Kasb-hunar kollejlarida o‘quvchilarni tarbiyalash metodlari.
1.Kasb - hunar kollejlarida o‘quvchilar tarbiyalashning maqsad va vazifalari, kasb -
hunar kollejlarida o‘quvchilar tarbiyalashga qo‘yiladigan talablar.
Buyuk kelajakni yaratuvchi yangi avlodni tarbiyalash bugungi kundagi eng dolzarb
masalalardan biri. Fundamental o‘zgarishlar natijasida ijtimoiy-siyosiy va iqtisodiy asoslar
o‘zgardi. Lekin bu o‘zgarishlar ko‘pgina hollarda “yuqori”da sodir bo‘ldi va asosan qonuniy
darajalarda yuz berdi. Ammo odamlar ongi va munosabatida o‘zgarishlar juda sekinlik bilan
kechmoqda. Olimlarning e’tirof etishicha, davlat tomonidan qo‘yilgan maqsadga erishish uchun
yosh avlodni yangi qonunlar asosida to‘g‘ri tarbiyalash kerak.
Mamlakatimizda olib borilayotgan islohatlar jarayoni, boshqarishning demokratik va bozor
iqtisodiga o‘tish, shuningdek ta’lim, ayniqsa tarbiya maqsadi va usullarining yangilanishi kasb-
hunar tizimidagi o‘quvchilarning ma’naviy qiyofasini mutlaqo o‘zgartirib yubordi. Endi oldindan
belgilangan stereotip (o‘xshash) bo‘yicha yosh avlodlarni tarbiyalash vaqti o‘tdi. Hozirgi vaqtda
shaxsni shakllantirish uni jamiyat taraqqiyotining turli ijtimoiy, iqtisodiy va siyosiy
tendensiyalari bilan tanishtirish asosida amalga oshiriladi. Yangi maqsadlarga muvofiq holda
o‘quv-tarbiyaviy jarayonni tashkil etish usullari o‘zgarmoqda, ta’limning variativ usullari,
pedagogik texnologiyalar keng qo‘llanilmoqda. Tarbiyaviy ishlarning aniq maqsad va vazifasini
belgilash bu ta’lim muassasasi pedagogik jamoasi faoliyatining mazmunini aniqlaydi.
Ta’lim muassasalaridagi tarbiyaviy tizimning konseptual g‘oyasi – shaxs rivojlanishini
maqsadga yo‘naltirilgan holda boshqarish. Buning uchun esa yaxshi shart-sharoit yaratilishi va
avtoritarizmdan voz kechishi zarur. Bizning nazarimizda, bunday hamkorlik pedagogikasai juda
qo‘l keladi. Hamkorlik pedagogikasining mazmuni o‘quvchi-yoshlarning o‘z kuchiga ishonishini
ifodalovchi munosabatlar yordamida unga tanlash erkinligini berishda namoyon bo‘ladi. Demak,
bunda pedagogik jamoa tomonidan o‘quvchi-yosharning o‘z-o‘zini belgtlash, mustaqil faoliyat
ko‘rsatishi uchun vaziyatlar yaratilib berilishi nazarda tutiladi. Bu degan so‘z, ular o‘z oldiga
maqsad qo‘yish va unga erishish yo‘llarini belgilashda, o‘z faoliyatini boshqarish usullarini
tanlashda ham erkin bo‘ladilar. O‘qituvchi unga faqat rahbarlik qilib, yo‘l-yo‘riq ko‘rsatib turadi.
Tarbiya–tarbiyachi va tarbiyalanuvchi faoliyatlarini o‘z ichiga olgan ikki yoqlama jarayon.
Tarbiyachilar bilan va tarbiyaga ega bo‘lgan kishilar tarbiyalanuvchilar bilim va tajriba
o‘rganuvchi yoshlardir. Ammo tarbiyalanuvchilar muayyon darajada aktiv faoliyat ko‘rsatmasalar
tajriba va bilim o‘rgana olmaydilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |