Harbiy-texnik instituti konstitutsiyaviy huquq

partiyalar ishtirokini ta’minlash ularning faoliyatini tashkil etishda muhim 
o’rin tutadi. Misol uchun, Fransiya quyi palatasi reglamenti bilan doimiy 
komissiyalar a’zolarining soni turlicha belgilangan. Madaniyat, oila va 
ijtimoiy muammolar hamda ishlab chiqarish va ayirboshlash bo’yicha 
komissiyalarda Milliy Majlis tarkibining to’rtdan biri, ya’ni 145 ta deputat, 
qolgan to’rttasida esa uning sakkizdan bir qismi faoliyat yuritishi mumkin. 
Odatda, ularning tarkibini siyosiy partiyalar belgilab, parlamentdagi 
a’zolarining to’rtdan birini ikkita komissiyaga, qolganlarini boshqa komis-
siyalarga teng taqsimlashadi. Ya’ni, parlament siyosiy partiyalar guruhla-
rining rahbarlari quyi palata raisiga o’z nomzodlarini taqdim qilishadi. 
1
ЎзбекистонРеспубликаси
Олий
Мажлиси
Қонунчилик
палатасининг
расмий
веб
-
сайти
. 
www.parliament.gov.uz. 

---

471 
Deputatlarning ismi-shariflari «Journal Officiel»da nashr qilinishi bilan 
ular tayinlangan deb hisoblanadi. Ushbu qoida har bir siyosiy partiya, 
ya’ni turli ijtimoiy tabaqalar manfaatlarini ro’yobga chiqarish uchun qulay 
sharoit yaratadi. Bunday yo’l bilan shakllangan komissiyalarda ish jadal 
olib boriladi.
“Davlat boshqaruvini yangilash va yanada demokratlashtirish hamda 
mamlakatni modernizatsiya qilishda siyosiy partiyalarning rolini 
kuchaytirish to’g’risida”gi O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy 
Qonunining 2-moddasi demokratik kuchlar blokini tashkil etish 
uchun huquqiy asos bo’lib, unda bir nechta siyosiy partiyalar fraksiyalari 
o’z dasturiy maqsad-vazifalarining yaqinligidan yoki o’xshashligidan kelib 
chiqqan holda parlament ko’pchiligini tuzishi mumkinligi nazarda tutilgan.
Ushbu normaga asoslanib, 2015-yil14-mart kuni Oliy Majlis 
Qonunchilik palatasida Tadbirkorlar va ishbilarmonlar harakati – 
O’zbekiston Liberal-demokratik partiyasi hamda O’zbekiston “Milliy 
tiklanish” demokratik partiyasi fraksiyalarining qo’shma majlisi bo’lib 
o’tdi. Unda parlamentning quyi palatasida “Demokratik kuchlar bloki”ni 
tuzish masalasi muhokama etildi hamda tegishli qaror qabul qilindi. 
Oliy Majlis palatalari faoliyatini tashkil etishda, palatalar devoni 
faoliyati ham alohida ahamiyat kasb etadi. Chunki, Oliy Majlis palatalari, 
uning organlari va ular faoliyatining tashkiliy, axborot, moddiy-texnika 
ta’minotini devon amalga oshiradi. Oliy Majlis palatalari devoni o’z 
faoliyatida O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasiga, O’zbekiston 
Respublikasi qonunlariga, Oliy Majlis palatalari, uning Kengashi 
qarorlariga, Qonunchilik palatasi Spikeri, Senat Raisining farmoyishlariga 
hamda Nizom talablariga amal qiladi
. 
Oliy Majlis palatalari devoni 
axborot - tahlil, tashkiliy - nazorat, yuridik, xalqaro aloqalar, moddiy - 
texnika va ta’minot, moliya, hisob va hisobot kabi bo’limlardan iborat 
bo’lib,ular qo’mitalar bilan ishlash, yuridik xulosa berish, nazorat-axborot, 
xalqaro aloqalarni yo’lga qo’yish va boshqa shu kabi muhim tashkiliy va 
axborot vazifalarini amalga oshiradi.
Oliy Majlis palatlari devoni yuridik shaxs hisoblanadi. Devonning 
tashkil etilishi va faoliyati tartibi Qonunchilik palatasi Spikeri hamda 
Senat Raisi tomonidan tasdiqlanadigan Nizomda belgilanadi. 
Parlament ishini tashkil etishning O’zbekiston va xorijiy davlatlar 
tajribasidan ma’lumki, parlament devoni ishini to’g’ri tashkil etish uning 
vazifalarini samarali amalga oshirishning kafolatidir.