Guliston davlat universiteti fizika matematika fakulteti axborot texnologiyalari kafedrasi

Viruslarga 

qarshi 

chora-tadbirlar. 

Kompyuterni 

viruslar 

bilan 

zararlanishidan  saklash  va  axborotlarni  ishonchli  saqlash  uchun  quyidagi 

qoidalarga amal qilish lozim: 

-   kompyuterni zamonaviy antivirus  dasturlar bilan ta’minlash; 

-  disketalarni ishlatishdan oldin har doim virusga qarshi tekshirish; 

- qimmatli axborotlarning nusxasini har doim arxiv fayl ko’rinishida saqlash. 

Kompyuter viruslariga karshi kurashning quyidagi turlari mavjud: 

-    viruslar  kompyuterga  kirib  buzgan  fayllarni  o’z  holiga  qaytaruvchi 

dasturlarning mavjudligi; 

-  kompyuterga parol bilan kirish, disk yurituvchilarning yopiq turishi; 

- disklarni yozishdan ximoyalash; 

-  litsenzion dasturiy ta’minotlardan foydalanish va o’g’irlangan dasturlarni 

qo’llamaslik; 

-  kompyuterga  kiritalayotgan  dasturlarning    viruslarning  mavjudligini 

tekshirish; 

-  antivirus dasturlaridan keng foydalanish; 

-    davriy  ravishda  kompyuterlarni  antivirus  dasturlari  yordamida  viruslarga 

qarshi tekshirish. 

Antivirus  dasturlaridan  DrWeb,  Adinf,  AVP,  VootCHK  va  Norton 

Antivirus, Kaspersky Security kabilar keng foylalaniladi. 

 

 

 

 

---

 

60 

Xulosa 

 

Axborot  texnologiyalari  haqida  gap ketganda avvalo,  inson  ko’z  oldiga  

tezkor,  qulay  va ko’p  qirrali  imkoniyatlarga  ega kompyuter  texnologiyasi  va  

undan  foydalanish   yo’llari  haqidagi  tushunchalari  keladi. Qolaversa,  har   bir  

foydalanuvchi    axborot    texnalogiyalaridan    o’zining    ish    faoliyatida    optimal  

foydalanish    yo’llarini    izlaydi.  Albatta    optimal    darajada      foydalanish    uchun  

avvalo    texnik    vositalar,    dasturiy    vositalar    mavjud    bo’lmog’i,  

foydalanuvchining   bilim  va  tajribasi  etarli bo’lishi  kerak. Hozirgi  zamonaviy  

kompyuterlarda  zamon  talablariga  javob  beradigan  dasturiy  vositalar  ko’plab  

uchraydi. Ulardan  foydalanish  esa  bu  dasturiy   vositalar  haqidagi   bilimlarga  

va  ishlash  ko’nikmalariga  ega   bo’lishni  talab  etadi.  

Hisoblash  texnikasida  xavfsizlik  tushunchasi    juda  keng  tushunchadir.  Bu 

tushuncha zamirida  komp’yuterlarning ishonchli ishlashi, kimmatli ma’lumotlarni 

asrash,  axborotlarni  yomon  niyatli  shaxslar    tomonidan    ugirlanishi    yoki 

uzgartirilishidan    saklash  va  boshka    muammolar  yotadi.  Barcha    rivojlangan 

mamlakatlarda kishilar xavfsizligining ximoyasida konunlar turadi, lekin xisoblash 

texnikasida bu ximoya xukukshunoslik tajribasida xali etarlicha  rivojlangan emas, 

konunlarni  yaratish  jaraeni  texnologiyalar  rivojlanishidan    orkada  kolmokda. 

Xisoblash    texnikasi  juda  jadal  rivojlanib  xalk  xujaligining  barcha  tarmoklariga 

kirib bormokda, jumladan ishlab chikarish,  boshkarish, moliya tizimlarida xamda 

xarbiy  texnikada  keng    kullanmokda.  Shu  bilan  bir  katorda  kompyuter   

axborotlarini  ximoyalash  muammosi  xozirgi  paytning  aktual  muammolaridan  biri 

xisoblanadi. 

BMI  ushbu  yuqorida  bayon  etilgan  fikrlarni  hisobga  olgan  holda 

tayyorlandi.  Ishning  kirish    qismida  mavzuning  dolzarbligi,  ishning  maqad  va 

vazifalari,  ishning  ob’ekti,  iishning  ilmiy  va  amaliy  ahmiyati,  adabiyotlar  tahlili 

ko’satib o’tilgan.  

---

 

61