Ha, bunday bunyodkorlik, qurilish-ta’mirlash ishlari bugun mamlakatimizning barcha hududlarida amalga oshirilmoqda



Download 124,58 Kb.
bet3/3
Sana31.12.2021
Hajmi124,58 Kb.
#201752
1   2   3
Bog'liq
Atomobil yo'llarini quriw

YO’L PARAMETRLARI.


Yo‘l elementlari o‘lchamlari




Quriladigan yo’l

I

Harakat tasmalarining umumiy soni

4

Harakat tasmasi kengligi, m

3.75

Yo‘l yoqasi kengligi, m

3.75

Yo‘l yoqasidagi chetki tasma kengligi, m

0.75

Yo‘l yoqasining mustahkamlangan qismi kengligi, m

2.5

Yo‘l oqi bo‘ylab to‘siqlar o‘rnatilmaganda markaziy ajratuvchi tasmaning eng kam kengligi, m

5.0

Yo‘l oqi bo‘ylab to‘siqlar o‘rnatilganda markaziy ajratuvchi tasmaning eng kam kengligi, m

-

Ajratuvchi tasma chetidagi xavfsizlik tasmasining kengligi, m

1.0

Yo‘l poyining kengligi, m

27.5



Yo‘l to‘shamasini qurish uchun kerakli materiallar miqdorini aniqlash





























Material nomi

Qatlam uzunligi, l, m

Qatlam eni,

Qatlam qalinligi, h, m

Zichlashda zaxira koeff. kzk

YUqotish koeff.kyuq

Sochiluvchan zichlik,p, t/m3

Xajm V,m3

Og‘irlik,

b,m

Q, t,

Asos qatlamini qurish

ҚША 

3000 

 23,5

0.25

1.18

1.05 

 1.55

 21837.3

 33847.8

Чакик тош

3000

23,5

0,08

1,25

1,05

1.9

7402.5

14064.7

Qoplama ostki qatlamini qurish

Йирик донали а/б

3000

18,5

0,08

1,19

1.01

2.3

5336.4

12273.8

Qoplama ustki qatlamini qurish

Майда донали а/б

3000

18,5

0,04

1,17

1.01

2,4

2623.3

6295.9

Yo‘l yoqasini qurish

ҚША

3000x2

2,5

0,12

1,25

1,05

1.55

2362.5

3661.8




  1. Avtomobil yo’llarini qilish muddatini asoslash.

Avtomobil yo’llarini qilish muddati yo‘lning viloyatda joylashuviga, tabiiy ob-havo sharoitiga, gidrogeologik, grunt er osti suvlari sharoitlariga va yo‘l Avtomobil yo’llarini qurish texnikasining imkoniyatlariga bog‘liq ravishda aniqlanadi.

Yo‘l poyini qurish ishlari bahorda havo harorati +5 dan, kuzda +10 gacha bo‘lgan davrda olib boriladi.

Yo‘l poyini qurish muddati quyidagi formula orqali topiladi:

Bu erda:



Avtomobil yo’llarini qilish davridagi kalendar kunlar soni; (yo‘l iqlim grafigi asosida olinadi).

Avtomobil yo’llarini qurish davridagi dam olish va bayram kunlari soni.

ob-havoning yomonligi tufayli noqulay ish kunlar soni

ta’mirlashga muhtoj ma-mexanizmlarni ishlamagan kunlari

smenalar soni =1 yoki =2

Viloyatda ob – havoning yillik o’rtacha harorati







0o

5o

10o

1.

Buxoro

11/II

7/XII

26/II

25/XI

30/III

28/XI


Oylar bo’yicha ish kunlari quyidagicha topiladi

273

45

10

; 1

(273-45-10-4) 1=214

АСОСНИ ОСТКИ ҚАТЛАМИНИ ҚШАДАН ҚУРИШ.

  1. Етакчи механизм қилиб эксковатор танлаймиз.

Эксковатор маркаси – EO-4225

Берилган:

q=1,25 м3 – эксковатор чўмичи ҳажми;

tЦ=0,005 с, цикл вақти, q>0,65 бўлгани учун;

КР=1,1 грунтларни юмшатиш коэффициенти (қумли);

Кгр=0,8 ҚШАни карьерда иш. қийинчилигини ҳ.га о. коэффициент;

КВ=0,7 ҚШАни транспортга ортгандакоэффициент;

КТ=0,6 ҚШАни ёнга тўплагандакоэффициент;

Эксковатор иш унимдорлиги

м3/соат

Эксковаторнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги



м3/соат

Сменалар сони қуйидагича топилади



ФИК ни аниқлаймиз



Узунлик кўлами





  1. Автосамосваллар ёрдамидаҚШАни карьердан ташиш.

