Gripp va boshqa O’tkir respirator virusli infeksiyalar

GRIPP PATOGENEZI

• Nafas yo’llari epiteliyiga virusning tropligi
• Hujayra ichiga kirishi (neyraminidaza)
• Hujayrada virus sintezi (polimeraza), va ularning parchalanishi
• Virusemiya
• Kapillyarotoksikoz, sirkulyator o’zgarishlar
• Immunitet tushishi, anergiya
• Shartli patogen floraning aktivlanishi, xronik kasallik qo’zg’alishi
• Asoratlari

GRIPPDA ORGANIZMNING HIMOYA REAKSIYASI SXEMASI

• a – nospesifik reaksiyalar (interferon, to’qima ingibitorlari, ribonukleaza, yallig’lanish), b – spesifik reaksiyalar (antitanachalar)
• Immunitet davomiyligi: A grippi – 2 yil, В – 3-4 yil, С – butun umr.

GRIPP KLASSIFIKATSIYASI (F.G. Epshtein, 1972)

• Virusning serologik tipi: А/H1N1, А/H2N2, А/H3N2, А/H1N1/Kaliforniya В, С.
• Klinik shakli: tipik, atipik (afebril, akataral, tez kechuvchi).
• Og’irlik darajasi: yengil, o’rta og’irlik, og’ir, o’ta og’ir (gipertoksik).
• Asoratlar : pnevmoniya, gaymorit, otit, sinusit, tonzillit, ensefalit, meningoensefalit, pielonefrit, xolangit va b.

GRIPPNING EPIDEMIOLOGIK VA KLINIK XUSUSIYATLARI

• Epidemiyaga bog’liqligi
• Yuqori kontagiozlik (mavsumiy kasallanish darajasi oshganda aholini 10-15 %i gacha , epidemiya vaqtida –25-50 % gacha)
• Qisqa inkubatsion davr (ko’pincha 1 kungacha)
• To’satdan boshlanish; maksimal kasallik belgilari kasallanishning ilk soatlarida
• Ikki asosiy sindrom mavjudligi – toksikoz va nafas organlari yuqori qismi kataral o’zgarishi(toksikoz bilan boshlanishi)
• Ko’p uchraydigan va uzoq postgrippik asteniya
• Ko’p uchraydigan asoratlar – pnevmoniya, otit, sinusit, miokardit, ensefalit, xronik kasalliklar qo’zg’ashi

GRIPPNING KLINIK XUSUSIYATLARI

• Toksikoz sindromi
• Og’riqlar, istima (istima kasallik darajasiga qarab), umumiy holsizlik, bosh tepa qismida va peshona qismida og’riq, ko’z olmasida og’riq, yorug’likdan qo’rqish.
• Qisqa istima – 5-7 kun
• Mialgilayal, tana qaqshashi, terlash, uyqu buzilishi, quloqda tovush. Og’ir holatlarda – ko’ngil aynishi, es-hushi buzilishi, tutqanoqlar.