1.P.Pavlovning fikricha "................-hayvonlar olamida va bizning o‘zimizda ham eng universal fiziologik hodisadir". Nuqtalar o‘rniga to‘g‘ri variantni belgilang?
Javob:Muvaqqat nerv bog‘lanishlar
2. E.G‘oziyev fikricha xotira nechta muhim mezonga muvofiq ravishda turlarga ajratiladi?
Javob:5 ta
3. Ruhiy faoliyatning faolligiga ko‘ra xotira turlari to‘g‘ri ko‘rsatilgan javob qaysi?
Javob:
Obrazli xotira,so‘z-mantiq xotirasi,his-tuyg‘u xotirasi
4. Ruhiy faoliyatning maqsadiga ko‘ra xotira qanday turlarga bo‘linadi?
Javob:
Ixtiyorsiz, Ixtiyoriy, Mexanik
5. Xotira ruhiy faoliyatning inson yo‘nalishiga qarab qanday turlarga bo‘linadi?
Javob:Fenomenal xotira, Kasbiy xotira
6. Turli harakatlar va ularning bajarilish tartibi, tezligi, izchilligi esga tushirish, umuman mehnat ko‘nikmalari xotiraning qaysi turiga taalluqli?
Javob:Harakat xotirasi
7.Xotiraning asosiy ko‘rinishlari to‘g‘ri ko‘rsatilgan javob varianti qaysi?
Javob:Esda olib qolish, Esda saqlash, Esga tushirish
8.Ma'lum maqsadni ro‘yobga chiqarish uchun aqliy harakatlarga suyangan holda psixologik kuchimizni sarf etib va alohida usullardan foydalanib, maxsus esda qoldirishdan iborat xotira jarayoni nima deyiladi?
Javob:Ixtiyoriy esda qoldirish
9. Ta'lim va tarbiya olish, hunar va malaka egallash jarayoni nimaga bog‘liq?
Javob:Ixtiyoriy esda qoldirishga va kishining irodasiga
10.O‘qish, bilimni o‘zlashtirish nimani talab qiladi?
Javob:Ixtiyoriy esda qoldirishni
11.Qaysi xotira turimizning muhim xususiyatlaridan biri, aqliy, asabiy, irodaviy zo‘r berishsiz hayotiy ahamiyatga ega bo‘lgan keng ko‘lamdagi ma'lumot, habar, axborotning ko‘pchilik qisminiq aks ettirish hisoblanadi?
Javob:Ixtiyorsiz xotira
12.Qaysi xotira turi asosida o‘zlashtirilgan material ko‘p takrorlashni talab qiladi?
Javob:Mexanik xotira
13.Idrok qilingan narsalarning ongimizda tiklangan obrazlari nima deyiladi?
Javob:Tasavvur
14. Buyum va hodisalarning o‘zlarini qayta idrok qilmasdan, ularning obrazlarini ongimizda tiklash nima deyiladi?
Javob:Eslash
15. Har qanday so‘z va tasavvurlarning o‘z o‘zicha xotiraga kelishi qanday nomlanadi?
Javob:Ixtiyorsiz eslash
16. Maqsad uchun kerak bo‘lib qolgan birorta xotira materialini maxsus esga tushirish qanday nomlanadi?
Javob:Ixtiyoriy eslash
17. Materialni chala, chigal va noaniq xotirlash nima deyiladi?
Javob:Unutish
.18. ..................-hajmi jihatidan keng va tor hajmli tiplarga bo‘linadi.
Javob:Xotira
19. Xotira tiplarini sezgi a'zolaring roliga qarab necha guruhga ajratiladi?
Javob:3 ta
20. She'rni oradan vaqt o‘tkazib, uni kuniga ikki martadan takror qilib borish necha marta takrorlashni talab qilgan?
Javob:8 marta
21.Ma'lum bo‘lishicha, materialni mazmuniga e'tibor bermasdan, uni tasodifiy parchalarga bo‘lib o‘rganib olish uchun necha marta takrorlash kerak bo‘lgan?
Javob:45 marta
22Materialning o‘zini mantiqiy va tugal ma'no beradigan parchalarga taqsim qilib o‘rganish uchun necha marta takrorlash kifoya qilgan?
Javob:12 marta
23.O‘qish materialini yodda olib qolish uchun eng qulay vaqt qaysi vaqt?
Javob:Kechki vaqt
24 Qiyin masalalarni yechish, murakkab material ustida ishlash va ijod qilish uchun eng qulay vaqt qaysi?
Javob:Ertalabki vaqt
25 Agar bir kunda tarix, adabiyot va algebra fanlaridan dars tayyorlash kerak bo‘lsa darslarni qanday ketma-ketlikda tayyorlagan ma'qul?