Автосамосвал маркасини – VolvoD250E

Берилган:

qa/c=27 т автосамосвалнинг юк кўтара олиш қобилияти;

ρ=1,55 т/м3 ҚШАнинг зичлиги;

L=18 км, ҚШАни ўртача ташиш масофаси, км

V=55 км/с, харакатланиш тезлиги;

tn=0,22 с, ҚШАни автосамосвалга юклашга кетган вақт, соат

tp=0,05 с; ҚШАни тўкишга кетган вақт, соат

Кm=0,75

Кв=0,70

Автосамосвалнинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади. м3/соат

Автосамосвалнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги



м3/смена

Бир сменада талаб этиладиган автосамосваллар сонини аниқлаймиз



Автосамосвалнинг ФИК ни аниқлаймиз;





  1. Автогрейдер ёрдамида грунтни ёйиш

Автогрейдерни маркасини танлаймиз. –ДЗ-80

Берилган:

h=0,5 м , отвал баландлиги, м

b =3.04 м, отвал эни,м

Кп=0,85 ҚШАни ёйишдаги йўқотиш коэффициенти;

ln=6 м, материални ёйишда суриш масофаси,

Vn=10 км/соат, ҚШАни ёйишдаги ҳаракат тезлик,

=4.8 км/соат, Орқага қайтиш тезлиги,

tпер=0,005 соат, Узатмалар қутисини ёқиш ва отвални к. т. учун кетган вақт,



=0,60ҚШАни сур. кўч.да бўлакларга ажралишини ҳисобга олувчи коэфф. =1,0 ҚШАни ёйишда унинг ишлаш қийинчилигини ҳ.га олувчи коэфф.

= 0,60

Отвал олдидаги кўчувчи материал ҳажмини топамиз, м3

q = 0,75*h2*b*Кп=0,75*0,52*3.04*0,85=0.48 м3

Тўлиқ цикл вақтини топамиз. Бунинг учун аввал ҚШАни кўчириб текислаш ва орқага қайтиш вақтларини топамиз.

tп – ҚШАни қўчириш ва текислашга кетган вақт, соат

tоб.х – орқага қайтиш вақти, соат





= tп+tоб.х+tпер=0,0006+0,00125+0,005=0,0068соат.

Автогрейдернинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади.



м3/соат

Автогрейдернинг бир сменасидаги иш унумдорлиги;



м3/смена

Бир сменага талаб этиладиган автогрейдерлар сонини аниқлаймиз;



Сўнгра ФИК ва иш вақтини аниқлаймиз;





  1. Ёйилгангрунтни сув сепиб намлаш

Берилган:



=1,55 т/м3, кўтармада ҚША скелетининг зичлиги

W=7 %, ҚШАнинг меъёрий намлиги



=6 %, ҚШАнинг табиий намлиги

=1 %, ташишда йўқотилган намлик

Q=1,55(0,07-0,06+0,01)=1,55*0,02=0,031 м3

Бир сменага талаб этиладиган сув миқдори

м3/смена

Сув сепувчи машина маркаси – ISUZUNQR 71 PL

Берилган:

qc/c=6м3цистерна ҳажми,

L=5км, ўртача сув ташиш масофаси,

V=35 км/соат, сув ташиш тезлиги,

tп=0,15 соат, цистернани тўлдириш вақти,

p=0,031 м3, сарф меъёри, р= Q

b=12 м, сув сепиш кенглиги,

a=0,1 м қўшни тасмаларни қоплаш кенглиши,



=10 км/соат, ишчи тезлик

= 0,75

= 0,70

Цистернанибўшатишга кетган вақт (tр)ни топамиз.



Сув сепувчи машинанинг иш унумдорлиги топамиз.



Бир сменада сув сепувчи машинанинг иш унумдорлиги



м3/смена

Бир сменада талаб этиладиган машиналар сонини топамиз.



Сўнгра ФИК ва иш вақтини аниқлаймиз





  1. Грунтни зичлаш

Зичлаш қўйидаги катоклар оғирлиги кетма кетлиги бўйича боради.

  1. Енгил катоклар 0-6 т

  2. Ўрта катоклар 6-13 т

  3. Оғир катоклар 14т ва ундан юқори

Енгил катокда зичлаш.

Каток маркасини – DU74B-1(m=6.0 т)

Берилган:

b=1,4 м; зичланадиган қатлам кенглиги,

a=0,22 м; олдинги изни қоплаш кенглиги

lпр=100 м; ўтиш узунлиги

hсл=0,25 м; зичланадиган қатлам қалинлиги

Vp=7 км/соат; ишчи тезлик,

Kз.у=1,25 захира зичлаш коэффициенти

Kв=0,75ички сменавий коэффициентдан фойдаланиш

Кт=0,75техник самарадорликдан эксп.цион самарадорликка ўтиш коэфф.

tn=0,005 cоат

n=6

Енгил катокнинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади.




Катокнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги



м3/смена

Катоклар сонини аниқлаймиз



Катокнинг ФИК ва иш вақтини аниқлаймиз:





Ўрта катокда зичлаш.

Каток маркасини – HAMMGRW15 (m=11,5 т)

Берилган:

b=1.74 м; зичланадиган қатлам кенглиги,

a=0,2 м; олдинги изни қоплаш кенглиги

lпр=100 м; ўтиш узунлиги

hсл=0,25 м; зичланадиган қатлам қалинлиги

Vp=7 км/соат; ишчи тезлик,

Kз.у=1,25 захира зичлаш коэффициенти

Kв=0,75ички сменавий коэффициентдан фойдаланиш

Кт=0,75техник самарадорликдан эксп.цион самарадорликка ўтиш коэфф.

tn=0,005 cоат

n=6

Ўрта катокнинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади.





Катокнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги



м3/смена

Катоклар сонини аниқлаймиз



Катокнинг ФИК ва иш вақтини аниқлаймиз:





Оғир катокда зичлаш.

