Hayot faoliyati xavfsizligi (O`quv qo`llanma) toshkent 2019

Faoliyat xavfsizligini tahlil qilish deganda, inson faoliyati davrida yo`zaga keladigan salbiy omillar – xavfli omil, zararli omillarning insonga ta’siri tufayli organizmda qanday o`zgarishlar sodir bo`lishligi, omillar kelib chiqish sabablari, ularni bartaraf etish yo`llari yoki ularni ruxsat etilgan me’yorga nisbatan solishtirilganda qay darajada ekanligini bilish hisoblanadi. Jarohatlanishni tahlil qilishda uning asosiy sabablari:
- texnik;
- tashkiliy;
- individual;
- ruhiy;
- fiziologik;
- tabiiy ko`rinishdagi sabablari aniqlanadi.
Xavfsizlik – ma’lum darajada xavf tug`ilishi bartaraf etilgan faoliyat holatidir. Faoliyat bilan barcha shug`ullanadi Shuning uchun, xavfsizlik hamma tirik insonlarga turli munosabatda bo`ladi.
Bilim sohasida hayot faoliyati xavfsizligini nisbatan mustaqil deb tan olgan holda, faoliyatning har xil turlari va inson yashaydigan sohalarning yaqin aloqada bo`lishiga e'tibor berish kerak.
2-Amaliy mashg`ulot.
Mavzu: Turli tizimlarni dekompozitsiyalash, xavfsizlikni tizimiy tahlil qilish va loyihalash
Mashg`ulotning maqsadi. Turli tizimlarni dekompozitsiyalashni, xavfsizlikni tizimiy tahlil qilishni va loyihalashni o`rganish, asosiy tushunchalarni o`rganib tushuntirib berish.
Ishni bajarish tartibi:
1. Turli tizimlarni dekompozitsiyalash .
2. Xavfsizlikni tizimiy tahlil qilish va loyihalash.
3. Tizimli tahlilda mantiqiy amallar bajarish.
Topshiriq. Turli tizimlarni dekompozitsiyalashni, xavfsizlikni tizimiy tahlil qilishni va loyihalashni o`rganing, gapirib bering.
Nazariy qism.
Turli tizimlarni dekompozitsiyalash
"Inson-muhit", "inson-ishlab chiqarish” va boshqa tizimlar murakkab ko`p tenglamali va qismli tashkil qiluvchilardir. Xavflar identifikatsiyasini ijobiy yechishda bu tizimlarni tahlil jarayonida tashkil qiluvchilarga ajratish (dekompozitsiya qilish) muhimdir.
Faoliyatni tashkil qiluvchilarga ajratish bir ma'noda xavf va uning xavfli turkumlarini. Shuning uchun faoliyatni loyihalashda ma'qul bo`lgan manba ma’lumotlaridan foydalanilgan holda uni yetarli darajada detallashtirish (elementlarga ajratish) va xavfli xususiyatlarini aniqlash muhimdir. Xavfsizlik sharoitlarini loyihalash juda qiyin jarayon bo`lib, insondan maxsus tayyorgarlikni talab qiladi.
1.1-jadval