Guliston davlat universiteti b. A. Xasanov, A. A. Xashimov, A. B. Muxametov, A. A. Abduvohidov buxgalteriya hisobi

Boshqaruv hisobotlarini taqdim etish muddatn – har kuni, har hafta va h.k. muddatlar. Hisobotlarni taqdim etish muddati korxona rahbariyati tomonidan belgilanadi.
Boshqaruv hisobida xarajat va daromadlarni guruhlash – boshqaruv hisobida xarajatlar xarajat moddalari bo’yicha, daromadlar esa bo’linmalar va mahsulot (ish, xizmat)lar turlari bo’yicha guruhlanadi. Xarajat moddalarining ro’yxati tarmoq yo’riqnomalari bilan belgilanadi hamda korxonaning hisob siyosatida ifodalanadi.
Boshqaruv hisobining huquqiy asoslari – xo’jalik yurituvchi sub’ektlarda boshqaruv hisobining tashkiliy tartibi, usullari va elementlarini belgilab beruvchi qonuniy-me’yoriy hujjatlar to’nlami.
Boshqaruv segmentlar hisobotining shakllari – materiallar va butlovchi qismlar zahiralari to’grisida, tugallanmagan ishlab chiqarish bo’yicha, ishlab chiqarilgan mahsulot (ish, xizmat)lar to’g’risida, xarid qilingan qiymatliklar to’g’risida, tayyor mahsulot zahiralari to’g’risida, sotishlar to’g’risida, pul mablag’lari harakati to’g’risida hamda debitorlik va kreditorlik darzlari to’g’risidagi segmentlar hisobot shakllari.
Bosh shartnoma - umumiy ish bajarish yoki tovar etkazish davri tugagunga qadar muddatga tuzilgan shartnoma.
Bosh pudrat shartnomasi buyurtmachi va pudrat qurilish tashkiloti o’rtasida umum qurilishning ish hajmi va muddati davriga tuziladi. Bosh shartnoma asosida yillik shartnomalar tuziladi. Bosh pudratchi ishning bir qismini boshqa tashkilotga (subpudratchiga) berishi mumkin. Tovar etkazish haqidagi bosh shartnoma savdo tashkilotining yuqori organi va ta’minlovchi tashkilot, firma, korxona, fermer xo’jaliklari o’rtasida tuziladi.
Yuqori savdo tashkiloti tuzgan shartnoma asosida quyi savdo korxonalari alohida o’zlariga mos shartnoma tuzishlari mumkin. (shartnomaga qarang).
Brakeraj - davlat organlari yoki maxsus brakerlar tomonidan, o’tkaziladigan tovar tekshiruvi. Brakerajning maqsadi tovar sifatini, darajasini va hujjatlashtirilishini andozalarga yoki kelishuv shartlariga javob berishini aniqlashdir.
Broker - xaridorlar va sotuvchilar o’rtasida kelishuv tuzilishidagi savdo vositachilari. Brokerlar tovarlar va xizmatlarning ma’lum bir turi bo’yicha ixtisoslashgan bo’lib, mijozlar topshirig’i va nomidan harakat qilib, ulardan rag’batlantirishlar oladi (maklerga qarang).
Brokeraj - aktsiyalar yoki boshqa qimmatbaho qog’ozlarning birjada ularning egalari yoki kelgusidagi egalarining topshirig’iga ko’ra sotilishi yoki sotib olinishi.
Brutto (ital. brutto – qo’pol) - tovarlarning idishi yoki o’rovi bilan birgalikdagi og’irligi. Tovarlarning bunday og’irligi ba’zi hollarda zarur bo’lsada, lekin tovarning sof og’irligi haqida aniq ma’lumot berolmaydi. Buning uchun tovarning sof og’irligi (netto)ni aniqlash lozim.