Habiba haydarovaning

Darsning metodi: suhbat, savol-javob, kuzatish.

Darsning jihozi: shahar va qishloqlar tasvirlangan rasmlar.

Darsning borishi:

1. 
   Darsni tashkil etish. O'quvchilarning darsga tayyorgarligi kuzatiladi.
   
2. 
   Yoddan yozuv diktanti.
   

58- mashqdagi she’r kitobdan bir necha marta o'qitiladi (o'qituvchi bilan birgalikda jo'r bo'lib, ovozsiz, ichdan, yakka holda). O'qituvchi o'quvchilar she’rni yod olganlariga ishonch hosil qilgach, kitoblar olib qo'yiladi. O'quvchilarga she’rni yod­dan mustaqil yozish tavsiya etiladi. O'quvchilar yozganlarini kitobdan tekshiradilar.

3. 
   Talaffuzda tushib qoladigan undoshlarning imlosini kuzatish, o'rgatish.
   

So'z oxirida tushib qoladigan t, d undoshlarining imlosi 59- mashqni o'quvchilar jamoasi bilan doskada va daftarda bajarish orqali eslatiladi.

O'quvchilar mashq talabini bajarib, so'zlarni qayta o'qib, yozganlariga qiyoslaydilar. O'qituvchi rahbarligida bunday so'zlarning talaffuzi va yozilishidagi farqni aniqlaydilar, shu so'zlar bilan og'zaki gaplar tuzadilar. O'qituvchi qoidani tushuntirgach, o'quvchilar uni kitobdan o‘qiydilar, qoidaga mos misollar tanlaydilar, o'quvchilar aytgan so'zlardan 6—8 tasi doskaga (talaffuzda tushib qoladigan undoshlar o'rniga nuqta qo'yib) ikki ustun shaklida yozib boriladi.

Samarqan. Toshken.

payvan. darax.

bahraman. kaf.

O'quvchilar birinchi ustundagi so'zlarning oxiriga „d“, ik-kinchi ustundagi so'zlarning oxiriga „t“ undoshlarini qo'yib, so'zlarni ko'chiradilar. O'qituvchi so'zlarni o'qiydi. Bolalar so'zlarning aytilishi bilan yozilishini kuzatib boradilar. Birinchi ustundagi so'zlar o'qilganda „d“ undosh tovushining tushib qolayotganini, ikkinchi ustundagi so'zlar o'qilganda esa „t“ undosh tovushi tushib qolayotganini aniqlaydilar. Qoidani bilganlaricha aytib beradilar. So'ngra 55- mashq bajariladi.

4. Mustaqil ish.

O'qituvchi doskaga farzan., mush., balan., mashinis., dilban., g‘ish., ros. so'zlarini yozib qo'yadi, o'quvchilarga nuqtalar o'rniga „t", „d“ undoshlaridan mosini qo'yib, doskada berilgan so'zlarni ikki ustun shaklida yozishni topshiradi va birinchi ustunga oxirida „d“ harfi yoziladigan, ikkinchi ustunga esa oxirida „t“ harfi yozi-ladigan so'zlarni yozish tushuntiriladi. Mustaqil ish o'qituvchi rahbarligida tekshiriladi.

5. Mantiqiy mashq.

60- mashq. Bu mashq topshirig'iga ko'ra og'zaki bajariladi. O'quvchilarning diqqati juft, to'rt so'zlarining talaffuzi va imlosi-ga qaratiladi. Bu so'zlar o'quvchilarga takror-takror talaffuz qildiriladi. Talaffuzda to'rt emas to'r eshitilayotgani, bunda so'z, ma’no butunlay o'zgarib ketganligi, juft so'zini talaffuz qilishda juft emas, jup, ya’ni „f‘ o'rnida „p“ talaffuz etilayotgani, shunga qaramay, bu so'zlar aslicha yozilishi tushuntiriladi. So'ngra gap mazmunan qanday gap ekanligi aniqlanadi. Gap mantiq tomondan ko'rib chiqiladi va unda so'ralayotgan narsa qanday joylashtirilishi haqida xulosa chiqariladi.

6. Husnixat mashqlari.

Husnixat uchun material.

Uu. Umid, Murod, Umid Murod bilan inoq.

7. Darsni yakunlash.

8. Uyga vazifa: 61- mashq. Talaffuzda „t“, „d“ undoshlari tushib qoladigan so'zlardan 10 ta topib yozish.