Guruh: 176- xorijiy. Fan: Hayot faoliyati xavfsizligi Bajardi: Zuxra Sabirova Tekshirdi: Xadjayev Shixnazar

Guruh: 176- xorijiy. Fan: Hayot faoliyati xavfsizligi Bajardi: Zuxra Sabirova Tekshirdi: Xadjayev Shixnazar

Mavzu: Tomirdan qon ketganda birinchi tez tibbiy yordam

• Reja:
• Qon ketganda birinchi tez tibbiy yordam.
• Qon ketishining asosiy turlari.
• Arterial qon ketishida birinchi tez tibbiy yordam
• Venadan qon ketganda birinchi tez tibbiy yordam ko’rsatish.
• Kapillyar qon ketishida birinchi tez tibbiy yordam.
• Qon oqishini vaqtincha to’xtatish usullari.

Tomirdan qon ketganda birinchi tez tibbiy yordam

• Agar qon ketishi og’ir bo’lsa, jarohat olgan odamni yotqizib, oyoqlarini ko’tarish kerak.
• Qonni vaqtincha to’xtatish uchun shikastlangan tomirni qisish yoki qo’l- oyoqni kuchli bukish yoki jgut qo’yish mumkin.
• Jarohatga tegish, yuvish, undan yot jismlarni olib tashlash mumkin emas.

Qon ketishining asosiy turlari

• Qon ketishi manbaiga qarab, quyidagi asosiy ketishi turlari ajratiladi.
• Arteriyalardan qon ketishi
• Venalardan qon ketishi
• Kapillyar qon ketishi
• Ichki (parenximatoz) qon ketish

Arterial qon ketishida birinchi tez tibbiy yordam

• Arterialardan qon ketishi katta vavfga ega, chunki ko’p miqdorda qon yo’qotish tezda sodir bo’ladi. Bunda qon qizg’ish rangda va pulsatsiya qiluvchi favvora shaklida chiqadi.
• Qonni vaqtincha to’xtatish uchun jarohatlangan arteriyani darhol uning yonidan o’tadigan suyakka bosish kerak.

Venadan qon ketganda birinchi tibbiy yordam ko’rsatish

• Nam mato bilab terini jarohatdan tashqariga yo’nalishda tozalash.
• Chuqur jarohatni steril tampon bilan yuvish.
• So’ng jarohat yuzasini bir necha qavat steril bint bialn o’rash.
• Bosimni ta’minlash uchun ustidan ochilmagan bint qo’yish.
• Bu bintni juda qattiq bintlash.

Kapillar qon ketishida birinchi yordam

• Bunday qon ketishlar odatda o’z- o’zidan to’xtaydi. Xarakterli belgisi butun jarohat yuzasidan qonning sekin oqishi. Ammo jiddiy qon yo’qotishlar ham kuzatiladi. Eng katta xavfni ichki kapillyar qon ketish tug’diradi

Qon oqishini vaqtincha to’xtatish

• Bosib turuvchi bog’lam qo’l oyoqni immobilizatsiya qilib va balandga ko’tarib, bosib turuvchi bog’lam quiladi.bunda jaroxatga doza bir necha qavat steril quyiladi va uning ustidan maxkam bintlanadi yoki jugut qo’yiladi.
• Qo’lni bo’g’imdan bukish- taqim, elka, son arteriyalari jarohatlanganida yuz beradigan qon oqishi ba’zan oyoq- qo’lni maksimal bukish yoki bog’lam tortib qo’yish yo’li bilan to’xtatiladi.