Javob:Avval adabiyot, keyin algebra, so‘ngra tarix
26 Bir fandan darsni tayyorlab bo‘lgandan keyin qancha vaqt dam olish kerak? Javob 5-10 daqiqa
27Eng avval bolaning xotirasi qanday shaklda ko‘rina boshlaydi? Javob shartli refleks
28 Chaqaloq qancha vaqtdan keyin o‘zi kunda ko‘rib yurgan kishi va buyumlarning obrazlarini ham esda qoldirib, ularni taniydigan bo‘lib qoladi? Javob 2 oydan keyin
29.Necha oylik chaqaloq begona yoki kam ko‘rinadigan kishilardan begonasiraydi? Javob 3 4 oylik
30.Necha oydan keyin bola ayrim so‘zlarni ma'lum narsalarga bog‘lay boshlaydi, o‘zining ismini bilib oladi? Javob 5 6 oydan keyin
31.Qaysi psixolog olim o‘tkazgan tajribaga binoan, 3-5 yashar bolalarni bir necha so‘zni yoddan bilib olishga majbur etilsa, ular buni yahshi va tez bila olmaydilar, ularning buni bilib olishga toqati bo‘lmaydi? Javob Istomina
32 Ixtiyoriy esda qoldirish bolalarda necha yoshdan rivojlana boshlaydi? Javob 6 7 yosh
33 Necha yashar bolada tasavvurlar zaxirasi ancha kengaygan bo‘ladi va bu bola ko‘rgan-eshitgan narsalarning obrazlarini ko‘z oldiga keltirib eslay oladi? Javob 2 yosh
34 Necha oylik chaqaloqda shartli reflekslar bog‘lanishlar endi hamma analizatorlarning ishtirokida hosil bo‘la boshlaydi va bu bilan xotira jarayonlarining paydo bo‘lishiga imkoniyat tug‘dirilgan bo‘ladi? Javob 5 oylik
35 Birinchi shartli reflekslar taxminan necha haftalik chaqaloqda ovqatlanishga bog‘liq bo‘lgan qo‘zg‘ovchilar asosida hosil bo‘ladi? Javob 2 haftalik
36................... ayniqsa maktab yoshida, o‘qish munosabati bilan rivojlana boshlaydi. Javob ixtiyoriy esga tushurish
37 Birorta o‘yinchoq yoki shirinlikning olib berilgan joyini ko‘rib qolib, keyinchalik shu joydan o‘sha narsalarni yana olib berishni talab qilishni necha yoshlik bolalarda ko‘rish mumkin? Javob 1 yoshu 4 5 oylik
38 Bolalarda eng avval qaysi qobilyat rivojlana boshlaydi? Javob tanib olish
39 Nechanchi sinflarda o‘quvchilar darslik materialini so‘zma-so‘z emas, balki o‘z so‘zlari bilan bayon qila oladilar? Javob 5 7 sinf
40 Bog‘cha yoshidagi bolaga bir ertakni takror-takror hikoya qilish, bu bolaga qanday ta'sir ko‘rsatadi? Javob xotira va tasavvurni mustahkamlaydi
41 Ma'lumki, psixik jarayonlarning hamma turlari bolalik chog‘idanoq rivojlana boshlaydi va ularning bu rivoji asosan nimalarga bog‘liq? Javob yashagan muhiti faoliyati va olgan talim tarbiyasi
42 Kitobni ketma-ket o‘qiyverish mexanik esda qoldirishga suyanadi va uni miyada to mustahkam qolguncha takrorlayverishni talab etadi.Bu usul nima deyiladi? Javob sust takrorlash
43 Takrorlashni eng yahshi usuli materialni ha deb o‘qiyvermasdan, bir-ikki marta o‘qib chiqib, uni kitobga qaramasdan gapirib berishdir.Bu usul qanday nomlanadi? Javob faol takrorlash
44 Qo‘l muskullari va lablarini harakatlantirib, ya'ni uni yozib olish, shivirlab gapirish kabi harakatlar orqali oson va tezroq esda qoldirish qaysi tipga tegishli? Javob harakat (motorik) tip
45Esda qoldirish va unutish tezligi darajasiga ko‘ra 1-tipga tegishli variantni aniqlang? Javob tez esda qoldiradi sekin unutadi
46 Esda qoldirish va unutish tezligi darajasiga ko‘ra 3-tipga tegishli variantni aniqlang? Javob tez esda qoldiradi tez unutadi
47 Esda qoldirish va unutish tezligi darajasiga ko‘ra 4-tipga tegishli variantni aniqlang? Javob sekin esda qoldiradi tez unutadi
48 Esda qoldirish va unutish tezligi darajasida xotirani eng kuchli tipi qaysi? Javob 1 tip tez esda qoldiradi sekin unutadi
49. Esda qoldirish va unutish tezligi darajasiga ko‘ra 2-tipga tegishli variantni aniqlang? Javob sekin esda qoldiradi sekin unutadi
50 A'lo va yahshi o‘quvchilarning ko‘p qismi esda qoldirish va unutish darajasiga ko‘ra qaysi tipga kiradi? Javob 2 tip sekin esda qoldiradi sekin unutadi
51 .................kishilarning xotirasi idrok qilingan narsalarning ko‘p qismini saqlab qoladi va boy mazmunli bo‘ladi.
Javob: keng tipdagi yani 1chi tip
52Har kimning xotirasidagi farq nimada ifodalanadi?
Javob: xotira kuchida
53Talaba yoki maktab o‘quvchilarining imtixonlarga tayyorgarlikka kirishish, qachon psixologik tayyorgarlik jihatdan ancha to‘g‘ri bo‘ladi?
Javob: ancha oldinroq
54 Biz xotiramizda qolgan o‘zlashtirish materialini bir necha vaqt o‘tgandan keyin ham xotirlay olamiz, chunki u...................?
Javob: ongimizda saqlanib qoladi
55 Qaysi xotira turi ta'lim-tarbiya orqali, bilim va tajriba orttirish tufayli rivojlanib boradi?
Javob: mantiqiy xotira
56 O‘qish, bilimni o‘zlashtirish asosan nimani talab qiladi?
Javob: Ixtiyoriy-majburiy diqqatni
57 Xotira ruhiy faoliyat qo‘zg‘atuvchisining sifatiga ko‘ra qaysi turlarga bo‘linadi?
Javob: musiqiy va eshitish xotirasi
58Ruhiy faoliyatning davomiyligiga ko‘ra xotira qanday turlarga bo‘linadi?
Javob: qisqa muddatli, uzoq muddatli,operativ
59 P.I.Ivanov tomonidan diqqat deb
Javob: Diqqat deb,ongni bir nuqtaga tóplab, muayyan bir obyektga faol qaratishga aytiladi.