Каток маркасини – DU-84 (m=16 т)

Берилган:

b=2 м; зичланадиган қатлам кенглиги,

a=0,2 м; олдинги изни қоплаш кенглиги

lпр=100 м; ўтиш узунлиги

hсл=0,25 м; зичланадиган қатлам қалинлиги

Vp=8 км/соат; ишчи тезлик,

Kз.у=1,25 захира зичлаш коэффициенти

Kв=0,75 ички сменавий коэффициентдан фойдаланиш

Кт=0,75 техник самарадорликдан эксп.цион самарадорликка ўтиш коэфф.

tn=0,005 cоат

n=7

Оғир катокнинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади.





Катокнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги



м3/смена

Катоклар сонини аниқлаймиз



Катокнинг ФИК ва иш вақтини аниқлаймиз:




АСОСНИ УСТКИ ҚАТЛАМИНИ ҚОРА ЧАҚИҚТОШДАН ҚУРИШ.

  1. Етакчи механизм қилиб асфалтьбетон ётқизгични танлаймиз.

Асфалтьбетон ётқизгич маркаси – BarBer-Green BG-200

Берилган:

Vи=400 м/соат; тезлик,

b=23.5 м, қатлам эни;

а= 0,05 м (чоклар орасини ёпиш);

ρ=1,9т/м3 қора чақиқтошнинг зичлиги;



кзу=1,20 зичлашиш коэффициенти,

hк=0,08 м, қатлам қалинлиги;

Кқ.қ=0,57, қатлам қалинлигини ҳисобга олувчи коэффициенти,

КB=0,75; вақтдан фойдаланиш коэффициенти,

КT=0,75;технологик коэффициенти,

Асфалтьбетон ётқизгич иш унумдорлигини топамиз.





т3/соат

Асфалтьбетон ётқизгич бир сменадаги иш унумдорлиги.



т3/смена

Сменалар сони қуйидагича топилади



ФИК ни аниқлаймиз



Узунлик кўлами





  1. Автосамосваллар ёрдамида қора чақиқтошни ташиб келтириш.

Автосамосвал маркасини – VolVo D250E

Берилган:

qa/c=27 т автосамосвалнинг юк кўтара олиш қобилияти;

L=20 км, қора чақиқтошни ўртача ташиш масофаси, км

V=55 км/с, харакатланиш тезлиги;

tn=0,22 с, қора чақиқтошни автосамосвалга юклашга кетган вақт, соат

tp=0,05 с қора чақиқтошни тўкишга кетган вақт, соат

Кm=0,75

Кв=0,70

Автосамосвалнинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади. м3/соат

Автосамосвалнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги

м3/смена

Бир сменада талаб этиладиган автосамосваллар сонини аниқлаймиз



Автосамосвалнинг ФИК ни аниқлаймиз;





  1. Ётқизилган қора чақиқтошни зичлаш.

Зичлаш қўйидаги катоклар оғирлиги кетма кетлиги бўйича боради. Каток маркасини – DU74B-1(m=6.0 т)

Берилган:

b=1,4 м; зичланадиган қатлам кенглиги,

a=0,22 м; олдинги изни қоплаш кенглиги

lпр=100 м; ўтиш узунлиги

hсл=0,25 м; зичланадиган қатлам қалинлиги

Vp=7 км/соат; ишчи тезлик,

Kз.у=1,25 захира зичлаш коэффициенти

Kв=0,75ички сменавий коэффициентдан фойдаланиш

Кт=0,75техник самарадорликдан эксп.цион самарадорликка ўтиш коэфф.

tn=0,005 cоат

n=6


Енгил катокнинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади.


Катокнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги



м3/смена

Катоклар сонини аниқлаймиз



Катокнинг ФИК ва иш вақтини аниқлаймиз:




Ўрта катокда зичлаш.

Каток маркасини – HAMMGRW15 (m=11,5 т)

Берилган:

b=1.74 м; зичланадиган қатлам кенглиги,

a=0,2 м; олдинги изни қоплаш кенглиги

lпр=100 м; ўтиш узунлиги

hсл=0,25 м; зичланадиган қатлам қалинлиги

Vp=7 км/соат; ишчи тезлик,

Kз.у=1,25 захира зичлаш коэффициенти

Kв=0,75ички сменавий коэффициентдан фойдаланиш

Кт=0,75техник самарадорликдан эксп.цион самарадорликка ўтиш коэфф.

tn=0,005 cоат

n=6

Ўрта катокнинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади.





Катокнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги



м3/смена

Катоклар сонини аниқлаймиз



Катокнинг ФИК ва иш вақтини аниқлаймиз:



Оғир катокда зичлаш (пнегматик).

Каток маркасини – DU-84 (m=16 т)

Берилган:

b=2 м; зичланадиган қатлам кенглиги,

a=0,2 м; олдинги изни қоплаш кенглиги

lпр=100 м; ўтиш узунлиги

hсл=0,25 м; зичланадиган қатлам қалинлиги

Vp=8 км/соат; ишчи тезлик,

Kз.у=1,25 захира зичлаш коэффициенти

Kв=0,75 ички сменавий коэффициентдан фойдаланиш

Кт=0,75 техник самарадорликдан эксп.цион самарадорликка ўтиш коэфф.

tn=0,005 cоат

n=7


Оғир катокнинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади.



Катокнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги



м3/смена

Катоклар сонини аниқлаймиз





Катокнинг ФИК ва иш вақтини аниқлаймиз:





ҚОПЛАМАНИ ОСТКИ ҚАТЛАМИНИ ЙИРИК ДОНАЛИАСФАЛЬТБЕТОН ҚОРИШМАДАН ҚУРИШ.

  1. Етакчи механизм қилиб асфалтьбетон ётқизгични танлаймиз.

