Guli dedi: "G‘azaldin bahr olmag‘ay kim?"

So‘zlovchi hamma vaqt o‘z fikrinigina bayon etib qolmaydi, u ba’zan o‘zganing gapini ham o‘z nutqi ichida ishlatadi. So‘zlovchining o‘zgalar gapidan foydalanishi ko‘chirma gapli qo‘shma gapni hosil qiladi. Bunda, qo‘shma gap ikki qism: muallif gapi va o‘zganing gapidan tashkil topadi. Ularning gap tarkibida o‘rinlashish tartibi modellar orqali quyidagi ko‘rinishlarda beriladi:

• 
  Ko‘chirma gap muallif gapidan keyin keladi. Bunda, muallif gapidan keyin ikki nuqta qo‘yiladi va ko‘chirma gap qo‘shtirnoqqa olinadi.
  

  	Guli dedi: “G‘azaldin bahr olmag‘ay kim?”

• 
  Ko‘chirma gap muallif gapidan oldin keladi. Bunda, qo‘shtirnoqqa olingan ko‘chirma gapdan keyin tire qo‘yiladi.
  

  	“To‘g‘ri, qoloqdan cho‘loq yaxshi”, - dedi qovog‘ini solib Dilshod.

• 
  Ko‘chirma gap qismlarga bo‘linib, o‘rtada muallif gapi keldi. Bunda, muallif gapining ikki tomonidan tire qo‘yiladi, butun gap qo‘shtirnoqqa olinadi.
  

  	“Endi hamish xonadon sohibining gapiga quloq solgaysiz, - dedi Bibixonim kelinga, - aytganlarini so‘zsiz bajargaysiz”.

• 
  Muallif gap qismlarga bo‘linib, o‘rtada ko‘chirma gap keldi. Bunda, muallif gapining birinchi qismidan keyin ikki nuqta, qo‘shtirnoqqa olingan ko‘chirma gapdan keyin tire qo‘yiladi, so‘ng muallif gapining davomi keladi.
  

	Qaynonasi Bibixonim: “Bu in’omning teran ma’nosi bor”, - dedi sirg‘alarni kelinining qulog‘iga taqib qo‘yar ekan.

Bundan tashqari, qo‘shma gaplarda berilayotgan chizma-sxemalar qo‘shma gaplarni shakllantiruvchi vositalar, qo‘shma gap qismlari va ularning joylashish o‘rni, qo‘shma gap turlarini o‘rganishda qo‘llanib kelinmoqda.