222-17 guruh talabasi Yangiyev Shaxboz
Suniy intelekt fanidan 1-oraliq nazorat ishi
1.Robototexnika soxasi qachondan boshlab rivojlana boshladi(misol)
Taxminan XX asrning 30-yillariga kelib, androidlar paydo bo'ldi, ular oddiy
harakatlarni amalga oshirdilar va odamning buyrug'i bilan eng sodda iboralarni talaffuz qila olishdi. Ana shunday dastlabki ishlanmalardan biri 1927 yilda Nyu-Yorkda bo'lib o'tgan Butunjahon ko'rgazmasi uchun yaratilgan amerikalik muhandis D. Vekslining dizayni edi.
XX asrning 50-yillarida radioaktiv materiallar bilan ishlash uchun mexanik
manipulyatorlar paydo bo'ldi. Ular xavfsiz joyda bo'lgan operator qo'llarining
harakatlarini taqlid qilish imkoniyatiga ega bo'lishdi. 1960 yilga kelib, radioaktivligi
yuqori bo'lgan joylarda namunalarni tekshirish va yig'ish uchun manipulyator,
televizor kamerasi va mikrofon bilan masofadan boshqariladigan g'ildirakli
platformalarni ishlab chiqish amalga oshirildi.
Sanoat kompyuterlarining raqamli boshqaruv mashinalarining keng qo'llanilishi
dastgoh asboblari tizimlarini yuklash va tushirish uchun ishlatiladigan
programlanadigan manipulyatorlarni yaratishni rag'batlantirdi. 1954 yilda amerikalik muhandis D. Devol yuk ko'tarish va tushirish manipulyatorini almashtiriladigan perforatorlar yordamida boshqarish usulini patentladi, natijada 1956 yilda D.3Engelberger bilan birgalikda dunyodagi birinchi sanoat kompaniyasi "Unimation" ni yaratdi (Inglizcha Unimation from Universal Automation) sanoat robototexnika ishlab chiqarish uchun. 1962 yilda Qo'shma Shtatlarda birinchi Versatran va Unimeit sanoat robotlari chiqarildi va ularning ba'zilari 100 ming soatlik ishchi hayoti ostonasini engib, hali ham ishlamoqda. Ushbu dastlabki tizimlarda elektronika va mexanikaning nisbati 75% dan 25% gacha bo'lgan bo'lsa, endi u teskari yo'naltirilgan. Shu bilan birga, elektronikaning yakuniy narxi barqaror ravishda pasayishda davom etmoqda. 1970-yillarda ixtisoslashtirilgan robotlarni boshqarish bloklarini dasturlashtiriladigan tekshirgichlar bilan almashtirgan arzon mikroprotsessorli boshqaruv tizimlarining paydo bo'lishi robotlar narxini taxminan uch baravar kamaytirishga yordam berdi. Bu ularning sanoat ishlab chiqarishining barcha tarmoqlarida ommaviy tarqalishiga turtki
bo'ldi.
"sun'iy intellekt" tushunchasining o‘zi haqida. "Sun'iy" so‘zining ma'nosi ayon:
u kelib chiqishiga ko‘ra tabiiy bo‘lmagan narsani, ya'ni, inson qo‘li bilan yaratilgan
narsalarni nazarda tutadi. "Intellekt" so‘zini esa bundayin oson ta'riflashning imkoni yo‘q. Lug‘atlarda uning ma'nosi juda xilma-xil beriladi. «Intellekt» so’zi lotincha «intellectus» so’zidan kelib chiqqan bo’lib, u bilish (aniqlash), tushunish yoki faxmlash (aql) ma’nosini beradi. «Intellekt» so’zini aniqlovchi, psixologlar tuzgan uchta tushunchasini (Katta sovet entsiklopediyasi va Vesterning amerika lug’atidan olingan) keltiraman. Bu tushunchalar «intellekt» tushunchasi mazmunini aniqlash uchun yordam beradi. Ilmiy atama holidagi "sun'iy intellekt" tushunchasi esa ilk bora 1956-yilda, Stenford universitetida o‘tkazilgan ilmiy anjumanda inglizcha "artificial intelligence" (AI) tarzida ilm-fanga taklif qilingan edi. Shundan buyon mazkur tushuncha ilmiy jamoatchilik orasida mustahkam o‘rnashib qoldi.
4
Do'stlaringiz bilan baham: |