Hayot faoliyati

Bilib qo
‘
ygan yaxshi 
Biz har kuni foydalanadigan, usiz hayotimizni tasavvur 
ham eta olmaydigan, e’tibor ham bermaydigan ayrim narsalarni 
o‘t olgan paytida qancha issiqlikka ega bo‘lishini bir tasavvur 
etaylik. Gugurt cho‘pini uning sirtiga urib uchqun hosil qilgandagi 
issiqlik - 750-860°C. 
sigaret yoqishdagi uchquni 
– 700-750°C 
sham 
– 640-940°C, 
yog‘och uchquni – 850-1000°C, 
benzinli o‘t oldirgich (zajigalka) o‘t olishi 1200-1300°C ni 
tashkil etadi. 
Yon
g‘in bilan bog‘liq hodisalarning oldini olish 
insonning 
o‘ziga bog‘liq ekanligini unutmaslik lozim. Buning uchun uy va 
ish sharoitida quyidagilarga e’tibor berishning o‘zi kifoya. Ular: 
- uyda yonib turgan gaz asbobini nazoratsiz qoldirmaslik; 
- yasama pechkalardan foydalanmaslik; 
- gazni nostandart shlang orqali ulamaslik; 

---

14 
- 
mo‘rilarni vaqtida tozalab turish; 
- xonani gaz plitalari orqali isitmaslik; 
- buzuq elektr asboblaridan foydalanmaslik; 
- gaz plitalari ustida yuvilgan kiyim-boshqalarni quritmaslik; 
- gaz isi sezilayotgan xonada gugurt yoqmaslik, uchqun 
chiqaradigan 
boshqa vositalardan foydalanmaslik hamda nosozligi 
haqida gaz ta’minoti xizmatiga vaqtida murojaat qilish; 
- 
gugurt va boshqa o‘t oldiruvchi jihozlarni bolalar qo‘liga 
tushib qolishini oldini olish; 
-sigaretani belgilangan joyda chekish; 
- yotish joyida, uyda mast holda sigareta chekmaslik va 
boshqalar. 
Yong‘inga qarshi kurashda 
quyidagi qoidalarni bajarish 
lozim. Olovni o‘z vaqtida o‘chirish, ya’ni zudlik bilan unga 
qarshi borish va uning 
manbasini yo‘q qilish juda katta 
talofatlarning oldini olishi mumkin. Bu esa kishidan 
17 
chaqqonlik, dovyuraklik, tezda fikrlay olish, vaziyatni baholay 
bilish hamda xulosa qilishni talab etadi. Xullas: 
- 
alangani o‘chirishning iloji bo‘lsa, uni o‘chirgan yaxshi. 
Imkon bo‘lmasa, bunda uning tarqalish maydonini 
kamaytirishga va olovni yonuvchi materialar yo‘q joyga 
«haydash» ga harakat qilish kerak; 
- 
imkoniyat bo‘lsa yo‘laklarda, tomda, yerto‘lada harakat 
qilganda arqonlardan foydalanish lozim, shunda siz orqaga 
qaytish yo‘lini osongina topa olasiz, chunki tutun, gaz hidi sizni 
adashtirishi, ko‘rish qobiliyatingizni susaytirishi mumkin; 
-
o‘tni o‘chirib bo‘lmasa, sekin-asta chekinish, biroq o‘tni 
nazorat ostida ushlab turish kerak; 
-
yonish manbayi yo‘q qilingach, boshqa joylarni tekshirib 
chiqish kerak bo‘ladi; 
- 
binolarni qulab tushishi ehtimolligini ham unutmaslik 
kerak; 
-
yonayotgan binodan chiqib ketishni imkoniyati bo‘lmasa, 
polga yotib olish va nafas olish organlarini nam sochiq bilan 
berkitish kerak, u y
erda tutun kam va kislorod ko‘proq bo‘ladi 
(burchaklarda), tutun va zaharli gaz olovdan ham xavfliroqdir; 
-
eng muhimi vahimaga tushmaslik lozim, o‘ylab qilingan 

---

15 
harakat hayotingizni saqlab qolish uchun ko‘proq imkoniyat 
yaratadi.