Guliston davlat universiteti kafedra "iqtisodiyot" soliq va soliqqa tortish

71 
 
6- Mavzu: Resurs soliqlari 
 
Ko‟rib chiqiladigan asosiy savollar: 
 
1.  Suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq. 
2.  Yer qa‘ridan foydalanganlik uchun soliq. 
 
Mavzuga  oid  tayanch  tushuncha  va  iboralar  :  Suv  resurslari,  suv  hajmi,  yer  osti 
manbalari, yer usti manbalari, elektrostansiyalar, bonus, imzoli bonus. 
 
1-asosiy savol bayoni: 
Suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliqni joriy etilishi. O‗zbekiston sharoitida 
suv  qadrli  hisoblanadi.  Chunki,  respublikamizda  qishloq  ho‗jaligi  asosan  sug‗oriladigan 
yerlardan iborat. Suv har qanday davlat uchun asosiy boylik hisoblanadi. 
1998 yilga qadar suvdan foydalanayotgan korxonalar ―suv uchun to‗lov‖ to‗lashar edi. 
Iste‗molchilarning  suvdan  samarali,  tejab  foydalanish  maqsadida  respublikamiz  soliq 
qonunchiligiga  hamda    O‗zbekiston  Respublikasining  ―Suv  va  suvdan  foydalanish 
to‗g‗risida‖gi qonuniga ko‗ra 1998 yil 1-yanvardan boshlab suv resurslaridan foydalanganlik 
uchun  soliq  joriy  etildi.  Ushbu  soliq  umumdavlat  soliqlari  tarkibiga  kirib,  respublika 
byudjetining asosiy daromad manbalaridan biri hisoblanadi. 2008 yilda  Davlat byudjetiga suv 
resurslaridan  foydalanganlik  uchun  soliq  tushumi  34920  mln.  so‗m  tushishi 
prognozlashtirilgan bo‗lib, bu byudjet daromadlarining 0,5 foizini tashkil etadi.  
O‗zbekiston  Respublikasi  Prezidentining  2008  yil  29  dekabrdagi  1024-sonli  qaroriga 
asosan ushbu soliq tushumi mahalliy byudjetlarning Davlat byudjetidagi ulushini ko‗paytirish 
maqsadida to‗liq miqdorda mahalliy byudjetlar  daromadiga o‗tkazildi.