Государственный

Чўкувчи тупроқ қалинлиги, м
Масофа, м, қувурлар диаметри учун, мм
100 гача	100 дан 300 гача	300 дан ортиқ
5 гача	чўкмайдиган тупроқлар каби
5 дан 12 гача	5	7,5	10
12 дан ортиқ	7,5	10	15

II турдаги чўкувчанликка эга тупроқ шароитида бино ва иншоотларни қуришда тупроқнинг чўкувчанлик хоссалари йўқо-тилганидан сўнг қувурларнинг ташқи юзасидан бино ва иншоотлар фундамент-лари кесимигача бўлган масофа чўкувчан бўлмаган тупроқдаги сингари қабул қили-нади.

Жадвалдаги масофаларга риоя этиш-нинг иложи бўлмаганда қувурлар сув ўтказмайдиган каналлар, туннеллар ва таг-ликларда, фавқулодда тушиб қолган сув-ларни текшириш қудуқларига чиқариб юбориш қурилмалари билан ётқизилиши лозим.
11. Қурилиш, жамоат марказлари, савдо мажмуалари, кўчалар ва йўлларни қайта қуришда бинолар ва тармоқлардан фойдаланиш хавфсизлиги ва ишончлилиги талабларини таъминловчи тегишли техник тадбирлар бажарилганда лойиҳалаштири-лаётган бино ва иншоотлар тагида мавжуд муҳандислик тармоқларини сақлаб қолиш-га рухсат этилади.
248. Қўшни ер ости муҳандис-лик тармоқлари орасида текис масофа уларнинг параллель жойла-шувида, одатда, 55-жадвалдаги-лардан ортиқ қабул қилинмайди.
249. Муҳандислик тармоқлари ўзаро кесишганда энг кам тик масофалар 56-жадвал бўйича қабул қилинади.
250. Иссиқлик тармоғи канали ирригация тармоғи билан кесиш-ганда иссиқлик таъминоти ва ирри-гация лойиҳаларида иссиқлик кана-лига сув ҳамда қуйқа киришини бартараф этувчи чора-тадбирларни амалга ошириш кўзда тутилиши лозим.
251. Газ қувурлари турли мақ-садли каналлар ва туннеллар билан кесишганда уларни ушбу қурил-малар устида ёки остида канал ёки туннелнинг ташқи деворларидан икки томонига 2 м чиқадиган ғилоф-ларда жойлаштирилиши лозим. Босими 0,6 МПа (6 кгс/см²) гача бўлган газ қувурларини турли мақ-садли туннеллар орасидан ғилофда ўтказишга рухсат этилади.
252. Қувурларнинг темир йўл ва трамвай йўллари, автомобиль йўл-лари билан кесишиши, одатда, 90° бурчакда кўзда тутилиши лозим. Айрим ҳолларда, тегишли тарзда асосланган ҳолда кесишиш бурчаги-ни 45° гача камайтириш мумкин.
Газ қувурлари ва иссиқлик тар-моқларидан остряклар, крестови-налар учи ва сўрувчи кабелларнинг рельсларга уланиш жойларигача бўлган масофа трамвай йўллари учун - камида 3 м, темир йўллар учун - 10 м бўлиши лозим.
253*. Бевосита ерга ётқизила-диган кабель линияларининг электр-лаштирилган рельсли транспорт билан кесишиш жойлари йўл ўқига нисбатан 75-90° бурчак остида кўзда тутилиши лозим.
Кесишиш жойлари остряклар, крестовиналар охири ва сўрувчи кабелларнинг рельсларга уланиш жойларигача бўлган масофа трамвай йўллари учун - камида 3 м, темир йўллар учун - 10 м бўлиши лозим.
Кабель линияси ҳаво линиясига ўтган тақдирда кўтарма таглиги ёки темир йўл ёки автомобиль йўли тўшамаси четидан камида 3,5 м юзага чиқиши лозим.
Темир йўл ва трамвай йўллари билан кесишиш жойларида рельс таглиги ва телефон канализацияси орасидаги тик масофа камида 0,5 м бўлиши лозим.
254*. Метрополитен иншоот-ларининг муҳандислик тармоқлари билан кесишиши 90° бурчак остида кўзда тутилиши лозим, қайта қуриш шароитида кесишиш бурчагини 60° гача камайтиришга рухсат этилади.
Муҳандислик тармоқларининг метрополитен станция иншоотлари билан кесишиши мумкин эмас.
Кесишиш участкаларида қувур-лар бир томонга нишаб бўлиши ва ҳимоя конструкциялари (пўлат ғилофлар, монолит бетон ёки темир-бетон каналлар, ҳандақлар, туннел-лар) ичида бўлиши лозим. Метро-политен иншоотлари ташқи қопла-масидан ҳимоя конструкциялари охиригача масофа ҳар бир томонга камида 10 м бўлиши, қоплама ёки рельс таглиги (ер усти линияларида) ва ҳимоя конструкцияларигача тик масофа камида 1 м бўлиши лозим.
Газ қувурларини тоннеллар та-гида ўтказиш мумкин эмас.
Изоҳ: Метрополитен иншоотлари би-лан кесишиш жойларида босимли қувур-лар пўлатдан ясалган ва кесишиш участ-касининг икки томонидан сув чиқариш қурилмали қудуқлар ҳамда тиргак арматура ўрнатилган бўлиши лозим.
255. Ер ости муҳандислик тар-моқлари йўловчилар ўтиш жойлари билан кесишганда қувурларни тун-неллар остидан, электр ва алоқа кабелларини туннеллар устидан ўтказиш лозим.
256. Саноат корхоналари ва омборларини таъминлаш учун тез ёнувчи ва ёнилғи суюқликлари, шу-нингдек суюлтирилган газ қувур-ларини обод ҳудуддан ўтказишга рухсат этилмайди.
Магистраль қувурларни аҳоли пунктлари ҳудудидан ташқарида ҚМҚ 2.05.06-96 «Магистраль қувурлар» га мувофиқ ётқизиш лозим. Аҳоли пунктлари ҳудудидан нефть маҳсулотлари қувурларини ўтказишда ҚМҚ 2.05.12-97 «Шаҳарлар ва бошқа аҳоли пунктлари ҳудудидан ўтказиладиган нефть маҳсулотлари қувурлари» талабларига амал килиш лозим.

57-жадвал