Асфалтьбетон ётқизгич маркаси – ДЗ-181

Берилган:

Vи=320 м/соат; тезлик,

b=18.5 м, қатлам эни;

а= 0,05 м (чоклар орасини ёпиш);

ρ=2,3т/м3 асфалтьбетон нинг зичлиги;



кзу=1,25 зичлашиш коэффициенти,

hк=0,08 м, қатлам қалинлиги;

Кқ.қ=0,87, қатлам қалинлигини ҳисобга олувчи коэффициенти,

КB=0,75; вақтдан фойдаланиш коэффициенти,

КT=0,75;технологик коэффициенти,

Асфалтьбетон ётқизгич иш унумдорлигини топамиз.





т3/соат

Асфалтьбетон ётқизгич бир сменадаги иш унумдорлиги.



т3/смена

Сменалар сони қуйидагича топилади



ФИК ни аниқлаймиз



Узунлик кўлами





  1. Автосамосваллар ёрдамида асфалтьбетонни ташиб келтириш.

Автосамосвал маркасини – VolVo D250E

Берилган:

qa/c=27 т автосамосвалнинг юк кўтара олиш қобилияти;

L=20 км, асфалтьбетонни ўртача ташиш масофаси, км

V=55 км/с, харакатланиш тезлиги;

tn=0,22 с, асфалтьбетонни автосамосвалга юклашга кетган вақт, соат

tp=0,05 асфалтьбетонни тўкишга кетган вақт, соат

Кm=0,75

Кв=0,70

Автосамосвалнинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади. м3/соат

Автосамосвалнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги

м3/смена

Бир сменада талаб этиладиган автосамосваллар сонини аниқлаймиз



Автосамосвалнинг ФИК ни аниқлаймиз;



Ётқизилган асфалтьбетонни зичлаш.

Енгил катокда зичлаш.

Каток маркасини – DU74B-1(m=6.0 т)

Берилган:

b=1,4 м; зичланадиган қатлам кенглиги,

a=0,22 м; олдинги изни қоплаш кенглиги

lпр=100 м; ўтиш узунлиги

hсл=0,25 м; зичланадиган қатлам қалинлиги

Vp=7 км/соат; ишчи тезлик,

Kз.у=1,25 захира зичлаш коэффициенти

Kв=0,75ички сменавий коэффициентдан фойдаланиш

Кт=0,75техник самарадорликдан эксп.цион самарадорликка ўтиш коэфф.

tn=0,005 cоат

n=6

Енгил катокнинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади.




Катокнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги



м3/смена

Катоклар сонини аниқлаймиз



Катокнинг ФИК ва иш вақтини аниқлаймиз:



Ўрта катокда зичлаш.

Каток маркасини – HAMMGRW15 (m=11,5 т)

Берилган:

b=1.74 м; зичланадиган қатлам кенглиги,

a=0,2 м; олдинги изни қоплаш кенглиги

lпр=100 м; ўтиш узунлиги

hсл=0,25 м; зичланадиган қатлам қалинлиги

Vp=7 км/соат; ишчи тезлик,

Kз.у=1,25 захира зичлаш коэффициенти

Kв=0,75ички сменавий коэффициентдан фойдаланиш

Кт=0,75техник самарадорликдан эксп.цион самарадорликка ўтиш коэфф.

tn=0,005 cоат

n=6


Ўрта катокнинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади.



Катокнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги



м3/смена

Катоклар сонини аниқлаймиз





Катокнинг ФИК ва иш вақтини аниқлаймиз:



Оғир катокда зичлаш (пнегматик).

Каток маркасини – DU-84 (m=16 т)

Берилган:

b=2 м; зичланадиган қатлам кенглиги,

a=0,2 м; олдинги изни қоплаш кенглиги

lпр=100 м; ўтиш узунлиги

hсл=0,25 м; зичланадиган қатлам қалинлиги

Vp=8 км/соат; ишчи тезлик,

Kз.у=1,25 захира зичлаш коэффициенти

Kв=0,75 ички сменавий коэффициентдан фойдаланиш

Кт=0,75 техник самарадорликдан эксп.цион самарадорликка ўтиш коэфф.

tn=0,005 cоат

n=7


Оғир катокнинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади.



Катокнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги



м3/смена

Катоклар сонини аниқлаймиз


Катокнинг ФИК ва иш вақтини аниқлаймиз:





ҚОПЛАМАНИ УСТКИ ҚАТЛАМИНИ МАЙДА ДОНАЛИАСФАЛЬТБЕТОН ҚОРИШМАДАН ҚУРИШ.

  1. Етакчи механизм қилиб асфалтьбетон ётқизгични танлаймиз.

Асфалтьбетон ётқизгич маркаси – ДЗ-181

Берилган:

Vи=320 м/соат; тезлик,

b=18.5 м, қатлам эни;

а= 0,05 м (чоклар орасини ёпиш);

ρ=2,4т/м3 асфалтьбетон нинг зичлиги;



кзу=1,25 зичлашиш коэффициенти,

hк=0,04 м, қатлам қалинлиги;

Кқ.қ=0,92, қатлам қалинлигини ҳисобга олувчи коэффициенти,

КB=0,75; вақтдан фойдаланиш коэффициенти,

КT=0,75;технологик коэффициенти,

Асфалтьбетон ётқизгич иш унумдорлигини топамиз.





т3/соат

Асфалтьбетон ётқизгич бир сменадаги иш унумдорлиги.



