Gumanitar fanlar kafedrasi I. M. Hasanov, R. Nazirova, U. Xoshimov

Bеfarqlik  egri  chizig‘i  –  ehtiyojlarni  bir  xil  darajada  qondirilishini  ta’minlovchi 

istе’mol to‘plamlari yig‘indisi. 

Takrorlash uchun savol va topshiriqlar: 

1.

 

Talab  qonunini  tushuntiring.  Talabga  qanday  omillar  ta'sir  qiladi?  Bu  omillardan  har 

biri o‘zgarsa, talab egri chizig'ida qanday o‘zgarish ro‘y beradi? 

2.

 

Taklif qonunini tushuntiring. Taklifga qanday omillar ta'sir qiladi? Bu omillardan har 

biri o‘zgarsa, talab egri chizig'ida qanday o‘zgarish ro‘y beradi? 

3.

 

Don  birjasida  bug'doyga  bo‘lgan  talab  va  taklifning  umumiy  hajmi  quyidagi 

ma'lumotlar bilan tavsiflanadi deb faraz qilamiz: 

Talab, ming 

Bir sentner 

narx 

Taklif ming 

sent- 

Ortiqcha (+) 

sentner 

hisobida 

(so‘m) 

hisobida 

ner hisobida 

yoki kam (-) 

85 

3400 

72 

 

80 

3700 

73 

 

75 

4000 

75 

 

70 

4300 

77 

 

65 

4600 

79 

 

60 

4900 

81 

 

a) Bozor narxi yoki muvozanatli narx qanday bo‘ladi? 

Bug'doyning  muvozanatli  miqdori  qancha?  4-ustunni  to‘ldiring  va  natijalarini  tushuntirib 

bering;  b)  shu  ma'lumotlardan  foydalanib bug'doyga bo‘lgan talab va taklifning  grafik shaklidagi 

tasvirini  bering.  Muvozanatli  пак  va  muvozanatli  miqdorni  aniqlang;  v)  nima  uchun  3400 

so‘m bu bozorda muvozanatli narx bo‘la olmaydi? 4900 so‘m-chi? g) Endi davlat bug'doyning 

eng yuqori narxini 3700 so‘m qilib belgiladi deb faraz qilamiz. Bunday  narx qanday oqibatlarga 

olib kelishini batafsil tushuntiring. O‘z javoblaringizni grafikda tasvirlang.4.Talab va taklifning 

quyidagi  o‘zgarishlarining  har  biri  raqobatli  bozorda  muvozanatli  narx  va  mahsulotlarning 

muvozanatli  rojqdoriga  qanday  ta'sir  ko‘rsatadi?  Javoblaringizning  to‘g'riligini  tekshirish 

uchun talab va taklif diagrammasidan foydalaning.  

 

                                 a) 

taklif  qisqaradi,  talab  esa  o‘zgarishsiz  qoladi;  b)  talab  qisqaradi,  taklif  esa  o‘zgarishsiz 

qoladi;  v)  taklif  ko‘payadi,  talab  esa  o‘zgarishsiz  qoladi;  g)  talab  ortadi  va  taklif  ham 

ko‘payadi;  d)  talab  ortadi,  taklif  esa  o‘zgarishsiz  qoladi;  e)  taklif  ko‘payadi,  talab  esa 

qisqaradi; j) talab ortadi, taklif esa qisqaradi; z) talab qisqaradi va taklif ham qisqaradi.