Kondensator
moyi.
52_20 guruh talabasi
Shaxnoza Xamidova
Kondensator (lot. condenso — zichlayman,
quyultiraman) — 1) issiqlik texnikasida —
gazsimon modda (bugʻ) ni kondensatlovchi
apparat; issiqlik almashinish apparatining bir
turi. K.ning sirtqi va kontakt (yoki
aralashtiruvchi) xillari bor. S i r t q i K.da suv
bugʻi ichidan sovuq suv oqadigan quvur
devoriga tegib kondensatlanadi. Kontakt K.da
suv bugʻi bevosita sovituvchi suvga tegib
kondensatlanadi.
•
Bunday K.lar kimyo sanoatida, issiqlik energetikasida
(qarang Kondensatsion elektr stansiya, Kondensatsion
turbina), bugʻlatish qurilmalari (distillyat olish, bugʻ
aralashmalarini ajratish uchun) va boshqalarda
ishlatiladi. 2) Elektr K. — elektr zaryadlarni yigʻuvchi
qurilma. Dielektriklar bilan ajratilgan ikki yoki undan
ortiq elektrod (qoplama)dan iborat. K.ning qogʻozli,
gazeimon dielektrikli, keramik, plyonkali,
yarimoʻtkazgichli, elektrolitik va boshqa xillari mavjud.
Ular oʻzgarmas, oʻzgaruvchan va yarimoʻzgaruvchan
elektr sigʻimli boʻladi. K.lar elektrotexnika va
radiotexnika, televideniye, elektronika, hisoblash
texnikasi va boshqa da qoʻllaniladi.[1]
Neft moylaridan keng iste’mol etiladigan –
transformotor moyidir. Kabel va kondensator
sanoatida ishlatiladigan neft moylari kabel va
kondensator moyi deb aytiladi.
Kondansatkich moyi induktiv fazali siljishni
qoplash uchun mo'ljallangan qog'oz
kondansatkichlarini, ayniqsa quvvatni singdirish
uchun ishlatiladi. Qog'oz dielektrik emprenye
qilinganida uning dielektrik konstantasi ham,
dielektrik quvvati ham oshadi, bu esa ma'lum
bir ish kuchlanishi, chastotasi va sig'imida
kondansatkichlarning hajmini, og'irligi va
narxini pasaytirish imkonini beradi.
Transformator moyidan farqli o'laroq,
kondensator yog'i adsorbentni yaxshilab
tozalashni talab qiladi. GOST 5775-68 ga
binoan + 100 ° C da o'lchangan bu yog'ning tg
Ϭ
1 kHz chastotasida 0,002 dan oshmasligi va 50
kHzda 0,005 dan oshmasligi kerak; vakuum
ostida quritilgan kondensator yog'ining
dielektrik quvvati kamida 20 MV / m bo'lishi
kerak.
•
Kondensator moylari elektrotexnika va radiotexnika
sohasida ishlatiladigan qog'oz yog'li kondensatorlarning
izolyatsiyasini to'ldirish va singdirish uchun ishlatiladi.
Bu yog'lar uchun yaxshi dielektrik xususiyatlar alohida
ahamiyatga ega, ular yuqori hajmli elektr qarshiligining
yuqori qiymatlari va 50 va 1000 Gts chastotalarda
dielektrik yo'qotish burchagi teginishining past
qiymatlari bilan ta'minlanadi. Bu yog'lar ham gazga
chidamli bo'lishi kerak, ya'ni yuqori zichlikdagi elektr
maydonida gaz chiqarmasligi kerak, chunki ikkinchisi
buzilishiga olib kelishi mumkin. Kondensator yog'lari
sifatining muhim ko'rsatkichi ularning antioksidant
barqarorligi hisoblanadi. [C.175]
Kondensator moylari, GOST 5775-68, past-
oltingugurtli, kerosin bo'lmagan yog'lardan
kislotali-asosli va sharqiy oltingugurtli
yog'lardan fenolik tozalash yo'li bilan ishlab
chiqariladi. Ikkinchi moyni tozalashning
o'rtacha chuqurligi uning gazga chidamliligini
oshiradi va qo'shimcha qo'shimcha tozalash
yaxshi dielektrik xususiyatlarini ta'minlaydi.
[c.175]
Do'stlaringiz bilan baham: |