60 Diqqatning aktivligiga qarab
Javob: ixtiyoriy va ixtiyorsiz
61 Diqqatning ob’ektiga qarab
Javob: obyektiv va subyektiv
62 Diqqatning faoliyat turlariga qarab
Javob: individual,jamoaviy,guruhiy
63Ixtiyorsiz diqqat deb nima aytilgan.
Javob: biron tashqi sabab bilan va bizning xohishimizdan tashqari hosil bóladigan diqqat turi
64Ixtiyoriy diqqat deb nimaga aytiladi.
Javob: ongning oldindan belgilangan maqsadga muvofiq irodaviy va asabiy faollik kórsatgan holda muayyan obyektga yónalishi va unga tóplanishidan iborat
65Ixtiyoriydan so’nggi diqqat deb nimaga aytiladi.
Javob: Diqqatning muayyan obyektga,avvalo, ixtiyoriy ravishda qaratilib,sóngra uning ahamiyati tushunilgan sari óz ózidan qaratilib boriladigan diqqat turi. Dobrinin tomonidan fanga kiritilgan
66Diqqat xususiyatlari quyidagilardan iborat:
Javob: kóchuvchanligi,bólinishi,kólami,kuchi,barqarorligi
67 Diqqatning kuchi va barqarorligi deb nimaga aytiladi.
Javob: Diqqatning kuchi - odam óz diqqatini biror narsa yoki hodisaga uzoq muddat davomida muttasil qaratib tura olishiga aytiladi.
Diqqatning barqarorligi- diqqatning óz obyektiga kuchli yónaltirilishi va faol tóplanishidan iborat
68 Diqqatning ko’chuvchanligi deb nimaga aytiladi.
Javob: faoliyat jarayonida Diqqatning ongli ravishda bir obyektdan ikkinchi obyektga kóchirilishi
69 Diqqatning bo’linishi deb nimaga aytiladi.
Javob: bir vaqtda Diqqatning ikki yoki uch narsaga Qaratilishi
70 To’satdan tasir qilgan biror sabab tufayli bizning hohishimizdan tashqari hosil bo’ladigan diqqatga …………aytiladi
Javob: ixtiyorsiz diqqat
71………….. deb oldindan belgilangan qat’iy bir maqsad asosida va ongli ravishda diqqatimizni malum narsa hamda hodisalarga qaratilishiga aytiladi
Javob: ixtiyoriy diqqat
72Insonda diqqat ko’lamining keng bo’lishi nimalarga bog’liq
Javob: hayotiy tajriba,bilim va kónikmaga bogliq
73………………. deb odam o’z diqqatini biror narsa yoki hodisaga uzoq muddat davomida muttasil qaratib tura olishiga aytiladi
Javob: Diqqat kuchi
74Diqqatning ko’lami qaysi asbob yordamida o’lchanadi
Javob: taxistoskop
75Diqqatning nerv fiziologik asosi qaysi olimlar tomonidan o’rganilgan?
Javob: Pavlov va Uxtomskiy
76I.P.Pavlovning takidlashicha diqqatning nerv fiziologik asosini nima tashkil qiladi?
Javob: Bu nima refleksi
Uxtomskiyda " optimal qo'zgalish nuqtasi" deyilgan.
77Diqqatning yuzaga kelishida qaysi jarayon muhim rol o’ynaydi
Javob:Ong doirasining torayishi yoki tigizlanishi
78Diqqat deb...........
Javob: Ongni bir nuqtaga to'plab muayyan bir obyektga faol qaratish
79Diqqat chalg‘ishi –
Javob:Malum bir faoliyat jarayonida diqqatning bir obyektdan boshqa bir obyektga ixtiyorsiz ravishda o'tib turishidan iborat jarayon.
80Diqqatning hajmi –
Javob;Diqqatning bir vaqtning òzida qamrab olishi mumkin bòlgan mustaqil belgilanadigan obyektlar miqdori bilan belgilanadigan xususiyati. 2-6 tagacha
81Diqqat obyekti –
Javob: Ongimiz atrofidagilardan ajratib olgan holda yònaltirilgan va faol tòplangan narsa yoki hodisa. Diqqat obyekti obyektiv narsalarga emas subyektiv , yani his tuygularga ham qaratilishi mumkin.
82Ixtiyoriydan keyingi diqqat –
Javob: Diqqatning muayyan obyektga avvalo ixtiyoriy ravishda qaratilib, songra uning ahamiyati tushunilib oz ozidan qaratiladigan diqqat turi
83Diqqatsizlik -
Javob: Diqqatning obyektga yonaltira va toplay olmaslik, atrofdagilarga etiborsizlik yoki iltifotsizlik.
84Diqqatning o‘zgarib turishi –
Javob: Idrok , xotira, tasavvur yoki tafakkur jarayonida diqqatning ma'lum bi vaqt ichida dam kuchayib dam susayib turishidan iborat jarayon.
85Ko‘ruv diqqati –
Javob:narsa va hodisalarni koruv organi orqali idrok qilish, esga tushirish jarayoni.
86Ichki diqqat –
Javob: ongimizning òz subyektib taasurotlarimiz, his tuygularimiz va intilishlarimizga qaratish
87Tashqi diqqat –
Javob: ongimizni obyektiv voqelikdagi natsa va hodisalarga, ularning ayrim belgi va xususiyatlariga diqqat qaratish
88Bedor holat -
Javob: bosh miya yarim sharlaridagi tegishli nerv markazlarining qozgalishi bilan belgilanadigan uyqudan tashqaridagi ongli holat.
89Qo‘zg‘alish markazi –
Javob: Markaziy asab tizimining qozgalish roy beradigan uchaskasi
90Diqqat depressiyasi –
Javob: Turli tashqi va ichki omillarga kora obyektda toplanish va mustahkamlanishning kuchsizlanishi va buzilishi.
91Diqqat korreksiyasi –
Javob: insonda diqqat patalogik holatga uchraganda maxsus usul va uslublardan foydalanib tuzatish.
92Chalg‘ish -
Javob: diqqatning barqarorligiga qarama-qarshi bo’lgan holatdir. Bu diqqatning zarur faoliyatdan ixtiyorsiz ravishda chetga ogishi demakdir.
93Diqqatning taqsimlanishi –
Javob: diqqatni bir vaqtni ozida bir qancha obyektlarga qaratilishidan iborat jarayon.
94Ko‘p tovushlar orasidan faqat bir ovozni eshita olish qobiliyati diqqatning qaysi xususiyatiga kiradi
Javob: Diqqatning tanlovchanligi
95Diqqatning tanlovchanligi -
Javob: Bu bizning ongimizda idrok qila oladigan cheklangan obyekt va hodisalarning ayni vaqtda jamlanganligidir.
96Birinchi bo‘lib diqqatni emotsional tushunishga yondashuvni kim targ‘ib etgan
Javob: T.RIBO
97Ustanovka ichki tomondan diqqatni ifoda etadi. Ustanovka ta’sirida aniq bir obyektni atrof-muhitdagi boshqa ko‘p obyektlardan ajratib olish jarayoninidir qaysi olimning nazariyasi
Javob:.D.Uznadze
98Diqqatning buzilishi keltirilgan qatorni ko’rsating
Javob: 3 turga bolinadi.1) diqqatning tarqoqligi2) etiborsizlik3) parishonxotirlik
99Buyuk rus pedagogi K.D.Ushinskiy ta’lim olishda diqqat¬ning rolini nima dep ta’kidlaydi?
Javob:Diqqat bilish jarayonlaridan farqli olaroq, o‘zining alohida mazmuniga ega emas, u barcha bilish jarayonlarining jo‘shqin jihatidir.
100Diqqatni sifati…….
Javob...Diqqat bilish jarayonlaridan farqli o’laroq, o‘zining alohida mazmuniga ega emas, u barcha bilish jarayonlarining jo‘shqin jihatidir.
101. Diqqatning susayishi nimaning o’zgarishiga olib keladi?
102. Diqqatni kuchli qo’zg‘atuvchilari
103. Ixtiyoriy diqqatning asosiy vazifasi
Javob: 103 . Ixtiyoriy diqqatning asosiy vazifasi psixik jarayonlarning borishini faol tartibga solishdan iborat.
104. Ixtiyoriydan so‘nggi diqqat tushunchasini psixologiyaga faniga kiritgan olim
Javob:N.F.Dobrinin
105. Yuqori sinf o‘quvchisi imtihonga tayyorlanayotib, qiyin kitobning qisqacha mazmunini yozib chiqarkan, oldiniga o‘zini diqqat-e’tiborli bolishga, alahsimaslikka majbur qiladi. Lekin keyinchalik u ishga shunday qiziqib ketadiki, oqibatda uni kitobdan chalg‘itish qiyin bo‘lib qoladi.
106. Diqqatning fiziologik asoslarini tushunib yetishda buyuk qaysi fizologlarning ishlari katta ahamiyatga ega.
Javob: I.P.Pavlov va A.A.Uxtomiskiy
107. A.Uxtomskiy dominantani qanday ta’riflaydi
Javob:Dominanta-bu bir davrning o’zida ana shu markazda yuz beradigan reaksiyalar xususiyatini belgilab berishga qodir hukmron qo'zg'alish o'chog'idir.
108. Diqqatning ob’ektiga qarab
108.Diqqatning obyektiga kora: ichki va tashqi.
109. Diqqatning aktivligiga qarab
109. Diqqatning aktivligiga kora: ixtiyoriy , ixtiyorsiz, ixtiyoriydan keyingi(sònggi) diqqat
110. Insonda diqqat ko’lamining keng bo’lishi nimalarga bog’liq
Javob:Odamning turmush tajribasi va mashqi bilan bog'liqdir.
111. Diqqatning ko’lami qaysi asbob yordamida o’lchanadi
Javob: Taxistoskop
112. Xotira deb nima aytiladi
Javob:Individning o'z tajribasida esda olib qolishi, esda saqlashi va keyinchalik uni yana esga tushirishi xotira deb ataladi
113. Xotirasidagi assosiatsiyalar necha turga ajratiladi.
Javob: 3 ta
114. Xotirani faoliyat maqsadiga ko’ra:
Javob:Ixtiyorsiz, ixtiyoriy, mexanik
115. Xotirani muddatiga ko’ra:
Javob:Qisqa muddatli, uzoq muddatli, operativ xotira
116. Yondoshlik assotsiatsiyasi
Javob: Bir vaqtda va bir yerda birin-ketin idrok qilingan ikki yoki bir qancha narsa va hodisalarning obrazlari o'rtasida miyada hosil bo'ladigan bog'lanish assotsiativ bog'lanish yoki assotsiatsiatsiya deyiladi. Ana shu yo'sinda hosil bo'lgan assotsiatsiya yondoshlik assotsiatsiyadir.
117. O’xshashlik assotsiatsiyasi
Javob: Idrok qilinayotgan narsa bilan esga olinadigan narsa o'rtasida o'xshash belgilar bo'lganda vujudga keladigan bog'lanishlardir.
