H. T. Tursunov, T. U. Raximov ekologiya o’quv qo’llanma Toshkent

asrning boshlariga kelib yer yuzidagi ekologik sistemalarning
Ji% buzilgan. XX asming ikkinchi yarmiga kelib qisman va to’la
l uzilgan ekosistemalar hissasi 63% dan oshdi. 1960-yillar ohirida
ivojlangan g’arb mamlakatlarda atrof muhitning ifloslanishiga qarshi
tichli jamoatchilik harakati vujudga kelgan, dastlabki ekologik
lonunlar qabul qilingan, mingga yaqin ekologiya va rivojlanish
msalaiari bilan shug’ullanadigan tashkilotlar tuzildi. «Rim klubi»ning
ion qilingan keyingi global modellarida (1974; 1990; 1992) yangi
:;haroitlar hisobga olingan, o’sish istiqbollariga, ekologik xalokat
' .avfiga qarashlar o’zgargan. 1972 yil 5 iyunda Stokgolmda Birlashgan
iiilatlar Tashkiloti (BMT)ning Atrof muhit bo’yicha birinchi
‘mumjahon Konferentsiyasi o’tkazildi. Unda 113 davlat vakiliari
- 'dtnashdilar. Konferentsiyada ekologik yo’naltirilgan sotsial iqtisodiy
ivojlanish g’oyasi oldinga surilgan bo’lib, unga muvofik, aholi
■:urmush darajasining ortishi yashash muhitining yomonlashishi va
.biiy 
sistemalarning 
buzilishiga 
yo’l 
qo’ymasligi 
lozim.
: mferentsiyadan so’ng, belgilangan vazifalami amalga oshirish uchun
■
■
fining Bosh assambleyasi atrof muhit bo’yicha maxsus dasturi-.
UNEP (U N E P)ni tuzdi. YUNEP birinchi navbatda eng dolzarb
; :uammolar- cho’llashish, tuppoqlap degradatsiyasi, chuchuk suv
axiralarining kamayishi, okeanlaming ifloslanishi, o’rmonlaming
'silishi, qimmatli hayvon va o’simlik turlarining yo’qolishi
muammolari bo’yicha takliflar ishlab chiqishi kerak edi. Butunjahon
*rof-muhit jamg’armasi tashkil etildi. Jamg’arma BMTga a’zo
iavlatlaming badali hisobiga rivojlanayotgan mamlakatlardagi turli