Haqi hisobi. Reja: Mehnat va ish haqini hisobga olishning asosiy vazifalari

Qo‘shimcha ish haqi xodimlarning ishlamagan vaqtlari uchun to‘lanadigan haq bulib, uning tarkibiga quyidagilar kiradi:
ta’tillarga to‘lanadigan asosiy va qo‘shimcha xaq
usmirlarga imtiyozli soatlar uchun to‘lanadigan xaq
davlat va jamoat burchlarini bajarganlik uchun to‘lanadigan xaq
tekinga beriladigan kvartiralar, kommunal xizmatlar va boshqalar qiymati.
Xrzirgi sharoitda ishchi va xodimlarga to‘lanadigan ish haqi shakllari ham rang barangdir. Quyidagi jadvalda ish haqi to‘lashning shakllari keltirilgan:

Ish haqi to‘lash shakllari shakllari
Ishbay		Vaqtbay
Oddiy ishbay		Oddiy vaqtbay
Ishbay-mukofot		Vaqtbay-mukofot
Ishbay-progressiv
Bilvosita ishbay
Akkord

Mehnatga haq to‘lashning ishbay shaklida ish haqi haqikatda bajarilgan ishg amaldagi narxlar asosida ish birligi uchun hisoblanadi.
Oddiy ishbay shaklida ishlab chiqarilgan mahsulot sonini ishbay narxig ko‘paytirish yuli bilan ish haqi miqdori aniqlanadi
Ishbay-mukofot shaklida bevosita ishbay narxlar bo‘yicha ish haqidan tashkari ma’lum ishlab chiqarish yutukdariga erishilganligi uchun haq oladi. Masalan, ish sifatining yaxshiligi, moddiy boyliklar tejalgani va xrkazolar.