т3/смена

Сменалар сони қуйидагича топилади



ФИК ни аниқлаймиз



Узунлик кўлами





  1. Автосамосваллар ёрдамида асфалтьбетонни ташиб келтириш.

Автосамосвал маркасини – MAN L2000

Берилган:

qa/c=27 т автосамосвалнинг юк кўтара олиш қобилияти;

L=20 км, асфалтьбетонни ўртача ташиш масофаси, км

V=55 км/с, харакатланиш тезлиги;

tn=0,22 с, асфалтьбетонни автосамосвалга юклашга кетган вақт, соат

tp=0,05 асфалтьбетонни тўкишга кетган вақт, соат

Кm=0,75

Кв=0,70

Автосамосвалнинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади. м3/соат

Автосамосвалнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги

м3/смена

Бир сменада талаб этиладиган автосамосваллар сонини аниқлаймиз



Автосамосвалнинг ФИК ни аниқлаймиз;





  1. Ётқизилган асфалтьбетонни зичлаш.

Зичлаш қўйидаги катоклар оғирлиги кетма кетлиги бўйича боради.

Енгил катокда зичлаш.

Каток маркасини – DU74B-1(m=6.0 т)

Берилган:

b=1,4 м; зичланадиган қатлам кенглиги,

a=0,22 м; олдинги изни қоплаш кенглиги

lпр=100 м; ўтиш узунлиги

hсл=0,04 м; зичланадиган қатлам қалинлиги

Vp=7 км/соат; ишчи тезлик,

Kз.у=1,25 захира зичлаш коэффициенти

Kв=0,75ички сменавий коэффициентдан фойдаланиш

Кт=0,75техник самарадорликдан эксп.цион самарадорликка ўтиш коэфф.

tn=0,005 cоат

n=6


Енгил катокнинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади.


Катокнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги



м3/смена

Катоклар сонини аниқлаймиз


Катокнинг ФИК ва иш вақтини аниқлаймиз:



Ўрта катокда зичлаш.

Каток маркасини – HAMMGRW15 (m=11,5 т)

Берилган:

b=1.74 м; зичланадиган қатлам кенглиги,

a=0,2 м; олдинги изни қоплаш кенглиги

lпр=100 м; ўтиш узунлиги

hсл=0,04 м; зичланадиган қатлам қалинлиги

Vp=7 км/соат; ишчи тезлик,

Kз.у=1,25 захира зичлаш коэффициенти

Kв=0,75ички сменавий коэффициентдан фойдаланиш

Кт=0,75техник самарадорликдан эксп.цион самарадорликка ўтиш коэфф.

tn=0,005 cоат

n=6


Ўрта катокнинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади.



Катокнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги



м3/смена

Катоклар сонини аниқлаймиз


Катокнинг ФИК ва иш вақтини аниқлаймиз:




Оғир катокда зичлаш (пнегматик).

Каток маркасини – DU-84 (m=16 т)

Берилган:

b=2 м; зичланадиган қатлам кенглиги,

a=0,2 м; олдинги изни қоплаш кенглиги

lпр=100 м; ўтиш узунлиги

hсл=0,04 м; зичланадиган қатлам қалинлиги

Vp=8 км/соат; ишчи тезлик,

Kз.у=1,25 захира зичлаш коэффициенти

Kв=0,75 ички сменавий коэффициентдан фойдаланиш

Кт=0,75 техник самарадорликдан эксп.цион самарадорликка ўтиш коэфф.

tn=0,005 cоат

n=7

Оғир катокнинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади.





Катокнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги



м3/смена

Катоклар сонини аниқлаймиз


Катокнинг ФИК ва иш вақтини аниқлаймиз:






ЙЎЛ ЁҚАСИНИ УСТКИ ҚИСМИНИ ҚШАДАН ҚУРИШ.

  1. Етакчи механизм қилиб эксковатор танлаймиз.

Эксковатор маркаси – EO-4225

Берилган:

q=1.25 м3 – эксковатор чўмичи ҳажми;

tЦ=0,005 с, цикл вақти, q>0,65 бўлгани учун;

КР=1,1 грунтларни юмшатиш коэффициенти (қумли);

Кгр=0,8 ҚШАни карьерда иш. қийинчилигини ҳ.га о. коэффициент;

КВ=0,7ҚШАни транспортга ортгандакоэффициент;

КТ=0,6ҚШАни ёнга тўплагандакоэффициент;

Эксковатор иш унимдорлиги

м3/соат

Эксковаторнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги



м3/соат

Сменалар сони қуйидагича топилади



ФИК ни аниқлаймиз



Узунлик кўлами





  1. Автосамосваллар ёрдамидаҚШАни карьердан ташиш.

