Guliston davlat universiteti b. A. Xasanov, A. A. Xashimov, A. B. Muxametov, A. A. Abduvohidov buxgalteriya hisobi

Demonopolizatsiya - sanoat mahsulotini ishlab chiqarishda xaridorlarga shartlarni qo’yuvchi davlat yoki boshqa monopoliyalarning chetlatilishi.
Monopol korxonani ishlab chiqaruvchilar o’rtasida haqiqiy raqobatni vujudga keltirish maqsadida mustaqil ishlab chiqaruvchi kichik xususiy, jamoa korxonalarga bo’lib yuborish.
Demping - ichki bozordagi bahoga nisbatan ancha past bahoda tovarlarni tashqi bozorda sotish. Tashqi bozor uchun taktik kurash sifatida qo’llaniladi. Demping raqobatchilarni tang holatga kelgunicha davom ettirilishi mumkin. Tovarlarning demping bahosi ularni ishlab chiqarish tannarxidan ham past bo’lishi mumkin.
Avstriyada 1962 yilda antidemping haqida qabul qilingan qonunda birinchi bor tovar dempingining ko’rsatkichlari belgilangan. Tovarning eksport bahosi, agar u ichki bozordagi bahodan 20% past yoki dunyo bahosidan 8% ga past bo’lsa dempingli hisoblanadi.
Tovar dempingi, ta’riflar va savdo bo’yicha bosh kelishuvga ko’ra, quyidagi holatda vujudga keladi. Demak, tovar dempingi bir davlatning boshqa davlatga mahsulotni chiqarishi va tarqatishi, oqibat natijada tovarni import qiluvchi davlatning milliy iqtisodiga zarba berilishi, ichki bozorda shu mahsulotga bo’lgan talabni qondirilishining qiyin ahvolga tushib qolishidir.
Tovar dempingi - tovarlarning tashqi bozorda ichki bozordagi bahosiga nisbatan ancha past bahoda sotilishi.
Pul dempingi - bozordan raqobatchilarni chiqarib yuborish va o’z tovarining sotish hajmini oshirish maqsadida tovarlarni sotishdagi bahoning sun’iy pasaytirilishi. Raqobatning g’irrom vositasi hisoblanib, ko’pgina davlatlar tomonidan ta’qiqlanadi.
Baho dempingi tor ma’noda - eng past foydalilikdagi baho bo’lib, raqobatchilardan mijozlarni jalb etish maqsadida qo’llaniladi.