1.Tilning fonetik-fonologik sathida:
a) qadimgi turkiy til vokalizmida 8 unli
bo’lgan( a, ы, o, u - orqa qator, yo’g’on unlilar; ә, i, ө, ү - old qator , ingichka unlilar );
b) eski turkiy til va eski o’zbek tillarida ham shu 8 unli saqlangan, ammo eski o’zbek
tilida old qator lablanmagan e unlisi hisobiga vokalizm tizimi 9 unlidan iborat
bo’lgan; d) qadimgi turkiy, eski turkiy va eski o’zbek tillarida unli tovushlarning
yo’g’onlik-ingichkalik ziddiyati (oppozitsiyasi) bo’lgan: i-ы, ә-a, ү-u, ө-o kabi; e)
hozirgi o’zbek adabiy tili vokalizmida unlilar miqdori 6 taga tushib qolgan (i,e,a,u,o’,o).
Bu tizimda yo’g’onlik-ingichkalik oppozitsiyasi yo’q, ayrim tovushlarning sifat
belgilari ham o’zgargan. Masalan, orqa qator, lablanmagan
Do'stlaringiz bilan baham: |