Guruh talabasi Ismoilova Matlubaning Linux fanidan Laboratoriya ishi №1

Laboratoriya ishi №4.

Mavzu: Linux muxarrirlari/Linuxda Vim, Emacs matn muharrirlari

Ishdan maqsad: Linux muxarrirlari/Linuxda Vim, Emacs matn muharrirlari bilan ishlash malakalarini hosil qilish.

Linuxda matn muxarrirlari va ularning vazifalari.

Tahrirlash asoslari.

• 
  Faylni tahrirlash - uning ichidagi ma’lumotlarini o’zgartirish;
  

Matn taxrirlovchi:Matn fayliga matn kiritish va o’zgartirish;

Word protsessor:Hujjat matnini kitirish va formatini o’zgartirish;

Qator tahrirlovchilar:

• 
  Faylning bir vaqtda bir qatorini tahrirlash;
  
• 
  Unix misolida: ex, ed va sed ;
  

To’liq ekran tahrirlovchilari: Bir vaqtning o’zida butun ekranda matn aks ettirish;

Tahrirlash hususiyatlari:

• 
  matn kiritish;
  
• 
  qidirish va almashtirish;
  
• 
  nusxa olish, qirqish va joylashtirish;
  
• 
  harakatlarni oldinga va orqaga qaytarish;
  
• 
  matn import va exporti;
  
• 
  saqlash va bekor qilish;
  

Matn fayllari.

• 
  Linux fayl nomlarining kengaytmasi bo’lishi zaruriy emas:
  
  • 
    Unix fayl tizimi fayllar bilan ishlashda ularning kengaytmasi haqida qayg’urmaydi;
    
• 
  Lekin, ba’zi kengaytmalar ko’p qo’llaniladi:
  
  • 
    Dastur kodi: .c .cc .cpp .f .f77 .f95
    
  • 
    Kompilyatsiya qilingan obyekt kodi: .o .a .so .sa
    
  • 
    Siqilgan fayllar: .z .gz .zip
    
  • 
    Arxivlangan fayllar : .tar .tz
    
  • 
    Web sayt kodlari: .html .shtml .php
    
  • 
    Ishga tushuvchi dastur fayllari odatda kengaytmaga ega bo’lmaydi
    
  • 
    Windowsga ko’chirib o’tkaziladigan matn fayllari: .txt
    

Linux matn muharrirlari.

1. 
   vim
   
2. 
   emacs
   
3. 
   pico
   
4. 
   nano
   
5. 
   GFI (GUI) ga moslashgan matn muharrirlari:
   

• 
  emacs
  
• 
  mousepad
  
• 
  xedit