O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O`RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI
BUXORO DAVLAT UNIVERSITETI
FILOLOGIYA FAKULTETI
O`ZBEK FILOLOGIYASI KAFEDRASI
Kasimov Shuhratning
“HALIMA AHMEDOVA IJODI”
Mavzusidagi
MUSTAQIL ISHI
Bajardi: Kasimov Sh.
Tekshirdi: Davronova Sh.
Buxoro 2022
MAVZU: HALIMA AHMEDOVA IJODI
REJA:
Kirish
HALIMA AHMEDOVA HAYOT VA IJOD YO’LI
HALIMA AHMEDOVA NASRIDA UMUMINSONIY VA MILLIY OMILLAR
DAVR VOQELIGI VA MUALLIF POZITSIYASINING PUBLITSISTIK TALQINLARI
HALIMA AHMЕDOVA SHE’RLARIDAN NAMUNALAR
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar.
Kirish
Bugungi globallashuv zamonida hayot haqiqatini to`g`ri va to`laqonli aks ettirish davlatimiz rahbari ta`kidlaganidek, hal qiliuvchi talabga aylanib bormoqda. Badiiy publitsisitika esa hayot haqiqatini, davrning chinakam qiyofasini haqqoniy dalillar bilan dalillash, muallifning atrof voqeligiga baho berishi xususiyatidan jurnalistikaning eng ta`sirchan vositasidir.
Badiiy publitsistika muallif shaxsiyati ifodasi bilan bugungi zamon odamining o`y-fikrlarini ifodalasa, ikkinchi jihatdan mana shu hayotga, hayotning turfa manzaralariga nazar solishga, xulosa chiqarishga yordam beradi. Publitsistikaning boshqa turlaridan farqli ravishda badiiy-publitsistika obrazlilik yordamida o`quvchi ongiga, tuyg`ulariga juda katta hissiy emotsional ta`sir o`tkazadi, materialda ifodalanayotgan ijtimoiy fikrga inkor etib bo`lmas hayotiy manzaralar yordamida o`quvchini qattiq ishontiradi. Badiiy publitsistikadagi bu obrzalilikning salmog`i ortib borishi bilan ijtimoiy fikr, g`oya— poetik g`oya, pafosga aylanadi. Demak, badiiy publitsistikadagi pafos uning ta`sirchanligiga xizmat qiladi. Badiiy publkitsistikada yozuvchi badiiy publitsistikasi degan ham bir yo`nalish borki, u badiiy publitsistikaning ham adabiyotga, ham jurnalistikaga xoslangan bir janr ekanini isbot etadi. Prezidentimizning «Shaxsan men shoir va adiblarni doimo jamiyatning oldingi saflarida yuradigan, hayotni kuzatib, odamlarning yuragida, dunyoqarashida bo`layotgan o`zgarishlarni ta`sirchan obrazlar, yorqin badiiy bo`yoqlar orqali mahorat bilan yoritib bera oladigan, el-yurt uchun kuyinib yashaydigan fidoiy insonlar deb bilaman»1, degan so`zidan kelib chiqsak, yozuvchi badiiy publitsistikasining ham ijtimoiy, ham badiiy qimmati oydinlashadi.
Mustaqil ish obyekti bo`lmish Halima Ahmedova ijodida muallif monologi tarzida ifodalangan badiiy-publisistik asarlar, shuningdek, suhbat-intervular ham bisyor. Bu asarlarda ijodkorning boy ichki dunyosi, ruhiy olami namoyon bo`lishi bilan birga biror hayotiy manzarani qisqa tarzda bo`lsa ham akslantirish orqali umuman hayotga, qolaversa, ijtimoiy voqelikka bo`lgan munosabati ham ifodalanadi.
Shoiraning «Shafaq ibodati to`plamiga kirgan „Menga aytdilarki“ deb boshlanuvchi she`rida lirik qahramon ruhiyati bayoni orqali dunyodan, hayotdan, qismatdan yaxshilik kutib-kutib, oxiri hayot qismatga tikilgan qimorligini anglagan insonning betaskin iztiroblari chiziladi:
Yomonlik ortidan yaxshilik izlab
Hamon yashayapman goh sog`, goh bemor, Faqat anglaganim shu bo`ldi, xolos, Hayotim qismatga tikilgan qimor.
Shoiraning hayoti nega qismatga tikilgan qimor ekanini o`zi ham bilmaydi, lekin shundayligini idrok etadi. Mana shu anglangan haqiqat ijodkor ko`nglidagi olam bilan mangu ziddiyatda. Lekin uni ham eshitishning, hatto sababini bilishning ham ilojisi yo`q. Chunki ularga bu dunyoda topgan javobimiz to`liq, asosli bo`lmaydi. Shunday holatda qalbimizda nega shunday degan isyoniy savol tug`iladi, ruhimizni «dunyoning noto`kisliklariga qarshi g`alayon» qamrab oladi. Shoirda paydo bo`lib, so`z orqali bizning ham qalbimizni to`lqinlantirgan bu hissiyot tragik pafosga misol bo`ladi
Do'stlaringiz bilan baham: |