Hayrat ul-Abror (I- qism) Alisher Navoiy

Hayrat ul-Abror (III- qism) 
Alisher Navoiy 
30 
http://ziyonet.uz/ 
Rindi Bani Isroili degan boʻlib, may deb mayxonalarda tilanchilik qilardi. May uning 
hayotining ozigʻi boʻlib, xalq orasida Maymana ismi bilan tanilgan edi. Gavdasi koʻzacha 
yashashga nuqsonsiz boʻlganidek, oʻzining Rind degan ismi mayga berilganligini 
bildiradi. Mayxonadagi odamlarning ichayotgan idishini tortib olib, tagida qolgan bir 
qultumini ichib yuborardi. Tagida qolgan may quyqasidan bir yutum tegmay qolsa, oʻsha 
zahoti musibat yuz berardi. 
U koʻp tavba qilar, lekin tavbasini sindirar, koʻnglini tavba qilishdan tindirgan ham 
boʻlardi. 
Tavba qilishda bunday nuqsonlarga yoi qoʻyishi oshkor boʻlgach esa, endi tavba 
qilganidan pushaymon boʻlardi. 
Bir kuni ertalab (kecha) ichganidan beqaror boʻlib turgan edi, mehribonlik eshigidan 
kushoyish yuz berdi. Hotif (gʻoyibdan) ovoz qilib: «Ey maxmadona, endi tavba qil, 
buning vaqti keldi! Sen soʻraganingda bizga (yuqoridan) rizolik boʻlmagan edi. Rozilik 
boʻlmaganidan soʻng qazo hukmi ham boʻlmaydi. Biz tomonimizdan (yana) talab 
qoʻyilgan edi. Endi yaqinroq kelki, xursandchilik pallasi yuz berdi». 
Rind ichiga shavq nuri tushib, tanasiga koʻzyoshlari shavq girdobidek ta’sir koʻrsatdi. 
Shundan keyin uning ulushi xuzur va safo boʻlib, tavba esa uning koʻngliga nur hamda 
xursandchilik sola boshladi. 
Yillar davomida nimalarni tilab, yolborgan boʻlsa, bir damda barchasiga musharraf 
boʻldi. Tavbaga qarab oʻzi yuz oʻgirgan edi, tavbasi shisha kabi shikast topdi. 
Shu ravishda Haq uni tavbaga maxram etib, Iskandar devoridek maxkam ham qildi. 
Tavba oʻzingdan yuzaga kelgan boʻlsa, ancha sust boʻlib, Allohdan kelgan tavba esa 
shunday mustaxkam boʻlgusidir. 
Gunohlar Navoiyni ham koʻp qaygʻuga solib, tashvishlantirdi. Ey Xudo, oʻzing tavba 
qildirib, qabulini ham oʻzing amalga oshirgaysen! 
Ey soqiy, qadahni keltir-da, tez bizga tut! Ahdning boshini va tavbaning oyogʻini sindir! 
Uzr aytsam, yiqitib, tomogʻimga quy, lekin quyganda ham koʻkragimning ustiga chiqib 
turib quy! 
LII - Oʻn Oltinchi Maqolat 
Xunasasifat oliftalarning dunyo zeb-ziynati, deb xiylakorlik koʻrsatishlari va jonfido 
muhabbat egalarining dindan quvvat olib, boshni tik tutib yurishlari; gʻazavot 
maydonining kengligi vasfidakim, mard bilan nomardning shu yerda bir-biridan farqi 
koʻrinadi; shahidlik qoni ta’rifidakim, bu gunoh tutunidan yuzi qora boʻlganlarning 
yuzini qizil qiladi 
U shundayki, oʻzini juda botir koʻrsatib,’otini shijoat maydonida ilgari suradi, hatto 
Rustamni ham nazariga ilmaydi. 

---