Harbiy-texnik instituti konstitutsiyaviy huquq

 
Mas’ul muharrir: 
y.f.d., professor, O.T.Xusanov.
 
 
Taqrizchilar: 
Muxamedov O‘.X.
IIV Akademiyasi boshlig‘ining birinchi o‘rinbosari, y.f.d., prof.
 
Tultyev I.T.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi davlat boshqaruvi
Akademiyasi “Fuqarolik jamiyati institutlari boshqaruvi” kafedrasi
Mudiri, y.f.d., dotsent
 
ISBN 978-9943-5849-4-5 
© «Complex Print» nashriyot, 2019
 

---

3 
KIRISH 
Har bir xalqning taqdirida muhrlanib qoladigan tarixiy hujjatlar 
millat ravnaqi, davlatchilik poydevorining mustahkam bo’lishi uchun 
xizmat qilganligi bilan ahamiyatlidir. O’zbek xalqi tarixida ham keskin 
burilish yasagan, istiqlol uchun kurashlar samarasi bo’lgan, ahamiyati 
jihatidan asrlarga tatigulik huquqiy hujjatlar qatorida, Asosiy qonunimiz – 
Konstitutsiyamizni alohida ehtirom bilan tilga olamiz. Mustaqil 
davlatchilikning belgisi hisoblanmish Konstitutsiya, avvalo, millatning 
yuzi, xalqning erki ifodasi, jamiyat taraqqiyotining asosidir. Tom ma’noda 
yangi demokratik tuzumni barpo etish maqsadida qabul qilingan 
Konstitutsiyamizning g’oyasi, asosiy prinsip va qoidalari umume’tirof 
etilgan xalqaro talablar bilan birga, xalqimizning ming yillar davomida 
shakllanib kelgan qadriyatlarini ham o’zida mujassam etgan.
O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi Muqaddima, “Asosiy 
prinsiplar”, “Inson va fuqarolarning asosiy huquqlari, erkinliklari va 
burchlari”, “Jamiyat va shaxs”, “Ma’muriy-hududiy va davlat tuzilishi”, 
“Davlat hokimiyatining tashkil etilishi”, “Konstitutsiyaga o’zgartirish 
kiritish tartibi” deb nomlangan 6 ta bo’lim, 26 ta bob, 128 moddani o’z 
ichiga oladi.
Xalqimiz Konstitutsiyamizni qabul qilinishi orqali dunyo 
hamjamiyatiga o’zining umuminsoniy qadriyatlarga sodiq ekanligini 
namoyon qildi. Ushbu umuminsoniy qadriyatlarning diqqat markazida 
inson, uning hayoti, erkinligi, sha’ni, qadr-qimmati va boshqa daxlsiz 
huquqlarini ta’minlash davlatimiz oldidagi oliy mas’uliyat ekanligi 
Konstitutsiyamizning asosiy g’oyasi sifatida tanlab olindi. 
Konstitutsiyamizning barcha tamoyillari, avvalo, inson va fuqarolar huquq 
va erkinliklarini himoya qilishga qaratilgan bo’lib, davlatning majburiyati 
ushbu huquq va erkinliklarni ta’minlashda aks etadi. 
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining Konstitutsiyamiz qabul 
qilinganligining 26 yilligi munosabati bilan so’zlagan ma’ruzalarida 
Konstitutsiyaning mazmun- mohiyatiga to’xtalar ekan, quyidagi fikrlarga 
alohida ta’kidlagan edilar: “Xalqimiz siyosiy-huquqiy tafakkurining 
yuksak namunasi bo’lgan Konstitutsiyamiz yurtimizda demokratik davlat 
va fuqarolik jamiyati barpo etish, O’zbekistonning xalqaro maydonda 

---

4 
munosib o’rin egallashida mustahkam poydevor bo’lib xizmat 
qilmoqda”
1
.
Darhaqiqat, mamlakatimizda amalga oshirilayotgan barcha 
sohalardagi islohotlarimizning zamirida Asosiy qomusimizning 
hayotbaxsh qoidalari xizmat qilmoqda desak, hech ham xato qilmagan 
bo’lamiz. 
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining alohida farmoni bilan
qabul qilingan,2017–2021-yillarda O’zbekiston Respublikasini 
rivojlantirishning beshta ustuvor yo’nalishi bo’yicha Harakatlar 
strategiyasi ham aynan mamlakatimizda istiqbolda amalga oshirilishi 
lozim bo’lgan konstitutsiyaviy islohotlarni nazarda tutadi. 
Konstitutsiya davlat hokimiyatini shakllantirish, faoliyatini tashkil 
etishda qonunlarga rioya etilishining asosiy qoidalarini ifoda etish bilan 
birga, jamiyat hayotining barcha sohalaridagi ijtimoiy munosabatlarning 
rivojlanishi, jamiyatda tinchlik va osoyishtalikning ta’minlanishi, 
insonlar ongi va tafakkurining ma’naviy va ma’rifiy yuksalishi uchun 
poydevor hisoblanadi.
Asosiy qonunimizning muqaddimasi va boshqa tarkibiy qismlaridan, 
Konstitutsiyamizning mohiyat va mazmunini bilish mumkin. Unda adolat, 
ma’naviyat, haqiqat va odillik, milliy axloqiy qadriyatlar, umuminsoniy 
g’oyalar kabi mezonlar talabidagi qoidalar mavjudki, bu holat, 
Konstitutsiyamizni ulug’lash, uni birlamchi oliy yuridik kuch manbayi deb 
hisoblash hamda ustuvorligini tan olishga undaydi.
Prezidentimiz ta’birlari bilan aytganda, “