Harbiy-dala terapiya

3.3 Kuyish kasalligini davolash 
Kuyganga shoshilinch yordam voqea sodir bo’lgan joyda boshlanadi. Eng avval 
termik ta’sir to’xtatiladi, kuygan yuzalarni quruq va mumkin qadar steril choyshab 
bilan yopiladi. Surtmali bog’ichlar tavsiya qilinmaydi, bemorni isitish kerak, shirin 
issiq choy,ishqorli suvlar, ishqorli tuzli eritma (1,5-2 g ozuqa sodasiga 3-4 g osh 
tuzini qo’shib 1l suvda eritib) beriladi. Transportirovkadan avval og’riq 
qoldiruvchi va sedativ dorilar beriladi. Shokka qarshi narkotik og’riq 
qoldiruvchilar va neyroleptoanalgeziya dorilari (dropiredol,fentanil) qilinadi. 
Gospitalda (yoki shifoxonada) yordam ko’rsatilganda birinchi navbatta shokka 
qarshi chora tadbirlar amalga oshiriladi. 
Bemorlarga faolinfusion davolash o’tkaziladi. Bunda Evans formulasidan 
foydalanish tavsiya qilinadi: masalan kuyish maydoni 20%, shikastlanganni 
taxminiy og’irligi 70kg. 
1 sutkada: 70kg x 20% =1400 
1400 ml elektrolit suyuqlik (NaCl fiziologik eritmasi) + kolloid eritma 
(masalan, reopoliglyukin, yoki oqsil gidrolizatlari) + 2l 5% glyukoza eritmasi. 
2 sutkada: 1 sutkada yuborilgan suyuqlikni yarmi: 700 ml elektrolit eritma + 700 
ml kolloid eritma +1l glyukoza eritmasi 5% 
3 sutkada: infusion davoni individual xal qilish tavsiya qilinadi. 
a) kuyish maydoni kattaroq bo’lsa ko’proq suyuqlik qilish
b) kuygan odamni yoshi 50 dan oshgan bo’lsa kamroq suyuqlik quyish (yurak 
yetishmovchiligini oldini olish maqsadida) 
v) diurezga qarab 30-60 ml/s bo’lsa diurez suyuqlik yuborishni davom ettirish 
mumkin. 30ml/s dankam bo’lsa suyuqlik yuborishni to’xtatish, yoki kamaytirish 
tavsiya qilinadi.
KK qator ichki a’zolar tomonidan yuzaga kelgan asoratlar bilan kechsa boshqa 
dori darmonlar ( antibiotik, vitamin, desensibiliztsiyalovchi, kardiotonik, 
gepatoprotektorlar, immunostimulyatorlar, yurak glikozidlari, anabolik steroidli 
gormonlar va x.k ) ko’rsatmasiga binoan buyuriladi.