guruh talabasi Islomov Bekzod Turgunovichning iqtisodiyot nazariyasi fanidan


O`zbekiston Respublikasining tashqi savdo aylanmasi



Download 1,14 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/14
Sana04.11.2022
Hajmi1,14 Mb.
#860444
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14
Bog'liq
B.Islomov Iqtisodiyot nazariyasi

O`zbekiston Respublikasining tashqi savdo aylanmasi. 
O`zbekistonning tashqi iqtisodiy faoliyati keng qamrovli bo`lib bormoqda. 
Mamlakatimizda chet el firmalari mablag`i ishtirokida tuzilgan qo`shma 
korxonalar soni 6 mingdan oshib ketdi. Ular orasida dunyoga tanilgan "Samsung", 
"DEU", 
"Nyumont-Mayning", 
"Filips" 
va 
boshqalar 
samarali 
faoliyat 
ko`rsatmoqda. Hozirgi vaqtda O`zbekistonni dunyoning 170 ga yaqin mamlakati 
tan olgan, shundan 140 dan ortig`i bilan diplomatik munosabatlar o`rnatilgan. 
Poytaxt - Toshkentda 50 ga yaqin mamlakatning elchixonalari faoliyat 
ko`rsatmoqda. O`zbekistonning chet mamlakatlarda elchixonalari, konsulliklari va 
30 dan ortiq vakolatxonalari ishlab turibdi. 
O`zbekistonning xorijiy kompaniya va firmalar bilan hamkorligi, ularning 
hududimizda to`la faoliyat ko`rsatib ishlashiga kafolat berilganligi tashqi savdoga 
ijobiy ta`sir ko`rsatmoqda. Shunday qilib, mamlakatimiz tashqi aloqasi, savdo 
geografiyasi juda kengayib bormoqda. O`zbekiston barcha qit`alarda joylashgan 
davlatlar bilan keng qamrovli savdo-sotiq aloqalarini olib bormoqda. Tashqi 
savdoda Yevropa-66,3, Osiyo-28,0, Amerika qit`asi-5,4, Afrika-0,1, Avstraliya va 
Okeaniya-0,2 foizni egallaydi. Keyingi yillarda O`zbekiston tashqi savdo 
aylanmasida MDH va xorijiy mamlakatlar hissasida birmuncha o`zgarishlar sodir 
bo`ldi.
Agar 1994 yilda tashqi savdo aylanmasining 58 foizi MDH davlatlari 
hissasiga to`g`ri kelgan bo`lsa, 2004 yilga kelib bu ko`rsatkich 34,6 foizga teng 
bo`ldi. Uzoq xorij mamlakatlarining salmog`i esa 1994-2004 yillarda mos ravishda 
42 foizdan 65,4 foizga o`sdi (1-chizma).
1-chizma.
O`zbekistonning mamlakatlar guruhi bo`yicha tashqi savdo aylanmasi,
(foizda). 
 
 


Shuni 
alohida 
ta`kidlash 
lozimki, 
MDH 
mamlakatlari 
orasida 
O`zbekistonning asosiy savdo hamkorlari Rossiya, Qozog`iston va Ukraina 
hisoblanadi. 2004 yilda jami eksportning 14,9 foizi Rossiya, 3,8 foizi Qozog`iston, 
2,3 foizi Ukraina hissasiga to`g`ri kelgan bo`lsa, jami importda mazkur 
mamlakatlarning ulushi muvofiq ravishda 24,0; 6,3 va 4,5 foizni tashkil etdi. 
Uzoq xorij mamlakatlari orasida Buyuk Britaniya (7,9 %), Eron (6,9 %), 
Turkiya (4,1 %), va AQSH (3,1 %) mamlakatimiz eksportida sezilarli o`ringa ega 
bo`lsa, import tarkibida AQSH (10,3 %), Janubiy Koreya (9,2 %), Germaniya (7,1 
%), Xitoy (7,0 %) yuqori salmoqqa ega. 
So`nggi yillarda mamlakatimiz eksport tarkibida bir qator o`zgarishlar yuz 
berdi. Paxta tolasi mamlakat eksportida muhim o`rin tutsada, uning ulushi 
mustaqillik yillarida 2,6 martadan ziyodroqqa pasaydi (1992 yilda 47,9 foizdan 
2004 yilda 18,1 foizgacha). Istiqlol davrida eksport tarkibida yangi soha-xizmatlar 
paydo bo`ldi va uning jami eksportdagi ulushi 2004 yilda 11,8 foizni tashkil etdi. 
Umuman, O`zbekistonning eksporti to`g`risida 2-chizmadan to`liq ma`lumot olish 
mumkin. 
 
Kelajakda O`zbekiston eksportining tovar tarkibini oziq-ovqatlar, mashina 
va asbob-uskunalar, shuningdek, boshqa tayyor mahsulotlar eksportini oshirish 
orqali mamlakat eksport salohiyatini sezilarli darajada oshirish mumkin.

Download 1,14 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish