Grafika bo`limi haqida ma`lumot Reja: Grafika haqida umumiy ma’lumot. Yozuvlar tarixidan

2-§. Morfologik yozuv. So‘z va uning qismlari qanday talaffuz qilinishidan qat’iy nazar, uning variantlaridan biri avvaldan qoidalashtirilgan shaklda, ya’ni asliga muvofiq yoziladi. Masalan: 1) kitob, maktab, ko‘plab, talab kabi so‘zlarda oxiridagi b undosh talaffuzda p tarzda jarangsizlanadi, biroq asliga muvofiq yoziladi; 2) shanba, sunbul, manba, aylanma so‘zlari o‘rtasida keladigan n undoshi talaffuzda o‘zidan keyingi undoshlarga moslashib shamba, mamba, sumbul aylamma tarzida aytiladi biroq asliga ko‘ra yoziladi; 3) do‘st, go‘sht, xursand kabi so‘zlar oxiridagi undosh tovush talaffuzda tushurilsa ham, asliga muvofiq yoziladi; 4) uch, to‘rt sonlariga -ala qo‘shimchasi qo‘shilganda uchchala, to‘rtta tarzida tovush orttirilgan holda talaffuz qilinsa ham asliga muvofiq yoziladi; 5) o‘zak tarkibida u undoshi bo‘lgan kulmoq, tug‘ilmoq, uch kabi so‘zlariga, -ib, - il, -in, -ish, - imsira affikslari qo‘shilganda affikslardagi i unlisi u tovushga moyilroq talaffuz qilinadi, biroq asliga muvofiq kulib, tug‘ildi, uchish tarzida yoziladi; 6) g‘ undoshi bilan tugaydigan so‘zlarga jo‘nalish kelishigi qo‘shimchasi -ga tarzda qo‘shiladi va shunday yoziladi: tog‘ga, bog‘ga, bug‘ga kabi. Shunday qilib, hozirgi o‘zbek adabiy tilidagi o‘zak-negiz va qo‘shimchalarning bir xil qoida asosida yozilishini ta’minlaydigan morfologik yozuv, faqat yozma nutq talabiga rioya qilinadigan qoidalar majmuidan tashkil topadi.