118. Qarama qarshilik assotsiatsiyasi
Javob: Hozir idrok qilinayotgan narsa bilan ilgari idrok qilingan narsa o‘rtasida qarama-qarshilik yuz berganda hosil bo’ladigan assotsiatsiyadir (masalan, yoruglik va qorong’ulik).
119Xotira jarayonlarining ichida eng qiyin kechuvchi, eslashda murakkablikni yuzaga keltiruvchi jarayon?
120.Xotiradan qolgan material orasida bog’lanishlarga asoslangan xotira turi.
121. So’z-mantiq xotirasi
Javob:Mazmunini fikr va mulohazalar, aniq hukm hamda xulosa chiqarishlar tashkil etadi
122. Ixtiyoriy xotira deganda
Javob:Ma'lum maqsadni ro'yobga chiqarish uchun, muayyan davrlarda aqliy harakatlarga suyangan holda amalga oshirishdan iborat xotira jarayoni tushuniladi
123. Ixtiyorsiz xotir aniqlang:
Javob:Turmushda va faoliyatada katta o'rin egallashini har kim o'z shaxsiy tajribasidan biladi
124Qisqa muddatli xotira
Javob:Bir marta, shuningdek, qisqa vaqt oralig’ida idrok qilish hamda shu kezdayoq qayta tiklashdan iborat bolib, qisqa muddatli esda olib qolish bilan tavsiflanadi
125Operativ xotira
Javob:Inson tomonidan bevosita amalga oshiriladigan ko'z harakatlari, aqliy harakatlar uchun xizmat qiluvchi xotira jarayonidan iborat
126Esda olib qolish jarayoni deganda
Javob: idrok qilingan materialni, narsava hodisalarni ongimizda qoldirishdan iborat xotira jarayoni
127Esga tushirish
Javob: uning tasiri natijasida uzoq muddatli xotira tizimida avval mustahkamlangan turli xuxusiyatli materiallar va tassurotlarni operativ xotira jabxasiga kochirishning faollashuvi nazarda tutiladi
128Ilgari idrok qilingan narsa va hodisalar obrazlarining ongimizda qaytadan gavdalanishiga nima deyiladi
Javob : esga tushurish
129Xotira jarayonlari quyidagilardan iborat:
Javob: esda olib qolish, esda saqlash , esga tushurish , unutish
130Turli xil harakatni esda olish, esda saqlash va qayta esga tushirishdan iborat esda olib qolish………..deb ataladi
Javob: harakat xotirasi
131Materialni idrok qilish ketidanoq esga tushirishdan iborat jarayon nima deb ataladi
Javob: bevosita esga tushurish
132………..esda olib qolingan narsani oradan bir necha vaqt o’tkazib esga tushirishdirki shu orada ongimizda boshqa jarayonlar bo’lib o’tadi
Javob : vaqt o'tkazib esga tushurish
133Ilgari tug’ilgan taassurot fikr, his-tuyg’u va ish harakatlarning takrorlanishiga moyillik paydo qilishi va mustahkamlanishiga ………. aytiladi
Javob :
134Unutishga qarshi vosita bu………..
Javob:
135Xotiradagi individual farqlar nimaga bog’liq
Javob: kishi faoliyatining xususiyatiga
136“Agar sen oldingi xotiralaringni eslash qobiliyatini yo‘qotsang sen uchun hayot tugaydi” Javob : James
137Kimning tadqiqotlariga ko‘ra to’liq obyektlarni ko‘rish va eslab qolish noaniqlariga nisbatan oson va tez kechadi.
Javob: David Mitchell
138Richard Atkinson va Richard Shiffrin xotirani 3 bosqichda tashkil etishni taklif etdi bular:
Javob : 1 vaqtinchalik hissiy xotira 2 qisqa muddatli 3 uzoq muddatli
139Hissiy xotira –
Javob: xotira tizimida hissiy malumotlarni zudlik bilan qisqa eslab qolish
140Doktor Penfild faoliyati davomida epilepsiya kasaliga chalingan bemor miyasining qaysi qismi jarohatlanganini bilish uchun bemor miyasini qanday o’rganadi
Javob : kichik elaktr tokini jonatish
141Ilgari idrok qilingan narsa va hodisalar obrazlarining ongimizda qaytadan gavdalanishi nima deyiladi
Javob: esga tushurish
142Bolalarda xotiraning yuksak (yuqori) shakllarini birinchi marta tadrijiy ravishda tadqiqot o’tkazgan olim
Javob:
«144harakat yoki motor-harakat xotirasi; obrazli xotira; his-tuyg’u yeki hissiyot xotirasi; so’z-mantiq xotira.”-qaysi xotira turiga kiradi:
Javob : ruhiy faoliyatning faolligiga ko'ra
“143ixtiyorsiz, ixtiyoriy, mexanik.” .-qaysi xotira turiga kiradi:
Javob : ruhiy faoliyatning maqsadiga ko'ra
145Shaxsning faoligini hamda uning obyektiv borliqdagi predmit va hodisalarga tanlovchi munasabatini belgilovchi bilish jarayoni qaysi .
