Халцаро бобур фонди

Масшавий га рч и суннати шеъраст,
Ман ға за л фярзш айн медонам.
Панж байтеки ди л п ази р бувад,
Беҳтар аз хамсатайн медонам.
(М азмуни:
Гарчи достон гггеър суннатидир,
М ен газални фарзи айн дейман.
Д илкаш гина беш байтни, рости
И к к и „ Хамся “дан устун қўям аи
. )
У нинг форс т и л и д а битган аруз ри- 
соласи бор. Ж у д а оз сўзлидир. Б и р о қ бир 
ҳ и с о б б и л а н ж у д а к у п с ў з л и д и р . Оз 
сўзлиги ш у м аъ н о д ак и , к е р а к л и нарса- 
л арн и ёзм аган. Кўп сўзли д еган им изн ин г 
боиси — р а в ш а н ва м а ъ л у м
с ў з л а р н и
н у қ т а ва арабий ифодасигача ёзиб чиқ- 
қан. Ш аробни кўп ичар зк ан , ш аробхўр 
экан . Қ а т т и қ зарбли м у ш ти бор экан.
Яна, Абдуллойи маснапийгўй (достон- 
чи) эди. Ж о м д ан д и р . М улло А бдураҳмон 
Ж о м и й га хоҳарзода (си нглиси ни нг ўгли) 
б ў л а д и . Т а х а л л у с и „ Ҳ о т и ф и й “ э д и . 
„ Х а м с а “ га ж а в о б а н д о с т о н л а р ё з г а н . 
„Ҳ аф т п а й к а р “ га ж аво б ан б итган мас- 
навийси „Ҳ аф т м а н з а р “ деб ном лан ади. 
„ И с к а н д а р н о м а “ га ж ав о б а н „Тем урно- 
м а “ достонини битган. Б у достонлар ичи- 
да „Л ай л и ва М а ж н у н “ матиҳурроқдир. 
Б и ро қ латоф ати ш у ҳ р ат и ч а эмас.
Я н а , М ир Ҳ у с а й н М у а м м о и й эди. 
Зотан м уам м они ҳеч к и м унча ёзолган 
эмас. Ҳ ам и ш а вақ т и муаммо ўйлаб то- 
п и ш г а с а р ф л а н а р э к а н . Ж у д а ф а қ и р ,
бечораҳол ва бахтсиз к и ш и бўлган экан.
Я н а , М у л л о М у ҳ а м м а д Б а д а х ш и й
эди. И тпкам иш дандир. И ш к а м и ш Бадах- 
шон тар к и б и га к ир м айд и. У нинг „Бадах- 
ш и й “ та х а л л у с и н и олгани қ и з и қ . Шеъ- 
ри ю қорида з и к р этилган тттоирлар ттгеъ- 
рича эмас. М уаммо ҳақ и д а бир рисола 
ёзган. М уаммоси ҳам унча я х ш и эмас. 
Х уш суҳбат к и ш и эди. С ам ар қанд д а мен- 
га м у л о зам ат қ и л га н д и .
Яна, Юсуф Б ад иий эди. Ф аргона ви- 
л о ят и д а н . Қ асидани ёмон битмас экан .
Яна, Оҳий эди. Газални ажаб бир йўсин- 
да ёзарди. Охирги пайтлари Ибн Ҳусайн 
мирзо қошида бўлар эди. Девони бор.
Я на, М уҳ ам м ад Солиҳ эди. Ё қ и м л и
ғаз а л л а р и бор. Б и р о қ с и л л и қ л и г и маза- 
сича эмас. Т у р к и й ш еъ р и ҳам бор. Ёмон 
ёзм ай ди . К ей и н р о қ Ш айб о н ийх о н қош и- 
га к е л г а н эди. Д а р ҳ а қ и қ а т , ҳ у р м а т ва 
эъти бор қ о зо н д и . Ш а й б о н и й х о н г а атаб 
р а м а л и м у с а д д а с и м а х б у н — „ С у б ҳ а “ 
вазн и д а бир т у р к и й достон битган. А нча 
суст ва бўш тобдир. Уни ў қ и г а н киттти- 
н и н г М у ҳ а м м а д С о л и ҳ ш е ъ р и я т и д а н
к ў н г л и совийди. Б и р я х ш и байти будир: