Gulyamov saidahror saidahmedovich raqamli iqtisodiyotda blokcheyn texnologiyalari

Kriptografiyaning asosiy bo’limlari – 
simmetrik kriptotizimlar, ochiq 
kalitli kriptotizimlar, elektron imzoli tizimlar va kalitlarni boshqarish 
 
Xesh
– 
istalgan uzunlikdagi ma’lumotlar massividan oldindan 
aniqlangan uzunlikdagi qandaydir qiymat olish uchun amalga oshiriladigan 
o’zgartirishdir 

---

382 
shifrovkachilar
- 
ma’lumotlarni shifrovka qilish uchun bu sohaga 
mahsus o’qitilgan insonlar
Maqsad izokvantasi 
– 
“kutish vaqti–pullarni sarflash”, to‘plamini 
tasvirlab berish, ularning har biri berilgan maqsadga erishishni ta’minlaydi. 
Is’temolchi ikki resursni: vaqt va pul ishlatib maqsadga erishadi. Bu vaziyatda, 
u kapital va mehnatni ishlatish yo‘li bilan berilganmahsulot hajmini ishlab 
chiqarishi kerak bo‘lgan ishlab chiqaruvchiga o‘xshaydi.
 
Meritokratiya 
– 
insonlarning ijodiy qobiliyatini amalga oshirgan 
farovonlikni taqsimlashga moslashgan iqtisodiy va siyosiy hokimiyat tizimidir. 
Meritokratiya demokratiyani o‘rniga keladigan, tadbirkorlik qobiliyatini 
amalga oshiradigan, muvofiq farovonlikni taqsimlashga asoslangan hokimiyat 
tizimidir. Meritokratiya axborotlashgan jamiyatda hokimiyat tizimi bo‘lib, 
demokratiya–industrial jamiyatda hokimiyat tizimidir. 
Noosfera 
– 
biosfera evolyusiyasi jarayonida tashkil bo‘ladigan idrok 
sohasi. Noosferada asosiy geologik kuch bo‘lib ilmiy bilim hisoblanadi. 
Noosferani shakllanish davrini psixozoy yoki antropogen deb ataydilar. 
Notijorat tashkilot 
– o‘z faoliyatining asosiy maqsadi foyda olish 
bo‘lmagan va topilgan foydani faqatgina ustav ko‘rsatmalarini bajarish uchun 
sarflovchi, ijtimoiy-madaniy hizmatlar ko‘rsatuvchi tashkilotdir