Автосамосвал маркасини – VolVo D250E

Берилган:

qa/c=27 т автосамосвалнинг юк кўтара олиш қобилияти;

ρ=1,55 т/м3 ҚШАнинг зичлиги;

L=18 км, ҚШАни ўртача ташиш масофаси, км

V=55 км/с, харакатланиш тезлиги;

tn=0,22 с, ҚШАни автосамосвалга юклашга кетган вақт, соат

tp=0,05 с; ҚШАни тўкишга кетган вақт, соат

Кm=0,75

Кв=0,70

Автосамосвалнинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади. м3/соат

Автосамосвалнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги



м3/смена

Бир сменада талаб этиладиган автосамосваллар сонини аниқлаймиз



Автосамосвалнинг ФИК ни аниқлаймиз;



Автогрейдер ёрдамида грунтни ёйиш

Автогрейдерни маркасини танлаймиз. –ДЗ-80

Берилган:

h=0,5 м , отвал баландлиги, м

b =3.04 м, отвал эни,м

Кп=0,85 ҚШАни ёйишдаги йўқотиш коэффициенти;

ln=6 м, материални ёйишда суриш масофаси,

Vn=10 км/соат, ҚШАни ёйишдаги ҳаракат тезлик,

=4.8 км/соат, Орқага қайтиш тезлиги,

tпер=0,005 соат, Узатмалар қутисини ёқиш ва отвални к. т. учун кетган вақт,



=0,60ҚШАни сур. кўч.да бўлакларга ажралишини ҳисобга олувчи коэфф. =1,0 ҚШАни ёйишда унинг ишлаш қийинчилигини ҳ.га олувчи коэфф.

= 0,60

Отвал олдидаги кўчувчи материал ҳажмини топамиз, м3

q = 0,75*h2*b*Кп=0,75*0,52*3.04*0,85=0.48 м3

Тўлиқ цикл вақтини топамиз. Бунинг учун аввал ҚШАни кўчириб текислаш ва орқага қайтиш вақтларини топамиз.

tп – ҚШАни қўчириш ва текислашга кетган вақт, соат

tоб.х – орқага қайтиш вақти, соат





= tп+tоб.х+tпер=0,0006+0,00125+0,005=0,0068соат.

Автогрейдернинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади.



м3/соат

Автогрейдернинг бир сменасидаги иш унумдорлиги;



м3/смена

Бир сменага талаб этиладиган автогрейдерлар сонини аниқлаймиз;



Сўнгра ФИК ва иш вақтини аниқлаймиз;





  1. Ёйилгангрунтни сув сепиб намлаш

Берилган:



=1,55 т/м3, кўтармада ҚША скелетининг зичлиги

W=7 %, ҚШАнинг меъёрий намлиги



=6 %, ҚШАнинг табиий намлиги

=1 %, ташишда йўқотилган намлик

Q=1,55(0,07-0,06+0,01)=1,55*0,02=0,031 м3

Бир сменага талаб этиладиган сув миқдори

м3/смена

Сув сепувчи машина маркаси – ISUZUNQR 71 PL

Берилган:

qc/c=6м3цистерна ҳажми,

L=5км, ўртача сув ташиш масофаси,

V=35 км/соат, сув ташиш тезлиги,

tп=0,15 соат, цистернани тўлдириш вақти,

p=0,031 м3, сарф меъёри, р= Q

b=12 м, сув сепиш кенглиги,

a=0,1 м қўшни тасмаларни қоплаш кенглиши,



=10 км/соат, ишчи тезлик

= 0,75

= 0,70

Цистернанибўшатишга кетган вақт (tр)ни топамиз.



Сув сепувчи машинанинг иш унумдорлиги топамиз.



Бир сменада сув сепувчи машинанинг иш унумдорлиги



м3/смена

Бир сменада талаб этиладиган машиналар сонини топамиз.



Сўнгра ФИК ва иш вақтини аниқлаймиз





  1. Грунтни зичлаш

Зичлаш қўйидаги катоклар оғирлиги кетма кетлиги бўйича боради.

Енгил катоклар 0-6 т

Ўрта катоклар 6-13 т

Енгил катокда зичлаш.

Каток маркасини – DU74B-1(m=6.0 т)

Берилган:

b=1,4 м; зичланадиган қатлам кенглиги,

a=0,22 м; олдинги изни қоплаш кенглиги

lпр=100 м; ўтиш узунлиги

hсл=0,12 м; зичланадиган қатлам қалинлиги

Vp=7 км/соат; ишчи тезлик,

Kз.у=1,25 захира зичлаш коэффициенти

Kв=0,75ички сменавий коэффициентдан фойдаланиш

Кт=0,75техник самарадорликдан эксп.цион самарадорликка ўтиш коэфф.

tn=0,005 cоат

n=6


Енгил катокнинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади.


Катокнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги



м3/смена

Катоклар сонини аниқлаймиз


Катокнинг ФИК ва иш вақтини аниқлаймиз:



Ўрта катокда зичлаш.

Каток маркасини – HAMMGRW15 (m=11,5 т)

Берилган:

b=1.74 м; зичланадиган қатлам кенглиги,

a=0,2 м; олдинги изни қоплаш кенглиги

lпр=100 м; ўтиш узунлиги

hсл=0,12 м; зичланадиган қатлам қалинлиги

Vp=7 км/соат; ишчи тезлик,

Kз.у=1,25 захира зичлаш коэффициенти

Kв=0,75ички сменавий коэффициентдан фойдаланиш

Кт=0,75техник самарадорликдан эксп.цион самарадорликка ўтиш коэфф.

tn=0,005 cоат

n=6


Ўрта катокнинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади.



Катокнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги



м3/смена

Катоклар сонини аниқлаймиз


Катокнинг ФИК ва иш вақтини аниқлаймиз:






Avtomobil yo‘lini qurishda sifat nazorati

Yo‘l poyini qurishdan oldin loyihada ko‘rsatilgan va haqiqatda bor konlardagi, zaxiralardagi, o‘ymalardagi, tabiiy asoslardagi gruntlarning ko‘rsatkichlari (zarra kattaligi, loysimon gruntlarning plastikligi) va holati (namligi, zichligi) tekshiriladi.

Yo‘l poyi qurilishini tezkor nazorat qilishda quyidagilarni tekshirish lozim:


  • yo‘l poyi yuzasining o‘qi planda va bo‘ylama kesimda to‘g‘ri joylashgani;

  • qirqiladigan o‘simlik qatlamining qalinligi;

  • yo‘l poyi asosidagi gruntning zichligi;

  • gruntning namligi;

  • yotqiziladigan qatlamning qalinligi;

  • ko‘tarma qatlamidagi gruntning bir xilligi;

  • ko‘tarma qatlamlaridagi gruntning zichligi;

  • yuza ravonligi;

  • yo‘l poyi ko‘ndalang kesimining geometrik o‘lchamlari;

  • zax qochiruvchi qurilmalar, quvurlarning to‘g‘ri joylashtirilganligi;

  • yo‘l cheti va yonbag‘ir qiyaliklarini mustahkamlash to‘g‘ri bajarilganligi va h.k.

Yo‘l poyining o‘qi, balandligi, ko‘ndalang kesimi, qatlam qalinligining to‘g‘ri joylashtirilganligi, asosan ish jarayonida har 100 m dan kam bo‘lmagan masofada geodezik asboblar va boshqa asbob-uskunalar bilan tekshiriladi. Grunt zichligi va namligini o‘lchash miqdori zichlanayotgan qatlam qalinligiga, uning eni va ko‘tarma balandligiga bog‘liq.

Eni 20 m dan kam bo‘lgan ko‘tarmalarda yo‘lning ko‘ndalang kesimi o‘qidan bitta va ko‘tarma qoshlaridan 1.5-2.0 m ichkarilab zichlik va namlik o‘lchab boriladi.

Ko‘tarmaning eni 20 m dan ko‘p bo‘lsa, 5 tadan ortiq tekshiriladi, ya’ni 1 ta o‘qda, 2 ta ko‘tarma qoshidan 2 m ichkarilab va ular oralig‘ida teng masofalarda olib boriladi.

Yo‘l poyini qurish vaqtida texnika xavfsizligi va atrof muhit muxofazasi

Qurilishda texnika xavfsizligiga katta ahamiyat berilishi kerak bo‘ladi, chunki bu inson hayoti bilan bog‘liq. Qurilishda ish boshlanishidan oldin texnika havfsizligi bo‘yicha instruktaj o‘tilishi kerak.



Buldozer bilan ishlaganda

  • dvigatel batamom o‘chmaguncha traktor otvali oldida odam bo‘lmasligi kerak.

  • to‘xtash vaqtida otval erga tushirilgan bo‘lishi kerak

  • 30%0 dan ortiq qiyaliklarda gruntni surmaslik kerak

  • qiyalikka gruntni surayotganda otvalni qiyalik qoshidan o‘tkazmaslik kerak

  • otval gruntga to‘lgan yoki erga qadalgan holatda buldozerni burish mumkin emas

  • otval tushirilgan holatda buldozerni orqaga yurgizish mumkin emas

  • yomg‘ir yog‘ayotganda loyli gruntlarda ishlash mumkin emas

  • buldozerning osma uskunalarini o‘rnatish va echib olish faqat bosh muhandis yordamida bajarilishi kerak.

Ekskovator bilan ishlaganda

  • ekskovatorlarning ko‘chma tayanchlari gorizontal tekislikka mustahkam o‘rnatilmaguncha grunt qazish ishlarini boshlash ta’qiqlanadi

  • ekskovatorning o‘qi (strela) va cho‘michi tagida, ekskovator va transport vositalari orasida, kovlanayotgan joyda va ish olib borilayotgan joyning

15 m gacha bo‘lgan masofasida odam bo‘lmasligi kerak

  • ishlash vaqtida transport vositalarini shunday joylashtirish kerakki, ekskovatorning cho‘michi mashinaning kabinasi ustidan emas, balki mashinaning orqasidan yoki yonidan o‘tishi kerak

  • ekskovatorning cho‘michi to‘ldirilgan holatda yurishi mumkin emas.

Avtogreyder bilan ishlaganda

  • avtogreyder daraxtlar, daraxt to‘nkalari va katta toshlar bor joyda ishlashi mumkin emas

  • gruntni tekislashda avtogreyderning tashqi g‘ildiraklari bilan yo‘l poyi cheti orasida eng kamida 1 m masofa bo‘lishi kerak

  • avtogreyderni baland ko‘tarmalarga chiqishi uchun maxsus chiqish va tushish joylari qilinishi kerak.

Katok bilan ishlaganda

  • haydovchi mashinani ishga tushirganligi haqida ogohlantiruvchi signal berishi kerak

  • katok ko‘tarmada ishlayotganda ko‘tarmaning qoshiga borishi mumkin emas

  • katokni qiyalikda to‘xtatib qo‘yish mumkin emas

  • zichlash jarayonida bir nechta katoklar ishlayotgan bo‘lsa oraliq masofani saqlash lozim.

Avtosamosval bilan ishlaganda

  • haydovchilik guvohnomasiga ega bo‘lmagan shaxslar avtosamosvalni boshqarishlari mumkin emas

  • yuk ortilgan holatda belgilangan tezlikdan ortiq tezlikda harakatlanmaslik kerak.

Asfaltyotqizgich bilan ishlaganda

  • asfaltyotqizgich daraxtlar, daraxt to‘nkalari va katta toshlar bor joyda ishlashi mumkin emas

  • haydovchi mashinani ishga tushirganligi haqida ogohlantiruvchi signal berishi kerak

  • yomg‘ir yog‘ayotganda asfaltbetonda ishlash mumkin emas

  • dvigatel batamom o‘chmaguncha asfaltyotqizgich oldida odam bo‘lmasligi kerak.

