Guruh : mt 212 Student : Dilnora Abduhakimova

Guruh : MT 212
Student : Dilnora Abduhakimova
Fan Nomi: Bolalar psixalogiyasi
Oraliq nazorat
8-variant
1. Go'zallik davrining psixilogik xususiyatlari haqida
2. Masaru ibukaning "Miya tuzilmalari uch yilga to'gri kelasi" nazariyasiga izoh bering
3. Bolalar psixalogiyasining tadqiqot metodlari haqida.
Javoblar
1. Go‘daklik davri - bu bolaning himoyasiz, kam har;ikat, atrofidagi hodisalarga juda kam reaksiyasi bo‘lgan boladan juda jadal ravishda rivojlanadigan, faol, tez ilg‘aydigan, harakatchan, yordamga chaqira oladigar quvnoq bolaga aylanish davridir. Go‘dak yoshidagi bola ham jismonan, ham psixik, tiam ijtimoiy jiliatdan juda tez rivojlanadi. U qisqa vaqt ichida kattalar bilan mimosabat o‘matadi, predmetlami ushlashga va ulardan foydalanishga o‘rganadi. U atrof-olamdagi narsalami kuzatadl, predmetlami qo‘li bilan ushlab, ularni qandayligini bilishga intiladi, tovushlarga e'tibor beradi va predmetlami harakatlantirish yordamida shu tovushlami o‘zi yaratishga harakat qiladi. U o‘z onasi va boshqa yaqinlari bilan emotsional munosabatga kirishadi. Juda qisqa vaqt ichida, kattalaming yaqin kelishidan quvonadigan bolaga aykinadi.

Ilk yoshdagi bolaning harakat faoliyati uning rivojlanish darajasini va nerv tizimining funksional holatini aks ettiradi. N.D. Levitovning ko‘rsatishicha, yangi harakatlami egallash analizatorlaming rivojlanishi bilan chambarchas bog‘langandir, zotan kichkina bola olamni sezish yordami bilan biladigan mavjudot bo‘lg:mligi sababli, h:irakatlaming o‘z vaqtida taraqqiy etishi bola umumiy psixik taraqqiyotini ko‘rsatuvchi omil boiib xizmat qiladi. Ilk yoshdagi bolalaming muskullari juda bo‘sh boiadi.

Go‘daklik yoshida bolalarni harakat ko‘nikmalari, ayniqsa qo‘1 va oyoqlaming murakkab sensor koordinatlashgan harakatlari tez shakllanadi. Bu harakatlar keyinchalik bolalami bihsh va aqliy qobiliyatlarini yuzaga kelishida judayam sezilarli rol o‘ynaydi. Bola qoi va oyoq harakatlari hisobiga olam haqida axborotlami ahamiyatli qismini oladi. Qo‘lning murakkab harakatlari idrolcning birlamchi shakliga kiradi va odamning aqliy faoliyatini mukammallashuvini la'minlcvchi uning ajialmas qismiga aqlanadi. Bola qoiining katta impulsiv faolligi hayotining birinchi haftasida namoyon boiadi. Bu faollik qoilarni silkitish, ushlash, barmoqlar harakatlarini o‘z ichiga oladi. Bola 3-4 oyligida predmetlarga qo‘1 uzata boshlaydi, katalaming yordami bilan o‘tiradi. 5 oyligida u harakatsiz predmetlami qo‘li bilan ushlay oladi. Bola harakatlanayotgan narsani kuzata boshlaydi. U turli ovozlarga, jumladan, kattalaming tovushlariga e'tibor bera boshlaydi.
2.Ushbu nazariyaga ko'ra, bolaning imkoniyatlarini maksimal darajada rivojlantirish uchun, turli xil ma'lumotlarning uzluksiz oqimini ta'minlash uchun tug'ilishdan uch yilgacha bo'lish tavsiya qilindi. katta hajmlarda. Bola tushuna olmaydigan kechiktirilgan ma'lumotlarni taqdim etish tavsiya etiladi. 60-yillarning xabar berishicha, ushbu ma'lumotlar ham hazm qilinadi va keyinchalik ishlatilishi mumkin. Bu nazariya haqida Ibuk Masarus "uchdan keyin kech bo'lgandan keyin" kitobida yozgan.

Zamonaviy yosh fiziologiyasining fikringizni o'rganishni maslahat beraman. Ushbu fikrni o'rganishda men Maryana Mixailovna Nutbollar beraman - professor, akademik, psixolog, "Rossiya ta'lim akademiyasining" Fiziologiya instituti rahbari. E'tibor bering, bu rivojlanish masalasi bo'yicha o'z shaxsiy nuqtai nazariga ega bo'lgan oddiy mutaxassis emas. Uning fikri fan fiziologiyasining rasmiy nuqtai nazari bilan to'g'ri keladi.

3. An’anaviy ravishda tadqiqot metodlari asosiy va yoidamchi metodlarga ajratiladi. Asosiy metodlar — kuzatish va eksperiment — bola taraqqiyoti haqida ishonchli ma’lumot bera oladi. Yordamchi metodlar — test, so‘rov, faoliyat mahsullarini o‘iganish — tasvirlovchi maiumot berib, bu maiumot asosida faqatgina taxminlami ilgari surish mumkin boiadi.
Kuzatish.
Kuzatish — psixologik tadqiqotning asosiy empirik metodlaridan biri boiib, psixik hodisalami maqsadga muvofiq va tizimli ravishda idrok etishga asoslangandir. Kuzatish — tadqiqot vazifalaridan kelib chiqib maxsus tashkil etilgan idrok jarayonidir. Kuzatish quyidagi talablaiga javob berishi kerak:
1. Kuzatishdan oldin uning maqsadi aniq belgilanishi kerak: bola psixikasi, xulq-atvori va faoliyatining qaysi tomonlari kuzatilishini aniqlashtirish lozim.
2. Kuzatish ob’ektiv bo‘lishi kerak: kuzatishda faqat u yoki bu holat, hodisani qayd etish, uni sub’ektiv talqin etishga o‘tmaslik lozim.
3. Kuzatish muntazam, katta vaqt oraliqlarisiz o‘tkazilishi kerak.
4. Kuzatish shunday o ‘tkazilishi kerakki, bola uning kuzatilayotganini bilmasligi lozim.
Kuzatishni amalga oshirayotgan tadqiqotchi kuzatilayotgan hodisalami tez qayd eta olish mahoratiga ega boiishi zarur. Kuzatishning quyidagi turlari mavjud:
a) ichki kuzatish, tashqi kuzatish va kiritilgan kuzatish;
b) standartlashtirilgan va standartlashtirilmagan kuzatish;
c) frontal va tanlanma kuzatish.
Kuzatish metodining asosiy kamchiligi shundaki, unda kuzatilayotgan hodisalarga faol ta’sir ko‘rsatish, ulami o‘zgartirish, kuzatish amalga oshirilgan vaziyatni xuddi shunday ko‘rinishda qaytadan yaratish imkonsisdir. Shunga qaramay bu metod haligacha asosiy psixologik metodlardan biri boirib kelmoqda.