Javob:
146Ixtiyorsiz diqqat bu -
Javob: ongimizning oldindan belgilangan maqsadsiz ravishda muayyan obyektga yo'naltirilishi va unga to'planishidan iborat
147Ixtiyoriy diqqat bu -
Javob: ongning oldindan belgilangan maqsadga muvofiq irodaviy va asabiy faollik ko'rsatgan holda muayyan obyektga yo'nalishi va unga to'planishdan iborat diqqat turi
148Ixtiyoriy diqqat yana qanday nom bilan ataladi
Javob: irodaviy diqqat
149Diqqat vujudga kelishdagi psixik faolik daradasiga qarab echta turga bo’linadi
Javob:
150Tashqi diqqat deb nimaga aytiladi
Javob : ongimizning obyektiv voqealikdagi narsa va hodisalarga ularning ayrim belgi va xususiyatlariga diqqat qaratish
151Ichki diqqat bu-
Javob: ongimizning óz subyektiv taassurotlarimiz,his tiygularimizniva intilishlarimizga qaratilishidan iborat diqqat turi
152Diqqatsizlik bu-
Javob: diqqatni obyektga yónaltira va tóplay olmaslik
153Diqqatning o‘zgarib turishi bu-
Javob: idrok,xotira,tasavvur yoki tafakkur jarayonida diqqatning malum vaqt ichida dam kuchayib,dam susayib turishidan iborat diqqat turi
154Ixtiyordan so’ngi diqqat bu-
Javob: Diqqatning muayyan obyektga,avvalo, ixtiyoriy ravishda qaratilib,sóngra uning ahamiyati tushunilgan sari óz ózidan qaratilib boriladigan diqqat turi. Dobrinin tomonidan fanga kiritilgan
155Ixtiyordan so’ngi diqqati kim fanga kiritgan
Javob: Dobrinin
156Diqqatning taqsimlanishi bu-
Javob: Diqqatning bir vaqtning ózida bir qancha obyektlarga qaratilishidan iborat xususiyati.
157Fiziologik miqtayi nazardan, diqqat —
Javob: Bosh miya póstloq qismidagi optimal qózgalish nuqtasi
158Diqqatning tarqoqligi bu-
Javob: boshqarib bólmaydigan ózgaruvchan va kuchsiz diqqat etibor bilan xarakterlanadi.
159 diqqatning o‘rtacha o‘zgarishi tebranish chastotasi necha sekunt-
Javob: 2-3 sekind
160Bedor holat bu-
Javob: bosh miya yarim sharlaridagitegishli nerv markazining qózgalishi bilan belgilanadigan uyqudan tashqaridagi holat.ongli holat
161Biz faoliyatimiz jarayonida idrok va tasavvur qiladigan har bir narsa, har bir hodisa o`zimiz qilgan ishimiz o`y va fikirlarimiz diqqatning ob’ekti bo`la oladi deb kim aytgan?
Javob: Ivanov
162Ongning eng toraygan va tig`izlashgan yorqin nuqtasi diqqatning nimasi deb ataladi?
Javob: Diqqatning markazi(fokusi)
163Qaysi olim geniallikni “Chidamli diqqat” deb ta’riflgan?
Javob: Kyuve
164Kim diqqatga – “Diqqat psixik hayotimizning yagona eshigidir” deb ta’rif beradi
Javob: Ushinskiy
165Psixologiyada diqqatning qaysi turi ko`pincha irodaviy tur deb nomlanadi?
Javob: ixtiyoriy diqqat
166Diqqatninng ob’ektga to`planishi, mustaxkamlanishi odamning qaysi xususiyatiga bog`liq?
Javob: insonning his tuygusi,irodaviy sifati,qiziqishiga bogliq
167Qaysi diqqat turlari bilvosita qiziqish bilan aloqador?
Javob: ixtiyoriy va irodaviy
168Dominanta tushunchasi fiziologiya faniga kim tomonidan kiritilgan?
Javob: Uxtomskiy
169Diqqatning bir vaqtning o`zida bir qancha ob’ektlarga qaratilishidan iborat xususiyati qaysi?
Javob: Diqqatning taqsimlanishi
170Diqqatning bir vaqtning o`zida qamrab olishi mumkin bo`lgan mustaqil ob’ektlar miqdori bu…?
Javob: Diqqatning xajmi
171Diqqatning o`rtacha tebranish chastotasi qancha vaqtga teng?
Javob: 2-3sekund
172Kimning fikricha o`qituvchilarning dars davomida bergan bilimini qanchalik o`zlashtira olishini tekshirib bunda asosiy va yetakchi rolni diqqat o`ynaydi
Javob: Kuzmina
173 I.V.Ftxarov diqqat to`g`risida qanday xulosa bayon etadi?
Javob: diqqat bilish faoliyatining borliq bilan aloqasida keng va chuqir aks etishida muhim mehanizmdir
174“O`quvchilarda diqqatni tarbiyalash” nomli asar muallifi kim?
Javob: Ananev
175Diqqat hodisasi shunday hodisaki, u idrokning qanday kechishi bilan belgilanadi, deb tushuntirgan olim kim?
Javob:
176A.N.Leontyev qaysi diqqat turning rivojlanishini organadi?
Javob:maktabgacha yoshdagi bolalar diqqatini tekshirgan.
177 Diqqatning psixologik tahlilini qaysi olim tarbiya muammosi bilan boglab tahlil qiladi?
Javob:K.D. Ushinskiy
178 Ixtiyorsiz diqqat hosil bolishiga tashqi sabab nima?
Javob: Atrofdagi narsa va hodisalarning muhim belgisiga diqqatning qaratilishi
179 xtiyorsiz diqqat hosil bolishiga ichki sabab bu…?
Javob: Chanqash, kongil gashligi , ogriqlar . His tuygular orqali
180 Diqqat ruhiy hayotimizning shunday yagona eshigidirki, onggimizga kiradigan narsalarning barchasi shu eshik orqali otib kiradi. Ushbu ta’rif kim tomonidan berilgan?
Javob: . Ushinskiy
181 N.N.Lange diqqat muammosini organishning qadimgi davrlardan boshlab, to XIX asrgacha bolgan rivojlanish bosqichini nechta turkumga ajratib tahlil qiladi?
Javob. 8 turkumga
182 N.N.Lange diqqatni organishda rivojlanish bosqichining 1 - turkumiga qaysi olimlarni kiritadi?
Javob: Motor nazariyasini yoqlab chiqqan: Dekart, Friz, Bek, Lotse, Siyen, Ribo, Lange
183P.Ya.Galperinning “Aqliy hatti-harakatlarni bosqichma bosqich shakillantirish” tajribasi nechta qismdan iborat?
Javob: 5 guruhdan iborat.
184 P.Ya.Galperinning “Aqliy hatti-harakatlarni bosqichma bosqich shakillantirish” tajribasining birinchi qismi nima deb nomlangan?
Javob:. Oriyentirlash asosi
185 Taxistaskop aspobida diqqatning qaysi xususiyati organiladi?
Javob: Diqqatning ko'lami
186 Qaysi olim diqqatning bolinuvchanligini kop stanokda ishlovchi toquvchilarda organib, materiallar yiggan?
Javob: A.P. Gazova
187D.N.Uznadzening diqqatni ustanovka bilan boglash nazariyasiga qaysi olim qarshi chiqadi?
Javob:. Dobrinin
188 P.P.Blonskiy qaysi xususiyatni diqqat bilan bitta narsa deb qaragan?
Javob:. Qorquv, vahima
189 Diqqat bilan aloqador bolgan sensor ustanovka va mator ustanovka turlarini ajratib korsatgan olim kim?
Javob: Vigotskiy
190 Lindslining psixologik tajribasiga qaraganda kotariluvchi repikulyator formatsiyaning activatsiyasi natijasida stvol yadrosidagi qozgalish hayvonlardagi sezgi chegarasiga qanday ta’sir korsatadi?
Javob: Pasaytiradi.
191 “Dominanta nazariyasi” kimniki?
Javob: Uxtomskiy
192 Oriyentr reflekslar togrisidagi ilmiy gepotezani kim ilgari surgan?
Javob: Pavlov
193 Diqqatning oz ob’ektiga kuchli yonaltirilishi va faol toplanishidan iborat ijobiy xususiyati qaysi?
Javob:Diqqatning barqarorligi
194 Diqqatni ma’lum bir ob’ektga qarata olmaslikdan iborat salbiy xususiyati bu…?
Javob:. Parishonlik
195 Ixtiyoriydan keying diqqat turi psixologiyaga kim tomonidan kiritilgan?
Javob: N.F . Dobrinin
196 Onggimizning oz sub’ektiv ta’surotlar, his tuygularimiz va intilishlarimizga qaratilishidan iborat diqqat turi qaysi?
Javob: ichki diqqat
197 “Dominanta qozgalishining barqaror markazidir” deb kim aytgan?
Javob: A.A. Uxtomskiy
198 Diqqtning fiziologik asoslari togrisida mulohaza yurutganda fan olamida nechta ta’limot mohiyatiga toxtaladi?
Javob: 2ta
199 Diqqatning fiziologik asoslari togrisida mulohaza yuritganda psixologiya fanida kimlarning ta’limotga toxtaladi?
Javob: Pavlov va Uxtomskiy
200Bremer tajribasicha stvolning quyi bolinmalarini kesish tekislik holatiga qanday ta’sir korsatadi?
Javob: òzgarishga olib kelmaydi
201 Bremer tajribasiga kora stvolning yuqori qismini kesish tetiklik holatiga qanday ta’sir korsatadi?
Javob:elektr potensiallarining asta sekin paydo bo'lishi bilan xarakterli bo'lgan uyquni vujudga keltiradi.
202 activatsiya jarayonini ta’minlashdagi repikulyator tizimning ahamiyatini qaysi neyro fiziologlar tekshirgan?
Javob: Matun, Jasper, Lindsli, Anoxin
203 kotariluvchi retikulyator formatsiya yollarining kesilishi oldin mustaxkamlanga shartli reflekslarning yoqolishiga olib kelishini qaysi olimlarning tadqiqotlari korsatib berdi?
Javob:Doti, Ernandes, Peon.
204 .K.Anoxin fikricha retikulyator formatsiyaning uretan qismi qanday vazifani bajaradi?
Javob:Tetiklikni blokada qilib, uyquni keltiradi.
205 Anoxin fikricha retikulyator farmatsiyaning aminazin qismi qanday vazifani bajaradi?
Javob:Oģriq, himoya qilish reflekslarini blokada qilib, tetiklikka befarq qoladi.
206 Insonlarda murakkab faoliyat formasinig asosiy markazi miyyaning qaysi qismi hisoblanadi?
Javob: peshona
207 Miya postining peshona qismining aktivlik holatini boshqarishda qanday muxum rol oynashini dalillovchi tajriba kim tomonidan otkazilga?
Javob: M.N . Livanov
208 Qaysi tadqiqotchinin tajribasida bosh miya postloginingorqa qismlarini qozgatish natijasida korish tizimining ichkari bolimlarining jovob reaksiyasida ham keskin ozgarishlar yuzaga kelishi kuzatilgan
Javob: S.N. Narikashvili
209 ba’zi bolimlarni qozgatish oriyentr refleksi tarkibiga kiruvchi xulq va reaksiyalarning paydo bolishiga olib keladi degan fikirni tas’diqlovchi tajribani kim otkazgan?
Javob: pavlov
210 Diqqat ongga ham ob’ektning xususiyatlariga bogliq emas degan mulohaza kimniki?
Javob: Rubinshteyn
211 xotiraning moddiy asosi bosh miya qobigida xosil bolgan muvaqqat asab boglanishlaridir, degan ta’limot kimniki?
Javob:. Pavlov
212 Esda qoldirishni yengillashtirish maqsadida sun’iy ravishda maxsus chizmalar, shartli belgilar tariqasida qollaniladigan usullar nima deb ataladi?
Javob: Mnemonika
213 otira faoliyatining qisman buzilishi yoki tolliq yoqolishidan iborat ruhiy nuqson bu…?
Javob:. Amneziya
214 Zarur paytda esga tushmagan yoki avval unutilgan deb xisoblangan materiallarning keyinchalik esga tushishidan iborat xotira jarayoni nima deb ataladi?
Javob:Reministensiya
215 Avval idrok qilingan narsa va hodisalarning obrazlarini ongda anniq, toliq va yorqin holda uzoq vaqt saqlab qola olish qobilyatini ifodalaydigan ruhiy hodisa nima?
Javob: Eydetizm
216 paramneziya atamasi qaysi qatorda togri izohlangan?
Javob:Sodir bolayotgan voqelikni qachonlardir boshdan kechirilgandek bòlib tuyulishidan iborat xotira kasalligi
217 Avvalgi faoliyatning undan keying materiallarni esda qoldirish yoki esga tushirishga salbiy ta’sir korsatishdan iborat xotira qonuni qaysi?
Javob: Proaktiv tormozlanish
218 Muayyan materialni esda qoldirish yoki esga tushirish jarayoniga undan keying faoliyatni albiy ta’sir korsatishi nima deb ataladi?
Javob:retroaktiv tormozlanish
219 etrograt amneziya atamasi togri ta’riflangan qatorni togri toping?
Javob: Ilgari yuz bergan voqea va hodisalarni esda saqlashdan iborat hozir sodir bolgan voqealarni unutishdan iborat xotiraning kasallanishi
220 Ongda mavjud narsalarni qayta tiklash yoki esga tushirishdan iborat xotira jarayoni bu…?
Javob: . Reproduksiya
240 tasodifiy holatlarda ob’ektlarni idrok qilish yuzaga keltirgan ixtiyorsiz esga tushirish… bo`lmasdan, balki muayyan narsalarga yo`nalish xususiyatiga egadir.
Javob : betartib
241 esga tushirish jarayonining tanish jarayonidan farqi nima?
Javob : mo'jjallangan obyektni qaytadan idrok qilmasdan eslash orqali bevosita tarzda amalga oshirish
242Tevarak atrofdagi narsa va hodisalarni inson tomonidan qayta idrok qilish sharoitida esga tushitishdan iborat jarayon qaysi?
Javob :tanish
243 tanish jarayonining esga tushirish jarayonidan farqi nima?
Javob: shaxs yoki narsani esga tushirish eslash
244 Qaysi jarayon ta’siri natijasida uzoq muddatli xotira tizimida avval mustaxkamlangan turli xuxusiyatli materiallar va tassurotlarni operativ xotira jabhasiga ko`chirishni faollashuvi kuzatiladi?
Javob : esga tushirish
245 So`zma-so`z esda olib qolish mexanik esda olib qolishning ko`rinishidan biridir deb tadqiq qilgan olim kim?
Javob: G.Uippl
246 .A.Smirnov ma’oli materialni esda olib qolishning bolalar uchun… ko`chishi ularning yosh xuxusiyatlariga bog`liq narsa emasligini takidlab o`tgan.
Javob: yengil
247 Kim o`z tadqiqot ishlarida katta yoshlardagilarning ma’nosiz bo`g`inlardan tuzilgan materialni yaxshi puxta esda saqlab qolishini takidlab o`tgan?
Javob: Leontev
248 Ma’no anglatmaydigan bo`g`inlardan va ma’no kasb etuvchi so`zlardan tuzilgan material asosida tekshirish o`tkazgan olim kim?
Javob : Smirnov
249 meymon fikricha… javob : yosh ulgayishi bn manosiz materiallarni esda olib qolish kamayib boradi va kam samara beradi lekin manoga ega bilimlarni eslab qolish sezilarli rivojlanadi
250 P.I.Venchinko, M.N.Shardakov va A.I.Lipkinalarning tadqiqot ishlarida turli materialni esda olib qolishda nimning ahamiyati muxumligini tasdiqlashga intilgan?
Javob : tushunishning
251 Quyidagi qaysi olimlar bolalardagi xotira faoliyatini o`rgangan?
Javob: Leontev Rubinshteyn Ribnikov
252 G.Ebingauz Bayronning to`rtligini necha soatda o`zlashtirib olgan?
Javob: 24 soat
253 Qaysi olim unutishning vaqtga bog`liqligini tajriba orqali isbotlab bergan?
Javob : Ebbingauz
254 d.Layon tajribalarida 200 ta ma’no kasb etmaydigan so`zlar necha daqiqadan keyin esda olib qolingan?
Javob: 98 daqiqa
255 D.Layon tajribalarida badiiy bo`yoqqa bo`yalgan 200 ta so`z necha daqiqadan keyin esda olib qolingan?
Javob : 24 daqiqa
256 D.Layon tajribalariga ko`ra she’riy uslubda yozilgan matndan olingan 200 ta so`z necha daqiqadan keyin esda olib qolingan?
Javob 10 daqiqa
257 kim xotira jarayonini tekshirishda 38 ta ma’no anglatmaydigan bo`g`inlardan tuzilgan materialni esda olib qolishni maqsad qilgan?
Javob Ebbingauz
258 A.A.Smirnovninng tajribasini natijasiga ko`ra matinni maxsus tuzib chiqilgan rejaga asoslangan holatda yodlash, palapartish esda olib qolishdan ko`ra necha barobar samaraliroq ekanligini ko`rsatib berdi?
Javob 2 baravar
259Esda olib qolishni tadqiq qilishda “Piktogramma” usulidan kim foydalangan
Javob Luriya
260 Esda saqlab qolishning piktogramma usulida nechta atama tanlab olinadi
Javob 12-18