‗m) 
Limon(Layma) 
27490 
11000 so‗m 
16400 so‗m 
Limon (litva) 
55000 
25700 so‗m 
29300 so‗m 
Kivi
24490 
14000 so‗m 
10490 so‗m 
Mandarin
18000 
9000 so‗m 
9000 so‗m 
Apelsin
17790 
8500 so‗m 
9290 so‗m 
Yuqoridagi ma‘lumotlardan xulosa qilib aytish mumkinki, Bu o‗simliklar inson organizmi uchun 
foydaliligi, turli kasalliklar uchun shifobaxshligi, sanoatda va qishloq xo‗jaligida ham ahamiyati juda 
Meva nomi 
Import narxi 
(1 kg uchun) 
($) 
Bojxona 
to‗lovi 
(1 kg 
uchun) 
($) 
Jami 
O‗zbekistonga 
kelgandagi 
tan narxi 
1 kg uchun 
(so‗m) 
Mahsulotlarni 
kelish kodi 
Limon (Layma) 
1.09$ 
0.44$ 
1.53$ 
12640 so‗m 
0805501000 
Limon (litva) 
2.25$
0.4$ 
2.65$
21920 so‗m 
0805501000 
Kivi
1.085$ 
0.165$ 
1.25$ 
10500 so‗m 
0802301000 
Mandarin
1.070$
0.01$ 
1.08$
9300 so‗m 
0805205000 
Apelsin
0.70$ 
0.34$ 
1.04$ 
9000 so‗m 
0805102000 

---

305 
katta bo‗lganligi sababli bunga ehtiyojimiz yuqori hisoblanadi. Shuning uchun bu o‗simlikni chetdan 
import qilib bo‗lsa ham foydalanamiz. Bu o‗simliklar bizda yetishtirilsa, birinchidan, moddiy jihatdan 
samara beradi, ikkinchidan mamlakatimiz iqtisodiy o‗sishi yanada yuksaladi, uchinchidan tadbirkorlik 
faoliyati kuchayib, aholi ish bilan ta‘minlanishi ortadi. Bu o‗simliklarni yetishtirishda albatta alohida 
e‘tibor kerak. Chunki bu yuqorida aytilganidek, bizni iqlim sharoitiga moslashishi qiyin shuning uchun 
bularni issiqxona yoki transheyalarda o‗stirish, sug‘orish va o‗g‘itlash tartib me‘yorlariga ham alohida 
e‘tibor berish zarur.