Atrof muhit muxofazasi

Yo’l xizmati avtomobil yo’llarini ta’mirlash va saqlash ishlarini olib borayotganda bu ishlarning erga, suvga va havoga salbiy ta’sir qilishini cheklash yo’li bilan, tabiiy muhitni himoyalash bo’yicha talablarni muntazam ravishda hisobga olgan holda amalga oshirishi shart. Yo’l xizmati quyidagi ishlarning amalga oshirilishini ta’minlashi lozim:

mavjud manzarali ko’rinishni saqlash va yaxshilash;

tuproq va o’simliklarni himoya qilish;

o’pirilishlarga moyil joylardagi yo’l poyining mustahkamligini kuchaytirish;

yo’l-ta’mirlash ishlari uchun vaqtincha ajratib berilgan erlardan xalq xo’jaligida foydalanish uchun qulay sharoitlarni yaratib berish;

atmosferaga ajratib chiqarilgan gaz va changlardan havoning ifloslanishining oldini olish, hamda shovqindan va tebranishdan himoya qilish tadbirlarni amalga oshirish.

Yo’l tashkilotlari «Avtomobil yo’llarini qurish, ta’mirlash va saqlash paytida tabiiy muhitni himoyalash bo’yicha yo’riqnoma» (VSN 8-89)da bayon qilingan tavsiyalarga, hamda amaldagi qonun hujjatlarida va ko’rsatma va me’yoriy hujjatlarda ko’zda tutilgan talablarga qat’iy rioya qilishlari lozim.

Tabiiy muhitni qo’riqlash bo’yicha belgilangan qoida va talablarga rioya qilinishi, tabiiy zahira manbalaridan oqilona foydalanish yuzasidan javobgarlik avtomobil yo’llarini va yo’l inshootlarini ta’mirlash va saqlash ishlariga rahbarlik qilayotgan shaxslarning zimmalariga yuklatiladi.

Xulosa
Men ushbubitiruv malakaviy ishimnibajarishjarayonidaavtomobil’ yo’llariuchun yo’lpoyinibarpoqilishnio’rgandim. Ishni bajarishdaqurilishuchunzarurbo’ladiganmashinavamexanizlarni tashkilqilish, ishjarayoniniolibborishrejasi,hamdazarurbo’lgan,bul’dozer,katok,ekskovator, avtosamosval, avtogreyder, suvsyepuvchimashinakabimexanizmvamashinalarniishunumdorliginivaishsmenasoatlariniulargazarurbo’lganishkunini taqsimlashni, shuningdekularningsmenaviy soatlaridagiulushlarinivafoydaliishkoeffitsenlarinianiqladim. Bundan tashqari tuproqishlarihajmini, qurilishjarayoniuchun texnologikxaritavachiziqlikalendargrafigini, qurilisholibborilishmuddatlarinianiqladim.

Yo’lpoyinibarpoqilishdagiishsifatigabo’lgan talblarni, texnikaxavfsizligikabiishjarayoninianiqladim.



Buyuqoridagiamalgaoshirilganishlarorqaliorttirilgannazariy va amaliy bilamlarmengakelajakdaqurilishamaliyotlaridaas qotishivamenuchunasosiy poydyevorbilimbo’lishga to’laligichaishonaman.
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati

  1. SH.A.Axmedovvaboshqalar. Avtomobil yo‘llari qurilishini tashkil qilish va uning texnologiyasi asoslari. TAYI. “IQTISOD‑MOLIYA”. 2014. 300 b.

  2. B. Mallick, T.El-Korchi. Pavement Engineering: Principles and Practice, Second Edition. Taylor and Francis Group. 2013. 666 p.

  3. V.V.Ushakov, V.M.Olxovikova. Stroitelstvo avtomobilnыx dorog. M. Knorus. 2013.576s.

  4. SH.M.Mirziyoev. Erkin va farovon, demokratik O‘zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti lavozimiga kirishish tantanali marosimiga bag‘ishlangan Oliy Majlis palatalarining qo‘shma majlisidagi nutq /SH.M.Mirziyoev. – Toshkent: O‘zbekiston, 2017. - 56 b.

  5. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi” to‘g‘risidagi Farmoni (“Xalqso‘zi”, gazetasi, 2017y., 8fevral).

  6. A.M.Aliev. Stroitelstvo avtomobilnыx dorogi aerodromov: monografiyav 4 t., T.1 i 2. – M., 2013.-360 i 340 s.

  7. Spravochnaya ensiklopediya dorojnika. Stroitelstva irekonstruksiya avtomobilnыx dorog.PodredaksiiA.P. Vasileva. M. 2005. 1519 s.

  8. A.V.Smirnov. Konstruksii texnologii stroitelstva avtomobilnыx dorog vs lojnыx prirodnыx usloviyax. Omsk. SibADI. 2005.172s.

  9. YU.G. Babaskin, I.I.Leonovich. Texnologiya stroitelstva dorog. Praktikum. Minsk. BNTU. 2010. 363 s.

  10. SHNK 3.06.03-2008. Avtomobilnыedorogi.

  11. Bobojonov R. “Avtomobil yo‘llarini qurish I” fanidan kurs loyiha ishini bajarish uchun uslubiy ko‘rsatma. Jizzax-2019.



Download 124,58 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish