Hayrat ul-Abror (I- qism) Alisher Navoiy

Hayrat ul-Abror (II- qism) 
Alisher Navoiy 
 
36 
http://ziyonet.uz/ 
Chashmadan u obi hayot suvini ichar edi. Kecha qorongʻiligi esa uning uchun obi hayot 
yashirilgan zulumot edi. Uning vujudidan chashma suvi oqib chiqib, atrofga ariqlar 
porloq nurdek taralar edi. Yoʻq, bu chiziqlarni boshidan-oxirigacha tillarga oʻxshatsa 
ham boʻladi; uning har bir tili Xudoning yodidan soʻzlardi. 
U (koʻngul) yana oʻrnidan turib boshqa maydon (osmon)ga xallosladi; unda qoʻliga 
nayza ushlagan bir pahlavon jangchi turardi . Uning qaxri kelib, gʻazab tutuni koʻtarilsa, 
har bir uchquni yuz yilgacha dumli yulduzdek osmonda uchib yuradi. Uning ishi hamma 
olamlarga qaxr sochish boʻlib, achchigʻlanganidan butun vujudi zaharga aylanib ketgan. 
Achchigʻidan har tomonga tigʻ soladi, tigʻidan esa qon emas, zahar tomadi. Uning may 
ichadigan kosasi odamlarning boshidan; ichadigani esa may oʻrniga qon. Qorongʻi 
kechada u otgan oʻqlar yulduzday uchadi; qilichi kesgan yer yangi oyga oʻxshaydi. 
Nayza va oʻqlari, hatto tigʻi ham Xudoga shukr aytishga kelganda tilga aylanadilar. 
U (koʻngul) yana bir manzil (osmon)ga oʻtdi, uning saxnida bir xushbaxt kishi 
joylashgan edi . Oʻzi farishtasifat, kiyimi ipakdan, bu kiyimni darveshlarning ridosi desa 
ham boʻladi, oddiy yopqich desa ham. Oʻzi olti zinali minbarda oʻltiribdi, yuzidan uning 
zuxd-toatda ulugʻligi bilinib turardi. Kechalari yuzini ochib koʻrsatish uning odati, saodat 
nurlari unga mash’al edi. 
Uning zebo jamoli doimiy baxtga, baxt, omad bilan toʻla taqdiri yetuk aqlga oʻxshardi. 
Nur va safo chegaralarigacha uning mamlakatidir. Yozgan yozuvlari esa Xudoga hamdu 
sanodan iborat. 
U (koʻngul) yana bir cherkovga (osmonga) kirib, sayr qildi. Butxona piri bir hindi 
ekanini koʻrdi . Har ishda uning istagi sabr edi; sabr qilib, biron ishni bajarishga hech 
shoshmasdi. Uning peshonasi mehnat-mashaqqat kuniday qora, oyogʻi esa ayriliq 
kechasiday choʻloq, juda sekin yurardi. U yaxshi ishlashini kuzatib turar, oʻzi esa 
oʻrdakdan battar sust harakat qilardi. Oʻttiz yilda Makkani bir ziyorat qilganday, atrofini 
zoʻrgʻa bir aylanib chiqadi. Qoʻliga tasbeh tutib, uni oʻgirib, tilida doim tirik qodir 
Xudoni zikr etadi. 
U (koʻngul) yana bir baland tepaga koʻtarilganda, uning atrofi mustaxkam devor bilan 
qoʻrgʻon shaklida oʻralganini koʻrdi . Etti osmon unga borib tutashgan. «Qur’on»dagi 
«Koʻo burilar» haqidagi gap ham shu osmonga tegishli. Undagi xandaqning tagi shunday 
chuqurki, oʻlchash qiyin. Atrofi oʻn ikki burj boʻlib, birontasining darvozasi yoʻq. Har 
burjning orasida tepalik boʻlib, bu tepalikning ustida bir ajoyib goʻzal (yulduz) jilva qilib 
turadi. Qizigʻi shuki, bu goʻzallar doim sayrda, lekin ularning sayri shu oʻn ikki joydan 
chetga chiqmaydi. Ular xudojoʻ odamlar tili bilan soʻzlaydi, mehribon Xudo madxini 
koʻklarga koʻtaradi. 

---