Грипп эпидемияси пайтида врач тиреотоксикоз билан огриган беморда касллик гиперергик, калқонсимон без гипофункцияси бор беордаэсагипоергиккечишиникузатган

1 масала. Грипп эпидемияси пайтида врач тиреотоксикоз билан огриган беморда касллик гиперергик, калқонсимон без гипофункцияси бор беордаэсагипоергиккечишиникузатган.

1. 
   Шу ўзгаришларнитушунтиринг.
   

Reaktivlikning ifodalanishiga qarab yuqori (giperergiya), past (gipoyergiya) va buzilgan (disergiya) turlari tafovut etiladi. Reaktivlikning a’zolar sathida kechishi, hatto ma’lum bir cheklangan a’zoning turli ta’sirga nisbatan o'z faoliyatini o'zgartira olishi bilan bog'liqdir. A’zolarning reaktivligi alohida ajratib olingan yurak misolida yaqqol ko'rinadi. Agar shu yurakka issiq yoki sovuq, adrenalin yoki atsetilxolin ta’sir ettirilsa, yurakning qisqarish tezligi o'zgaradi.

Гипергияда (ҳйпер-кўп,ергон-таъсир этмоқ) кўпроқ кўзғалиш жараёнлари устунлик қилади. Шунинг учун хам яллиғланиш тезлик билан ўтади, касаллик симптомлари орган ва тўқималар фаолияти ўзгаришлари билан интенсив ривожланади. Yuqorida treotoksikoz belgisi bemorda qalqonsimon bez funksiyasi oshib ketganligidan dalolat beradi , bu esa kasallikni giperegik kechayotganligini bildiradi.

Гипоергия (сусайган реактивлик)да тормозланиш жараёнлар устунроқ бўлади ва мусбат ва манфий турлари билан фарқланади. Манфий гипоергияда (дизергия) реакцияларни ташқи кўринишлари сусайган организм реактивлигини бошқарадиган механизмларини бўғилганлиги, тормозланиши, тугаётганлиги ёки шикастланганлиги билан боғлиқ. Yuqorida bemorda qalqonsimon bez gipofunksiyasi , yani faoliyatining susayishi kasallikning gipoergik kechishini asoslaydi.

2. 
   Касалликни гиперергик кечиши хар доим хам юкори резистентликдан далолат берадими?
   

Ha dalolat beradi, chunki kasallikning giperirgik kechishida qo`zg`alish jarayonlari yuqori bo`ladi . Bu esa organizim yuqori rezestentlik holatiga bo`lishiga harakat qiladi.

2 масала. 2та каламуш олинган. Биринчиси интакт, иккинчисига икки томонлама адренал эктомия килинган. Уларни сувли хаммомга куйилади ва сўзиши кузатилади. Адреналэктомия бўлган каламуш 10 – 15 мин дан кейин чука бошлайди, бошкаси эса суза бошлайди.

Савол:

1. 
   Ушбу хайвонларнинг жисмоний юкламага нисбатан рективлик ва резистентликни бахоланг.
   

Bu holatda hayvonlarning jismoniy yukamaga nisbatan reaktivligi birinchi holatda normal yani rezestentlik moslanish yuzaga kelgan va intakt tasirga organizmda moslanish paydo bo`lgan . Spetsefik rezistentlik yuzaga kelgan, chunki tasirlovchi bir omil hisoblanadi. Ikkinchi hayvonda adrenalinektomiya kuchli tasir ko`rsatib murakkab jismoniy reaktivlik yuzaga kelgan. nospetsefik rezistentlik paydo bo`lib organizmda moslaish jarayoni buzilgan, organlar faoliyati omil tufayli izdan chiqqan va natijada hayotiy faoliyatini yo`qota boshlagan.

2.     Олинган натижаларни тушунтиринг

Reaktivlik holatini umuman emas , balki aniq bir yoki bir necha ta’sir omillariga nisbatan o'rganish lozim. Ko'pincha ma’lum bir ta’sirga o'ta yuqori reaktivlik boshqa ta’sirga nisbatan past reaktivlik bilan qo'shilib keladi. Organizmga Ikki yoki undan ortiq favqulodda ta’sirlar ko'rsatilganda, odatda u faqat shulaming bittasiga javob berib, boshqalarini inkor etadi. Tajribaviy hayvonlarga kuchli radial tezlanish ta’siri o'tkazilganda ular hatto o'limga olib keluvchi zahar, gipoksiya yoki yuqori haroratning ta’siriga chidamli bo'ladilar . Bu holat, ya’ni areaktivlik, reaktivlikni belgilovchi mexanizmlar dastlabki ta’sir tomonidan egallab olinganligi bilan izohlanadi. tajribada keltirilgan holatda hayvonlar reaktivligini o`rganish jarayoni ularga berilgan tasirlovchi bilan bog`liqligini ko`rishimiz mumkin.